Τα on-camera δάκρυα του κ. Τάσσου Παπαδόπουλου δημιουργούν ένα επικίνδυνο προηγούμενο. Μέχρι τώρα υπήρχε ένας διάλογος με βάση τη λογική. Τώρα που ο συναισθηματισμός μπαίνει από την κύρια πόρτα στον εθνικό διάλογο υπάρχει κίνδυνος διχασμού
Στην πολιτική κάθε κίνηση έχει τη σημασία της. Ειδικά όταν τις κάνουν αρχηγοί κομμάτων, κοινοτήτων, ή χωρών. Και όλα έχουν επιπτώσεις. Τα on-camera δάκρυα του κ. Τάσσου Παπαδόπουλου προχθές -την ώρα που εξήγγειλε τις θέσεις του για το «όχι»- δυστυχώς θα έχουν πολύ σημαντικότερες επιπτώσεις από την καταψήφιση του «ναι». Και αυτές οι επιπτώσεις δεν αφορούν την 24η Απριλίου ή το σχέδιο Ανάν. Τα δάκρυα του κ. Παπαδόπουλου φορτίζουν το σκηνικό πέρα και μετά από το σχέδιο Ανάν.
Πολλοί Κύπριοι πολιτικοί αρχηγοί έκριναν το διάγγελμα του κ. Τάσσου Παπαδόπουλου επί της ουσίας. Τόνισαν ότι διέστρεψε πολλές από τις πρόνοιες του σχεδίου Ανάν. Επιχειρηματολόγησαν για το άτοπο της πολιτικής του κ. Παπαδόπουλου, ο οποίος μας οδήγησε στη Λουκέρνη για να καταγγείλει την διαδικασία κατόπιν εορτής. Κάποιοι άλλοι (των μικρότερων κομμάτων) τον χειροκρότησαν. Είπαν πολλά, στη βάση όσων ρητά διατύπωσε ο κ. Παπαδόπουλος. Αφησαν, όμως, ασχολίαστη την άρρητη στάση η οποία είναι σημαντικότερη. Το κυριότερο και με πιο μακροπρόθεσμες επιπτώσεις μήνυμα του προχθεσινού διαγγέλματος είναι ένα: τα δάκρυα του κ. Παπαδόπουλου.
Δυστυχώς, και παρά την παραίνεση του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κωστή Στεφανόπουλου (να μην αξιολογηθεί με συναισθηματικά κριτήρια το σχέδιο Ανάν) η συγκινησιακή φόρτιση μπήκε από την κύρια πόρτα στον εθνικό διάλογο. Παρά την προτροπή του έλληνα πρωθυπουργού για «νηφαλιότητα και σωφροσύνη» τα on-camera δάκρυα βαραίνουν πλέον το πολιτικό σκηνικό. Και υπάρχει πρόβλημα…
Το πρόβλημα με τον συναισθηματισμό δεν είναι απλώς ότι θολώνει την κρίση. Η νηφαλιότητα που ζήτησαν σχεδόν άπαντες οι Έλληνες και Κύπριοι ηγέτες δεν έχει κάνει μόνο με την ψύχραιμη ανάλυση του σχεδίου Ανάν. Δεν έχει να κάνει μόνο με το μέλλον της μεγαλονήσου. Έχει να κάνει και με κάτι πολύ σημαντικότερο ακόμη και από το δημοψήφισμα: με την σύμπνοια του ελληνισμού, μετά την 24η Απριλίου.
Κακά τα ψέματα: είναι διαφορετικά τα αποτελέσματα μιας αντιπαράθεσης που γίνεται με λογικά επιχειρήματα και διαφορετικά όταν γίνεται με δάκρυα και συναισθηματικές εξάρσεις. Η πρώτη είναι δεν είναι απλώς χρήσιμη, είναι αναγκαία. Σε τέτοια ζητήματα πρέπει να υπάρχει αντιπαράθεση. Σκληρή, αλλά λογική για να είναι εποικοδομητική. Μια αντιπαράθεση όμως με συναισθηματικούς όρους, κρύβει τον κίνδυνο του εθνικού διχασμού. Η αντιπαράθεση με δάκρυα και κλάματα οδηγεί μόνο σε περισσότερα δάκρυα και κλάματα. Οδηγεί σε παρά την λογική (παράλογη) διάσπαση του ελληνισμού. Όταν το συναίσθημα κυριαρχεί ο διχασμός είναι σίγουρος.
Παρά το συναισθηματικό ξέσπασμα του κ. Τάσσου Παπαδόπουλου, εμείς οι υπόλοιποι, σε Ελλάδα και Κύπρο πρέπει να συνεχίσουμε νηφάλια τον διάλογο. Υπάρχουν απόψεις υπέρ του «ναι» και απόψεις υπέρ του «όχι». Είναι όλες σεβαστές και κυρίως χρήσιμες. Η Δημοκρατία είναι το πολίτευμα που θριάμβευσε στην ιστορία, ακριβώς επειδή μέσα από λογικές αντιπαραθέσεις επιχειρημάτων καταλήγει πάντα στην πιο πρόσφορη λύση. Είναι χρήσιμα και τα επιχειρήματα του «όχι» και τα επιχειρήματα του «ναι». Ακόμη κι ακόμη ως εκπαιδευτική διαδικασία.
Αυτό που δεν χρειάζεται, ειδικά σ’ αυτήν την κρίσιμη περίοδο ο ελληνισμός είναι τα δάκρυα και οι συναισθηματικές εξάρσεις. Είχαμε πολλά απ’ αυτά στο παρελθόν. Καλά είναι να διδαχθούμε κάποτε…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 9.4.2004