Για τους υπουργούς ισχύει το τεκμήριο αθωότητας, σε ότι αφορά τις ποινικές ευθύνες. Για τις πολιτικές ευθύνες όμως υπάρχει τεκμήριο πολιτικής ενοχής.
Το πρόβλημα με τον κ. Σουφλιά δεν είναι ότι «οικοδόμησε οικουμενικό προφίλ», όπως έγραψε προχθές η εφημερίδα «Το Βήμα» (8.5.2008). Το πρόβλημα είναι ότι οικοδόμησε άλλα πράγματα, όπως π.χ. το αυθαίρετο στην Ανάβυσσο. Χειρότερο ακόμη είναι ότι συνεχίζει να οικοδομεί αυθαίρετες λογικές κατασκευές. Από την αποπομπή της Ελλάδος από το σύστημα μέτρησης των ρύπων του Κιότο, μέχρι την αύξηση της τιμής των διοδίων και μέχρι την «πράσινη» πυρηνική ενέργεια, το υπουργείο Δημοσίων Εργων αναβιώνει το «1984», το βιβλίο που μας έδειχνε ότι «ο πόλεμος είναι ειρήνη» και η «σκλαβιά, ελευθερία». Ετσι και το newspeak του ΥΠΕΧΩΔΕ η «πυρηνική ενέργεια είναι πράσινη» και το «αυθαίρετο, παράτυπο».
Η αλήθεια είναι πως όλη η χώρα -ειδικά στα παράλια- παράτυπη είναι. Ενα πανωσήκωμα εδώ, μια επέκταση παραπέρα έκαναν το ελληνικό τοπίο «τούρκικο μαχαλά». Οι οικισμοί δεν καταστράφηκαν από αυθαίρετα μεγαθήρια, αλλά από χιλιάδες μικρές παρατυπίες, σαν αυτή του κ. Σουφλιά.
«Και στις χιλιάδες υπαρκτές “παρατυπίες”, αυτή του κ. Σουφλιά ενοχλεί;», μπορεί εύλογα να αναρωτηθεί κάποιος. Φυσικά, διότι οι Ελληνες ψηφοφόροι τού ανέθεσαν τη δουλειά: να σταματήσει και να διορθώσει αυτές τις «παρατυπίες». Από τη στιγμή «ένοχος, ένοχο ου ποιεί», ο υπουργός δεν μπορεί να παράγει το έργο για το οποίο πληρώνεται.
Γι’ αυτό και σε όλες τις χώρες βορείως της Αιγύπτου, όταν οι υπουργοί παρατυπούν ο πρωθυπουργός τους στέλνει σπίτι τους. Οι δημοκρατίες δεν εκδικούνται τα κυβερνητικά στελέχη, τους παραιτούν επειδή ακριβώς δεν μπορούν να κάνουν τη δουλειά που ανέλαβαν. Δηλαδή, με ποιο κύρος οι υπηρεσίες του ΥΠΕΧΩΔΕ θα πιστοποιήσουν παραβάσεις, θα επιβάλλουν πρόστιμα ή θα προχωρήσουν σε κατεδαφίσεις άλλων «παράτυπων οικοδομημάτων»; «Αντε ρε, τραβάτε στο σπίτι του Σουφλιά», θα είναι η εύλογη ένσταση των συμπαρανόμων του υπουργού. Το ατιμώρητο της «παρατυπίας Σουφλιά» νομιμοποιεί πολιτικά όλες τις οικοδομικές παρατυπίες.
Η κοινωνία χρειάζεται κανόνες. Αυτοί πρέπει να τηρούνται αυστηρότερα στα δημόσια πρόσωπα και δη στα κυβερνητικά στελέχη διότι λειτουργούν παραδειγματικά. Γι’ αυτό και σε επίπεδο πολιτικών ευθυνών δεν υπάρχει τεκμήριο αθωότητας. Αντιθέτως: υφίσταται «τεκμήριο πολιτικής ενοχής». Ο πολιτικός είναι ένοχος για οτιδήποτε τεκμηριωμένα κατηγορηθεί μέχρι αποδείξεως του εναντίου. Προσοχή! Μιλάμε μόνο για τις πολιτικές ευθύνες. Αν ξεκινήσει διαδικασία δικαστικής ή διοικητικής διερεύνησης των πεπραγμένων των κυβερνητικών στελεχών, τότε ο πολιτικός -όπως και κάθε πολίτης- έχει το τεκμήριο αθωότητας σε ό,τι αφορά το ποινικό κομμάτι και το τεκμήριο ενοχής σε ό,τι αφορά τις πολιτικές ευθύνες.
Το «τεκμήριο πολιτικής ενοχής» απαιτείται για την καλή λειτουργία των θεσμών επειδή οι ελεγκτικές ή/και διωκτικές αρχές είναι ανίσχυρες μπροστά στον πανίσχυρο πολιτικό. Δεν μπορούν πρακτικά οι υφιστάμενοι να ελέγξουν τον προϊστάμενο. Η διαδικασία ποινικού ελέγχου δυσκολεύει μόνο από τη σκιά που αφήνει η ισχύς του πολιτικού. Πόσω μάλλον ότι ως άνθρωπος μπορεί να μπει στον πειρασμό να επηρεάσει έμπρακτα τη διαδικασία προς όφελός του. Ο πολιτικός λοιπόν πρέπει να παραιτηθεί του αξιώματός του, να διαλευκανθεί η υπόθεση και μετά ως αθώος να συνεχίσει την καριέρα του.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 11.5.2008
