Aν δεν υπάρξει μαχαίρι στις δαπάνες, αν δεν μειωθεί το χρέος, προκοπή δεν πρόκειται να υπάρξει στη χώρα.
«Πολιτική», έλεγε ο σοσιαλδημοκράτης Τζον Κένεθ Γκαλμπρέιθ, «δεν είναι η τέχνη του εφικτού. Είναι η επιλογή μεταξύ του δυσάρεστου και του καταστροφικού». Στις μέρες μας το δυσάρεστο είναι η περικοπή των δαπανών που επιχειρεί η κυβέρνηση. Tο καταστροφικό θα ήταν αυτό που φοβήθηκε κάποια στιγμή ο σοσιαλιστής Ανδρέας Παπανδρέου: «Αν δεν εξαφανίσουμε το χρέος, το χρέος θα εξαφανίσει την χώρα». Το ακόμη πιο δυσάρεστο είναι πως οι περικοπές που ανακοίνωσε ο κ. Παπακωνσταντίνου δεν μειώνουν το χρέος. Μειώνουν απλώς το έλλειμμα, δηλαδή το χρέος συνεχίζει να αυξάνεται, απλώς με πιο βραδύ ρυθμό, απ’ ό,τι στο παρελθόν.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα στο προσχέδιο του προϋπολογισμού είναι τα μαθηματικά του. Οχι τα κανονικά, αλλά τα πολιτικά μαθηματικά που είναι διαφορετικά από εκείνα που μαθαίνουμε στο σχολείο. Η κυβέρνηση μειώνει φέτος το έλλειμμα κατά 25%, δηλαδή απλώνει στην τετραετία την επιστροφή στις κανονικότητες της ΟΝΕ. Μόνο που στην πολιτική κάθε χρονιά δεν μετράει το ίδιο, αφήστε δε το γεγονός ότι κάθε τετραετία, δεν είναι πλέον τετραετία. Μια κυβέρνηση έχει άλλη ανοχή για την μείωση των ελλειμμάτων τον πρώτο χρόνο κι άλλη τον τρίτο ή τον τέταρτο. Ετσι, ενώ στα κανονικά μαθηματικά θέλει ισόποση μείωση των ελλειμμάτων κάθε χρόνο, τα πολιτικά μαθηματικά θέλουν αντίστροφη αριθμητική πρόοδο: 40% φέτος, 30% τον δεύτερο χρόνο, 20% τον τρίτο και 10% τον τέταρτο, έτσι ώστε κάποια στιγμή να έχουμε πλεονάσματα με τα οποία θα εξαγοράσουμε το τεράστιο χρέος.
Το βασικό πρόβλημα όμως του προϋπολογισμού είναι ότι προσθέτει νέους φόρους για να μειώσει το έλλειμμα. Δεν περιορίζει δραστικά τα κονδύλια του παθητικού της ελληνικής οικονομίας.
Φυσικά το σκέλος των δαπανών του προϋπολογισμού δύσκολα συρρικνώνεται, διότι οι δημόσιες δαπάνες έχουν τη μαγική ικανότητα να μεταμορφώνονται. Είναι παρατηρημένο πως όταν συζητάμε γενικώς για τον προϋπολογισμό όλοι συμφωνούμε ότι υπάρχουν «σπατάλες» που πρέπει να περικοπούν. Κάθε φορά όμως που πάει να περικοπεί ένα κονδύλι, αυτό μεταμορφώνεται σε «κοινωνική δαπάνη» που πρέπει πάση θυσία να διασωθεί. Μόνο που αν δεν υπάρξει μαχαίρι, αν δεν μειωθεί το χρέος, προκοπή δεν πρόκειται να υπάρξει στη χώρα…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 7.11.2009