Το άρθρο 14 (περί Τύπου) θα αναθεωρηθεί προς φιλελεύθερη και ορθολογική κατεύθυνση. Να ελπίσουμε το ίδιο και για το άρθρο 16 για τα ΑΕΙ;
Τελικά η συζήτηση για την αναθεώρηση του Συντάγματος διευρύνεται και στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής θίγονται ουσιαστικά πράγματα για τον νέο καταστατικό χάρτη της χώρας. Ενα από τα μεγάλα θέματα που θίγονται αφορά το άρθρο 14, το οποίο θεωρητικώς προστατεύει την ελευθερία του Τύπου, αλλά ουσιαστικά με 571 λέξεις την περιορίζει.
Γράφαμε, λοιπόν, πριν από τέσσερις μήνες από τούτη την εφημερίδα ότι «είναι ανόητο να υπάρχει στον καταστατικό χάρτη της χώρας διάταξη που να αφορά ?τις προϋποθέσεις και τα προσόντα άσκησης του δημοσιογραφικού επαγγέλματος? (παρ. 8) ή απαγόρευση (εφ’ όρου ζωής;) άσκησης του ίδιου επαγγέλματος (παρ. 3)».
Λέγαμε επίσης ότι: «Το αμερικανικό Σύνταγμα έχει 17 μόνο λέξεις για να προστατεύει την ελευθερία του λόγου: “Το Κογκρέσο δεν θα θεσπίσει κανένα νόμο που να περιορίζει την ελευθερία του λόγου και του Τύπου”. Η σύγκριση της Πρώτης Τροπολογίας με την “προστασία” της ελευθερίας του λόγου που προσφέρει το ελληνικό Σύνταγμα είναι απελπιστική. Κατ’ αρχήν το άρθρο 14 έχει 571 λέξεις(!) συν 168 που έχει το άρθρο 15 για να περιορίσει αιτιολογημένα τη Ραδιοφωνία και την Τηλεόραση (αφού χρησιμοποιούν δημόσια περιουσία) κι εντελώς αναιτιολόγητα τον κινηματογράφο και τη φωνογραφία. (…)
Καλά είναι, λοιπόν, να γίνει μια σοβαρή επεξεργασία και να αφαιρεθούν όλα εκείνα τα αντιδημοκρατικά στολίδια και να μείνει ο βασικός πυρήνας ενός ρωμαλέου φιλελεύθερου κειμένου. Στο Σύνταγμα, από τις 571 λέξεις του άρθρου 14 πρέπει να μείνει μόνο η δεύτερη παράγραφος: “Ο Τύπος είναι ελεύθερος. Η λογοκρισία και κάθε άλλο προληπτικό μέτρο απαγορεύονται”. Ολα τα άλλα (όπως η παράγραφος 5, που ορίζει μέχρι πώς θα γίνεται η αποκατάσταση θιγέντων από δημοσίευμα!) μπορούν να είναι νόμοι του κράτους, όχι συνταγματικές επιταγές» («Αναθεωρώντας το άρθρο 14», «Καθημερινή» 12.5.2006).
Γενικώς το άρθρο 14 έχει κάποιες διατάξεις-απολιθώματα οι οποίες και δεν περιποιούν τιμή στον δημοκρατικό χαρακτήρα της χώρας, αλλά σε έκρυθμες καταστάσεις μπορούν να γίνουν βόμβα στα θεμέλια της ελευθερολογίας: μια δικτατορία δεν χρειάζεται να αναστείλει το άρθρο 14, θα της αρκούσε να το εφαρμόσει κατά γράμμα.
Είναι πολύ θετικό, λοιπόν, το γεγονός ότι ο βουλευτής της Ν.Δ. Κυριάκος Μητσοτάκης ασπάστηκε την προβληματική και έφερε το θέμα στη Βουλή. Μιλώντας χθες στην Επιτροπή Αναθεώρησης της Βουλής, έθεσε το ζήτημα λέγοντας ότι «δεν μπορεί να επιτρέπεται, άρα θα πρέπει να απαγορεύεται ρητά, η κατάσχεση των εφημερίδων και θα δεχτώ, κατά συνέπεια, ότι χρειαζόμαστε μία πρόταση ότι απαγορεύεται η κατάσχεση των εφημερίδων, αλλά προς τι οι εξαιρέσεις; Την εποχή του Ιnternet, την εποχή της διάδοσης της πληροφορίας με αστραπιαία ταχύτητα, έχουμε πραγματικά την ανάγκη να διατηρούμε αυτές τις εξαιρέσεις. (…) Κατά συνέπεια, πιστεύω ότι οι εξαιρέσεις αυτές είναι περιττές. Γιατί να υπάρχει εξαίρεση για την προσβολή του προσώπου του Προέδρου της Δημοκρατίας και μόνο, και ποιος θα την ορίσει; Γιατί να μην υπάρχει και για τον πρωθυπουργό, ή για την πρόεδρο της Βουλής; Δεν χρειάζονται κατά την άποψή μου».
Το θετικότερο είναι πως μαζί του συμφώνησε ουσιαστικά και ο εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ Ανδρέας Λοβέρδος και μπορούμε βάσιμα να ελπίζουμε ότι το επόμενο Σύνταγμα θα είναι δημοκρατικότερο και ορθολογικότερο στη νέα εκδοχή του συγκεκριμένου άρθρου.
Να ελπίζουμε και να ευχηθούμε ότι η ίδια σύμπνοια και ο ίδιος ορθολογισμός θα επικρατήσει και σε μιαν άλλη μεγάλη τομή που εκκρεμεί, δηλαδή την αναθεώρηση του άρθρου 16 για τα μη κρατικά πανεπιστήμια;
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 29.9.2006
