Ο κ. Παπαθεμελής έκανε μια νέα σχολή στην επιστήμη των διεθνών σχέσεων (δίπλα στις κλασσικές του ρεαλισμού και του φιλελευθερισμού ή τις νεώτερες: δομισμός, αναστοχαστική): την «σχολή της βαρβατίλας».
Ο Τζακ Στρο έδωσε προ ημερών μια πολύ τολμηρή συνέντευξη στο αγγλικό περιοδικό «New Statesman». Είπε, στην ουσία, αυτό που όλος ο κόσμος ξέρει, αλλά στη Βρετανία κανείς δεν τολμά να πει: Τα περισσότερα προβλήματα διεθνών σχέσεων σήμερα -καλή ώρα η Κύπρος- οφείλονται στο αποικιοκρατικό παρελθόν της Μεγάλης Βρετανίας, οφείλονται δηλαδή στη χώρα την οποία εκπροσωπεί ως υπουργός των Εξωτερικών. «Κάναμε σοβαρά λάθη στην Ινδία και το Πακιστάν (με αποτέλεσμα το Κασμίρ)», δήλωσε. «Όλες οι σημερινές συνοριακές διαμάχες έλκουν την καταγωγή τους από τις αποικιοκρατικές δυνάμεις… Οι περίεργες γραμμές στα Ιρακινά σύνορα χαράχθηκαν από Βρετανούς… Στο Αφγανιστάν, για ένα αιώνα και πλέον, παίξαμε κάτι λιγότερο από λαμπρό ρόλο… ενώ ο ρόλος μας στην Παλαιστίνη είχε ενδιαφέρον, αλλά δεν μας τιμά…»
Αυτά είπε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών και ξεσήκωσε θύελλα συζητήσεων για το ιμπεριαλιστικό «διαίρει και βασίλευε» των αποικιοκρατών, τα αποτελέσματα του οποίου βλέπουμε τώρα σε κάθε γωνιά της γης που υπάρχει σύγκρουση, αίμα και δάκρυα. Κάποιοι απ’ όσους συμμετείχαν στο διάλογο συντάχθηκαν με την άποψη του Βρετανού υπουργού και κάποιοι διαφώνησαν. Κανείς όμως δεν αμφισβήτησε τον… ανδρισμό του, άσχετα αν για το ελληνικό φαντασιακό ο ανδρισμός των Βρετανών είναι εν γένει αμφισβητήσιμος.
Ο ενδιαφέρων αυτός διάλογος μου ήρθε στο νου διαβάζοντας τα περί δηλώσεων που έκανε ο κ. Παπαθεμελής στο κρατικό ραδιόφωνο της ΝΕΤ για το πρόβλημα που έχει η χώρας μας στις διεθνείς σχέσεις. Ούτε λίγο, ούτε πολύ, όπως γράφει στο εξαιρετικά ενδιαφέρον άρθρο του ο κ. Σωμερίτης (Βήμα 19.11.2002), «ο τέως υπουργός μας εξήγησε ότι το πρόβλημα της χώρας είναι ο αμφίβολος “ανδρισμός” της πολιτικής ηγεσίας» ξεκινώντας από το 1974 όταν η πολιτική μας ηγεσία δεν ετόλμησε να καταλάβει την Ανατολική Θράκη και φτάνοντας μέχρι τα Ίμια και τους S-300.
Θα μπορούσε να σαρκάσει κανείς λέγοντας ότι ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ έκανε μια νέα σχολή στην επιστήμη των διεθνών σχέσεων (δίπλα στις κλασσικές του ρεαλισμού και του φιλελευθερισμού ή τις νεώτερες: δομισμός, αναστοχαστική): την «σχολή της βαρβατίλας». Τα πράγματα όμως είναι σοβαρότερα. Αν ο δημόσιος διάλογος για τόσο σοβαρά θέματα διολισθαίνει σε τόσο «μάτσο» προσεγγίσεις, τότε πραγματικά πρέπει να ανησυχούμε για τα εθνικά θέματα.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 20.11.2002