Το ερώτημα, για την ανάγκη ύπαρξης ή μη ενός νέου κόμματος, είναι: Ποια κοινωνικά ρεύματα δεν εκφράζονται σήμερα από τα υπάρχοντα κόμματα και χρειάζονται νέο πολιτικό φορέα για να εκφραστούν.
Ξεσπάθωσε την Κυριακή από την εφημερίδα του «Πρώτο Θέμα» ο γνωστός δημοσιογράφος, Μάκης Τριανταφυλλόπουλος. «Τα δύο κυβερνητικά κόμματα πέφτουν ταυτόχρονα», έγραψε. «Δεν είναι τυχαίο ότι μισόν αιώνα, με δομές απόλυτα πατριαρχικές, συντηρούν στην κορυφή τα επώνυμα της δυναστείας τους Καραμανλής – Παπανδρέου… Η γέννηση ενός νέου πολιτικού σχήματος θα μετατρέψει την ανοχή (σ.σ. του λαού) σε ξέσπασμα και σε ρεύμα που θα τροφοδοτήσει τις κοινωνικές δυνάμεις για την πραγματική ανασυγκρότηση του τόπου…».
Επειδή άρχισε να γίνεται αρκετή κουβέντα για την ανάγκη ή την απειλή ενός τρίτου πόλου στην πολιτική, ενός κόμματος δηλαδή, δίπλα στη Νέα Δημοκρατία και στο ΠΑΣΟΚ, κι επειδή οι θιασώτες τους χρησιμοποιούν, περίπου, τα παραπάνω επιχειρήματα, ας ανιχνεύσουμε το σενάριο μιας νέας Πολιτικής Aνοιξης ή ενός νέου Κόμματος Ελεύθερων Πολιτών ή ενός ΔΗΚΚΙ ή ενός κόμματος σαν κι αυτά που είχαν φτιάξει ο κ. Γεράσιμος Αρσένης ή ο μακαρίτης Αντώνης Τρίτσης.
Η παράθεση των παραπάνω ονομάτων πρέπει να λειτουργήσει ως υπενθύμιση. Πολλές φορές τα ΜΜΕ είδαν την «ανάγκη» ενός τρίτου πόλου και τον προπαγάνδισαν. Κάποιοι επείσθησαν ότι η υπάρχουσα «ανοχή του λαού θα γίνει ξέσπασμα», έφτιαξαν το κόμμα και έπειτα από τρία τέρμινα κατέβασαν τις μαρκίζες.
Κι αυτό γιατί ξεκινούσαν ανάποδα:
Τα κόμματα δεν φτιάχνονται για να δημιουργήσουν ρεύματα ούτε για να ανανεώσουν το πολιτικό σκηνικό. Η ύπαρξη των κομμάτων δεν γίνεται για χάρη της πολιτικής σκηνής ή γιατί μπουχτίσαμε από τα επίθετα Καραμανλή και Παπανδρέου. Τα κόμματα πρέπει να εκφράζουν υπαρκτά κοινωνικά ρεύματα και όσο περισσότερο ο πολιτικός τους λόγος αντικατοπτρίζει τις κοινωνικές ανάγκες τόσο καλύτερα πάνε εκλογικά. Ακόμη και οι Φιλελεύθεροι του κ. Στέφανου Μάνου, που είχαν διακριτή πρόταση, δεν ευδοκίμησαν εκλογικά διότι σε μια σοσιαλμανή χώρα δεν δημιουργήθηκε κανένα κοινωνικό ρεύμα που να τους στηρίξει.
Το πρώτο ερώτημα, λοιπόν, για την ανάγκη ύπαρξης ή μη ενός τρίτου πόλου, είναι: Ποια κοινωνικά ρεύματα δεν εκφράζονται σήμερα από τα υπάρχοντα κόμματα και χρειάζονται νέο πολιτικό φορέα για να εκφραστούν.
Το περίεργο εδώ είναι πως όλοι αυτοί που βλέπουν ως λύση ένα νέο πολιτικό κόμμα δεν μας εξηγούν σε ποια θέση του πολιτικού φάσματος θα βρίσκεται αυτό. Δεξιά της Ν.Δ. ή αριστερά του ΠΑΣΟΚ;
Στο ενδιάμεσο είναι λίγο δύσκολο διότι και τα δύο κόμματα κατηγορούνται πως σε σχέση με τα μεγάλα ζητήματα οι προτάσεις τους είναι σχεδόν ταυτόσημες. Περισσότερο βλέπουν τον τρίτο πόλο ως έναν απολιτίκ σχηματισμό που θα προτάσσει την ανανέωση και πιθανώς την αρετή.
Αυτά τα δύο όμως, δεν είναι πολιτική. Είναι εργαλεία της. Καλή η ανανέωση, καλή και η αρετή, αλλά δεν φτιάχνουν στέρεη πρόταση για το μέλλον. Δεν απαντούν σε κανένα από τα σύγχρονα προβλήματα π.χ. στο πώς θα παράγουμε περισσότερα και πώς θα διανέμουμε δικαιότερα.
Τα παραπάνω επ’ ουδενί σημαίνουν ότι ο δικομματισμός δεν έχει προβλήματα. Αυτά είναι πλέον ορατά σε κάθε δημοσκόπηση. Τα δύο μεγάλα κόμματα στηρίχτηκαν και τροφοδοτήθηκαν από το μεγάλο κράτος ή την ελπίδα κατάληψής του. Μέχρι σήμερα οι ετερόκλητες συμμαχίες εντός του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. παρέμειναν συνεκτικές με την ελπίδα του γκουβέρνου, που αποφέρει από οικονομικά οφέλη μέχρι διορισμούς. Όσο η ελπίδα περί κράτους που χρηματοδοτεί- διορίζει-βολεύει κ.λπ. διαψεύδεται τόσο θα επιταχύνεται ο πολιτικός κύκλος (κάποιοι ήδη μιλούν για κυβερνήσεις τετραετίας) και σε κάθε στροφή του πολιτικού κύκλου οι δύο μεγάλοι θα χάνουν ψηφοφόρους προς τα υπάρχοντα λαϊκιστικά κόμματα.
Το πρόβλημα για όσους φαντάζονται τον «τρίτο πόλο» είναι πως προς το παρόν ο λαϊκιστικός χώρος είναι καλά καλυμμένος (έχετε δει τα ποσοστά που δίνουν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις σε ΚΚΕ και ΛΑΟΣ;) με αποτέλεσμα να μη μένει χώρος σε επίδοξους Μπερλουσκόνι.
Προς το παρόν…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 20.12.2005
