Το υπουργικό συμβούλιο πρέπει να συνεδριάζει για να ξέρει το Οικονομικών τι ποιεί το Εσωτερικών…
Στην πέμπτη τροποποίηση της δεύτερης φορολογικής μεταρρύθμισης ο υπουργός Οικονομικών άρχισε τις εξαιρέσεις από την υποχρέωση σύνταξης ισολογισμών των δημοσίων οργανισμών – υποχρέωση που επαναθεσμοθετείται για να συμμαζευτούν οι δημόσιες δαπάνες. Είναι προφανές ότι πιέστηκε από βουλευτές και τοπικούς παράγοντες και με μια τροπολογία, στο παρά πέντε της ψήφισης του νομοσχεδίου, εξαιρέθηκαν από την λογοδοσία δήμοι και κοινότητες με πληθυσμό κάτω των 5.000 κατοίκων και άλλοι που τα έσοδά τους δεν υπερβαίνουν το 1,5 εκατ. ευρώ.
Η ρύθμιση ακούγεται λογική, αλλά δεν είναι. Μπορεί με συναισθηματικούς όρους να κρίνουμε διαφορετικά τους μικρούς Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά 1,5 εκατ. ο ευρώ είναι πολλά λεφτά για να μη λογοδοτεί δημόσια κάποιος. Εξάλλου υποχρέωση, όχι μόνο σύνταξης αλλά και δημοσίευσης ισολογισμών (σε δύο, μάλιστα, εφημερίδες), έχουν και πολλές Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης με πολύ μικρότερο τζίρο από 1,5 εκατ. ευρώ και σίγουρα με πολύ λιγότερους από 5.000 μετόχους. Δηλαδή, φτάνουμε στο απόλυτο παράδοξο: ρυθμίζεται διά νόμου η διαφάνεια στη διαχείριση ιδιωτικών κεφαλαίων ακόμη και 4,5 χιλιάδων ευρώ (τόσο είναι το απαιτητό μετοχικό κεφάλαιο μιας ΕΠΕ), αλλά εξαιρείται από τον έλεγχο το δημόσιο χρήμα ακόμη κι αν φτάνει το 1,5 εκατομμύριο ευρώ! Είναι προφανές ότι αν ένας υπουργός έχει να διαχειριστεί χρέη 251,9 δισ. ευρώ, το 1,5 εκατομμύριο μοιάζει μικροποσό. Με τον ρυθμό που αυξάνεται το δημόσιο χρέος, είναι φυσικό να χάσουμε όλοι την αίσθηση των αριθμών.
Η τροπολογία του κ. Γιώργου Αλογοσκούφη, όμως, θέτει και ένα πρόβλημα συντονισμού του κυβερνητικού έργου. Μόλις πριν από ένα μήνα, ο υπουργός Εσωτερικών κ. Προκόπης Παυλόπουλος επισκέφθηκε τον πρωθυπουργό με το σχέδιο για τον «Καποδίστρια 2». Το σχέδιο αυτό αποτελεί μια αναγκαία μεταρρύθμιση που φιλοδοξεί να συνενώσει όλους τους μικρούς δήμους και σίγουρα εκείνους των 5.000 κατοίκων και κάτω.
Το -ομολογουμένως αισιόδοξο- χρονοδιάγραμμα θέλει να πηγαίνουμε στις δημοτικές εκλογές του 2010 με συνενωθέντες δήμους. Η εφαρμογή των νέων μέτρων για το συμμάζεμα των δημοσίων εξόδων ξεκινά το 2009. Αρα, οι υπάρχοντες δήμοι δεν θα προλάβουν καν να καταρτίσουν ισολογισμούς. Προς τι, λοιπόν, η τροπολογία του υπουργού Οικονομικών; Ξέρει κάτι που εμείς θα μάθουμε αργότερα;
Ας υποθέσουμε, λοιπόν, ότι ο υπουργός Οικονομικών προεξοφλεί αυτό που υποψιαζόμαστε όλοι: του χρόνου δεν πρόκειται να περισσεύουν από τα δημόσια ταμεία 1,7 δισ. ευρώ που απαιτούνται για την μεγάλη αυτή διοικητική μεταρρύθμιση. «Οπότε», θα σκεφθούν κάποιοι, «ορθώς οι μικροί δήμοι και κοινότητες απαλλάχθηκαν από το βάρος της κατάρτισης ισολογισμών».
Αυτό είναι ακόμη μεγαλύτερο λάθος. Υποτίθεται ότι οι συνενώσεις θα γίνουν εθελοντικά. Αυτό σημαίνει ότι οι μικροί δήμοι θα πρέπει να επωμίζονται όλα τα βάρη των μεγαλύτερων ώστε να κατανοήσουν τις αρετές της συνένωσης με άλλους. Δημιουργώντας διαφορετικές υποχρεώσεις στους μικρούς δήμους, όπως η ρύθμιση για ελάφρυνση των βαρών σε μικρούς ΟΤΑ, κατ’ ουσίαν δημιουργεί αντικίνητρα για ενσωμάτωσή τους σε μεγαλύτερα διοικητικά σχήματα.
Το πρόβλημα, βέβαια, δεν του κ. Αλογοσκούφη. Είναι ολόκληρου του υπουργικού συμβουλίου, το οποίο πρέπει να συνεδριάζει για να ξέρει το Οικονομικών τι ποιεί το Εσωτερικών…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 12.9.2008