Η επόμενη αναθεώρηση πρέπει να είναι ιστορική. Πρέπει να αποκτήσουμε ένα Σύνταγμα αρχών και όχι λεπτομερειών, όπως αυτό που έχουμε σήμερα…
Το σημαντικό για την επόμενη συνταγματική αναθεώρηση είναι να αποφύγει τον τραγέλαφο της προηγούμενης. Εκείνης που μας έδωσε ένα Σύνταγμα λεπτομερές σε επίπεδο Προεδρικού Διατάγματος και, φυσικά, πλήρως ανεφάρμοστο. Η βενιζέλεια καινοτομία του «βασικού μετόχου» κηδεύτηκε προχθές, στη Βουλή. Το «ασυμβίβαστο» των βουλευτών στερεί από το Κοινοβούλιο πολύτιμο ανθρώπινο δυναμικό και αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι πρέπει να καταργηθεί. Η απαγόρευση πρόσληψης των συμβασιούχων παρακάμφθηκε την επόμενη ημέρα της ψήφισής της.
Το νέο μας Σύνταγμα ήταν προϊόν κραυγών και άμετρης αριστερής ηθικολογίας. Είναι ένα κείμενο που εξυπηρετούσε την πολιτική συγκυρία της στιγμής και όχι τη χώρα ή το μέλλον της. Αντί να αναθεωρήσει διατάξεις προς την κατεύθυνση της ελευθερίας, θέσπισε τον παραλογισμό. Το ΠΑΣΟΚ ως κυβέρνηση και ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος ως υπεύθυνος του κόμματός του φέρουν το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης, αλλά όχι ακέραιη. Μεγάλη ευθύνη φέρει και η Αριστερά (μια Αριστερά, η οποία από τότε που έχασε την αναλυτική της ικανότητα το έριξε στην ηθική του καπιταλισμού) και η Νέα Δημοκρατία, που ασπάστηκε αυτού του τύπου τη συλλογιστική.
Δύο είναι οι κίνδυνοι της επόμενης αναθεώρησης. Πρώτον: Υπό την ηθικολογική πίεση της Αριστεράς, υπάρχει ο κίνδυνος να μπούμε σε βαθύτερους παραλογισμούς από εκείνους της αναθεώρησης του 2000. Ποιος ξέρει τι άλλα περιοριστικά μέτρα θα σκεφτούν και θα προωθήσουν όλοι εκείνοι που σχίζουν τα αριστερά τους ιμάτια για το πόσο κακός είναι ο κόσμος και ο καπιταλισμός; Δεν αποκλείεται να προταθεί διάταξη περί Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, ή απαγόρευσης του …νεοφιλελευθερισμού στην Ελλάδα. Όσοι γελούν με το τελευταίο, ας αναλογιστούν ότι το Σύνταγμά μας τώρα προβλέπει «ιδιαίτερα προληπτικά ή κατασταλτικά μέτρα στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας» (άρθρο 24 παρ. 1). Κανείς δεν έχει έναν ακριβή ορισμό της «αειφορίας», αλλά παρ’ όλα αυτά ο καταστατικός χάρτης της χώρας προβλέπει ιδιαίτερα (μάλιστα) μέτρα για τη διατήρησή της. Οπότε δεν θα πρέπει να εκπλαγούμε αν από τον Συνασπισμό προταθεί κάτι σαν απαγόρευση συμμετοχής της χώρας στο …παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον.
Ο δεύτερος κίνδυνος είναι να περιοριστεί η αναθεώρηση στην επούλωση των τραυμάτων, που άφησε η προηγούμενη. Αυτό θα αποτελέσει θετικό βήμα, αλλά δεν αρκεί. Χρειάζονται βαθιές φιλελεύθερες τομές για να προχωρήσει η χώρα.
Πρέπει πρώτα απ’ όλα να ξεκαθαριστούν οι σχέσεις Εκκλησίας και κράτους. Τραυματίζει και τους δύο θεσμούς. Η Ελλάδα είναι ένα δυτικό κοσμικό κράτος και αυτό πρέπει να αποτυπωθεί ρητά στο Σύνταγμα. Η Ορθοδοξία μειώνεται από το γαλακτισμό της επίσημης Εκκλησίας από το κράτος, χρησιμοποιείται από τους πολιτικούς (με ράσα ή χωρίς) και χάνει το ρόλο της που είναι η πνευματική καθοδήγηση του λαού.
Πρέπει κατόπιν να αλλάξουν όλες οι αντιφιλελεύθερες διατάξεις ανενεργές και μη. Ειδικά εκείνες που αφορούν την ελευθερία του λόγου. Για παράδειγμα: Το αμερικανικό Σύνταγμα έχει 17 λέξεις για την ελευθερία του λόγου: «Το Κογκρέσο δεν θα θεσπίσει κανένα νόμο που να περιορίζει την ελευθερία του λόγου και του Τύπου». Στο Ελληνικό Σύνταγμα, όπως γράφαμε και παλιότερα, εκτός της αναγκαίας επιταγής «Ο Τύπος είναι ελεύθερος. Η λογοκρισία και κάθε άλλο προληπτικό μέτρο απαγορεύονται», «το άρθρο 14 έχει 571 λέξεις (!) συν 168 που έχει το άρθρο 15 για να περιορίσει αιτιολογημένα τη Ραδιοφωνία και την Τηλεόραση (αφού χρησιμοποιούν δημόσια περιουσία) κι εντελώς αναιτιολόγητα τον κινηματογράφο και τη φωνογραφία. Έχουμε δηλαδή 739 λέξεις που ευφημίζονται ως “προστασία της ελευθέριας του λόγου”, αλλά στην ουσία βρίθουν αντιδημοκρατικών εξαιρέσεων που ξεκινούν από τα “άσεμνα δημοσιεύματα” και φτάνουν μέχρι τις κατασχέσεις εντύπων και μέχρι την απαγόρευση “άσκησης του δημοσιογραφικού επαγγέλματος”! Δηλαδή, το Ελληνικό Σύνταγμα προβλέπει απαγόρευση Λόγου σε κάποιον εφ’ όρου ζωής! Αστείο; Ναι, αλλά αυτό είναι στο Σύνταγμά μας…». ( «Απογραφές», 7.1.2005)
Το άρθρο 14 είναι μόνο μία πτυχή των ανελεύθερων διατάξεων, που εμπεριέχονται στο Σύνταγμα. Δυστυχώς, υπάρχουν κι άλλες πολλές. Πρέπει η κυβέρνηση να τολμήσει ριζική αναθεώρηση των ανελεύθερων διατάξεων. Η επόμενη αναθεώρηση πρέπει να είναι ιστορική. Πρέπει να αποκτήσουμε ένα Σύνταγμα αρχών και όχι λεπτομερειών, όπως αυτό που έχουμε σήμερα…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 6.11.2005
