Μία Γαλλίδα συγγραφέας θα το καταψηφίσει διότι προτιμά μια «Ευρώπη τεμπελιάς και καπνιστών». Ακούγεται γελοίο, αλλά σάμπως τα δικά μας «όχι» είναι πιο σοβαρά;
Όταν είχε φουντώσει η συζήτηση για το επικείμενο δημοψήφισμα περί αποδοχής ή όχι του σχεδίου Ανάν στην Κύπρο είχαμε επισημάνει από τούτη εδώ τη στήλη τις εγγενείς αδυναμίες της αποδοχής του σχεδίου και τα εγγενή πλεονεκτήματα της απόρριψης.
Γράφαμε τότε: «Κακά τα ψέματα! Το Σχέδιο Ανάν είναι κάτι σαν το ΠΑΣΟΚ προεκλογικά. Όλοι μπορούν να βρουν έναν καλό λόγο για να το καταψηφίσουν. Άλλος γιατί δεν πάει στο ελληνοκυπριακό συνιστών κράτος η Κυρήνεια, άλλος γιατί θεωρεί ότι η 15ετία για πλήρη εφαρμογή του κεκτημένου είναι μεγάλη περίοδος, άλλος γιατί παραμένει το καθεστώς εγγυήσεων κι άλλοι γιατί θέλουν να βασανίζουν τους μαύρους -ή έστω τον μόνο που έχουν εύκαιρο, δηλαδή τον κ. Ανάν.
»Η κριτική στο σχέδιο Ανάν είναι εύκολη, επειδή το σχέδιο είναι συγκεκριμένο. Προνοεί κάποια απτά πράγματα τα οποία μπορεί να μας αρέσουν ή όχι. Η άρνηση γίνεται επί του πραγματικού γι’ αυτό και είναι πειστική.
»Η κριτική όμως στο “ΟΧΙ” είναι δύσκολη. Εκ των πραγμάτων η θέση του “ΟΧΙ” είναι νεφελώδης. Ξεκινά από το “δεν μας αρέσει αυτό”, και καταλήγει εκεί. Δεν μπορεί να γίνει αλλιώς. Δεν υπάρχει ένα αντισχέδιο Ανάν -ένα απτό προϊόν του “ΟΧΙ”- ώστε να σταθμίσουμε τα θετικά του ενός με τα αρνητικά του άλλου και να καταλήξουμε σε κάποιο συμπέρασμα…
»Tο “ΝΑΙ” είναι υπονομευόμενο θεμελιακά. Δεν θα υπερψηφιστεί ακόμη κι αν ο κ. Ανάν κατέβαζε ένα εντελώς διαφορετικό, ένα (ας πούμε) “καλό” σχέδιο. Διότι κι αυτό το “καλό” (αλλά συγκεκριμένο) σχέδιο θα είχε εχθρό την ελπίδα του καλύτερου». («Η δυσκολία του “ΝΑΙ”» Απογραφές 21.4.2004)
Τα ίδια ακριβώς ισχύουν και σήμερα. Αν στη θέση του «σχεδίου Ανάν» βάλουμε τη λέξη «Ευρωσύνταγμα» θα διαπιστώσουμε ότι και αυτό το «Ναι» είναι κι αυτό θεμελιακά υπονομευόμενο. Κάθε πικραμένος αντιπαραθέτει το συγκεκριμένο σχέδιο συνταγματικής συνθήκης με το κοντό του και το μακρύ του. Για παράδειγμα, η συγγραφέας Κορίν Μαϊέρ θα καταψηφίσει το Ευρωσύνταγμα γιατί ονειρεύεται «μια Ευρώπη της τεμπελιάς, ένα είδος αντι-Ευρώπης, αντίθετη και ταυτόχρονα συμπληρωματική προς αυτή που μας προτείνεται». Θέλει λέει σε συνέντευξή της στη «Le Monde», «ένα οικοδόμημα που θα στηρίζεται σε μη ιεραρχημένες σχέσεις, μια Ευρώπη των ανθρώπων που δεν συμφωνούν μεταξύ τους, που κάνουν φάρσες, μια Ευρώπη των ανθρώπων που καπνίζουν».
Βέβαια συγγραφέας είναι (και δη Γαλλίδα, άρα διαπρέπει στις ασκήσεις παραδοξότητας) αλλά σάμπως τα άλλα, τα δικά μας, «ΟΧΙ» είναι πιο σοβαρά; Ο κ. Μίκης Θεοδωράκης θα το καταψήφιζε διότι δεν καταπολεμά αποτελεσματικά τη διαπλοκή. Ο κ. Γιώργος Καρατζαφέρης εξήγαγε στην Ευρωκοινοβούλιο τον προβληματισμό του κ. Χριστόδουλου περί κιμάδων, κεφτέδων και άλλων βρώσιμων ειδών: «Αν δώσετε το Σύνταγμα, ή όπως τέλος πάντων το ονομάζετε, σε έναν σκιτσογράφο οποιασδήποτε χώρας της Ευρώπης … θα ζωγράφιζε αυτό το πράγμα ως μια μηχανή του κιμά όπου διάφορα μέλη διαφόρων ζώων καταλήγουν ως κιμάς»
Το ΚΚΕ θέλει την Ελλάδα κάτι σε Κούβα ή Βόρειο Κορέα της Ευρώπης: «Εμείς παλεύουμε η νεοταξίτικη Ελλάδα να γίνει η Ελλάδα που αντιστέκεται στον ιμπεριαλισμό, που συντάσσεται με τα συμφέροντα των λαών. Ανακεφαλαιώνοντας, εμείς λέμε ΟΧΙ σε ό,τι θωρακίζει την ολιγαρχία του πλούτου, σε ό,τι δυναμώνει την ιμπεριαλιστική τάξη πραγμάτων.» (Αλέκα Παπαρήγα: «Διπλό “όχι” σε Ε.Ε. και Ευρωσύνταγμα» 7.3.2005).
Οι όψιμοι αντιευρωπαϊστές του Συνασπισμού οχυρώθηκαν πίσω από το γνωστό σύνθημα «μια άλλη Ευρώπη είναι εφικτή». Ξέχασαν ότι ακριβώς επειδή «μια άλλη Ευρώπη είναι εφικτή» και οι λαοί της την έζησαν στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα (με τους φασισμούς, τους κομμουνισμούς και τους πολέμους), αποφάσισαν να την ενοποιήσουν. Και το έστω λειψό αυτό «ευρωσύνταγμα» είναι ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 19.4.2005
