Το εντυπωσιακό κατά την πρόσφατη σύρραξη στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ δεν ήταν μόνο η γρήγορη νίκη των Αζέρων επί των Αρμενίων. Δεν ήταν η αδιαφορία (ή μήπως αδυναμία;) της Ρωσίας να βοηθήσει την ομόδοξη χώρα, σε αντίθεση με την Τουρκία που έστειλε υλικό, αεροσκάφη, ακόμη και τζιχαντιστές από τη Συρία. Η μόνη «βοήθεια» του Πούτιν ήταν η προτροπή στους Αρμενίους να συνθηκολογήσουν με λιγότερες απώλειες απ’ όσα τελικώς έχασαν κι αυτό θεωρείται από κάποιους σοβαρή παρέμβαση, ενώ υπάρχουν ακόμη κάποιοι που πιστεύουν πως «ακόμα τούτ’ την άνοιξη, τούτο το καλοκαίρι, όσο να ’ρθεί ο Μόσκοβος να φέρει το σεφέρι…».
Εντυπωσιακότερο όλων ήταν το γεγονός ότι καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου δεν ακούστηκε το παραμικρό κατά της κυβέρνησης, παρά το γεγονός ότι οι αρμενικές δυνάμεις βάδιζαν από ήττα σε ήττα. Αμέσως μετά τη συνθηκολόγηση, ξέσπασε οργή κατά του πρωθυπουργού και ο κόσμος ξεχύθηκε στους δρόμους ζητώντας την παραίτησή του.
Καλώς ή κακώς, σε περίοδο πολέμου, τις ώρες του μεγάλου κινδύνου ο λαός συσπειρώνεται γύρω από την ηγεσία του. Ακόμη και τη μη εκλεγμένη, όπως αποδείχθηκε το 1940. Τότε και ο Νίκος Ζαχαριάδης έστειλε επιστολή από τη φυλακή λέγοντας: «Στον πόλεμο αυτό, που τον διευθύνει η κυβέρνηση Μεταξά, όλοι μας πρέπει να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις, δίχως επιφύλαξη. Επαθλο για τον εργαζόμενο λαό και επιστέγασμα για τον σημερινό του αγώνα πρέπει να είναι, και θα είναι, μια καινούργια Ελλάδα της δουλειάς, της λευτεριάς, λυτρωμένη από κάθε ξενική ιμπεριαλιστική εξάρτηση, μ’ ένα πραγματικά παλλαϊκό πολιτισμό…» (2.11.1940).
Δεν είναι ότι οι αντιπολιτεύσεις δεν θέλουν να αντιπολιτεύονται, ούτε έχουν πάντα αγνό (πατριωτικό ή κοινωνικό) σκοπό. Γνωρίζουν όμως από την Ιστορία πως σε κρίσιμες για κάθε συλλογικότητα στιγμές οι πολίτες προτιμούν τις ηγεσίες ενωμένες, παρά να ακούν διαρκώς πύρινες καταγγελίες ή συμβουλές δημοσιογράφων του στυλ «δεξιότερα Κουροπάτκιν». Νιώθουν, καλώς ή κακώς, ότι υπάρχει χρόνος για σκληρή κριτική μόλις εκλείψει ο κίνδυνος.
Τούτων δοθέντων, πρέπει να πούμε ότι τσάμπα ξοδεύει το βιτριόλι του ο ΣΥΡΙΖΑ. Τουλάχιστον όσο διαρκούν οι συγκεκριμένες συνθήκες. Δεν στηρίζουμε αυτή την εικασία στο γεγονός ότι είναι ακόμη νωπές οι μνήμες για τη δική του διαχείριση πιο απλών καταστάσεων (π.χ. Μάτι), ούτε αναφερόμαστε στην καλόπιστη κριτική που έχει στόχο να διορθωθούν πράγματα. Οι κραυγές ότι η «κυβέρνηση σκοτώνει ανθρώπους», ότι «κάνει το εμπόριο ελπίδας με ένα εμβόλιο» κ.λπ. μπορεί να έχουν κάποια απήχηση στον στενό κομματικό πυρήνα, που έτσι κι αλλιώς είναι δεδομένος, αλλά ουδόλως αγγίζουν τους ενδιάμεσους, εκείνους που δεν είναι ταγμένοι σε κανένα κόμμα. Το πρόβλημα στρατηγικής στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αναγκαστικώς γεννά και ελλείμματα στην τακτική του.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 24.11.2020