Οι Ανεξάρτητες Αρχές που παλιά διοριζόταν με αυξημένες πλειοψηφίες της Βουλής, τώρα διορίζονται από το υπουργικό συμβούλιο.
«Το κράτος δεν κομματικοποιείται και το κόμμα δεν κρατικοποιείται», είχε πει κάποτε ο πρωθυπουργός. Το εννοούσε; Κι αν ναι, οι υπουργοί του το ξέρουν; Διότι η πραγματικότητα άλλα δείχνει. Ακόμη και περιοχές τις οποίες η προηγούμενη κυβέρνηση προσπάθησε να προστατεύσει από τον κομματισμό, διά νόμων έγιναν υπουργικά βιλαέτια.
Μία από τις θετικές κληρονομιές της κυβέρνησης Σημίτη ήταν η δημιουργία των Ανεξάρτητων Αρχών. Αυτές διά νόμου στήθηκαν εκτός της δημόσιας ιεραρχίας που εποπτεύεται από τους υπουργούς. Η διοίκησή τους διοριζόταν από τη Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής και απαιτούσε πλειοψηφίες ευρύτερες της κυβερνητικής. Με άλλα λόγια, αυτές οι αρχές δεν ήταν μόνο ανεξάρτητες. Κατά κάποιον τρόπο εκβίαζαν το πολιτικό σύστημα να κάνει διακομματικές συμφωνίες σε κάποιους έστω τομείς – κάτι το οποίο θρυλείται ότι τώρα είναι το ζητούμενο.
Την εποχή του «σκανδάλου των κουμπάρων» διαπιστώσαμε ότι η Επιτροπή Ανταγωνισμού έπαψε να είναι Ανεξάρτητη Αρχή. Με νόμο αυτής της κυβέρνησης, η πλειονότητα των μελών διορίζεται από τον εκάστοτε υπουργό. Τώρα διαπιστώνουμε ότι το ίδιο έγινε και με την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ).
Ο νόμος του ΠΑΣΟΚ (ο οποίος σημειωτέον καταψηφίστηκε για κομματισμό στη δημόσια διοίκηση) προέβλεπε ότι «ο πρόεδρος, οι αντιπρόεδροι και τα υπόλοιπα μέλη της ΕΕΤΤ διορίζονται από τον υπουργό Μεταφορών έπειτα από προηγούμενη επιλογή τους από τη Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής με την αυξημένη πλειοψηφία των τεσσάρων πέμπτων των μελών της» (ν. 2867/2000 άρθρο 3). Δηλαδή, το προεδρείο της ΕΕΤΤ απαιτούσε διακομματικές συμφωνίες για να διοριστεί. Το 2005, η κυβέρνηση που ήρθε για να αποκομματικοποιήσει το κράτος άλλαξε αυτή τη διάταξη επί το χείριστον. Σε νόμο (άσχετο μάλιστα, που αφορούσε τις προϋποθέσεις εισαγωγής των εταιρειών στο χρηματιστήριο), πέρασε διάταξη η οποία προβλέπει: «Ο πρόεδρος και οι αντιπρόεδροι της ΕΕΤΤ επιλέγονται και διορίζονται από το υπουργικό συμβούλιο ύστερα από πρόταση του υπουργού Μεταφορών και Επικοινωνιών» (ν. 3371/2005 άρθρο 72). Κατ’ αυτόν τον τρόπο, η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών από διακομματική υπόθεση έγινε κομματική.
Ετσι φτάσαμε στον τραγέλαφο της ανεξέλεγκτης από το Κοινοβούλιο Αρχής. Ενώ οι πραγματικά Ανεξάρτητες Αρχές που διορίζονται από τη συνδιάσκεψη των προέδρων της Βουλής λογοδοτούν μόνο στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, αφού δεν διορίζονται από τον υπουργό. Οι διορισμένες όμως από το υπουργικό συμβούλιο επιτροπές εμπίπτουν στον κλασικό κοινοβουλευτικό έλεγχο, αφού κατ’ ουσίαν έγιναν προέκταση του αρμόδιου υπουργείου. Σύμφωνα δε και με τον νόμο 3431/2006, ο πρόεδρος και τα μέλη της ΕΕΤΤ υπόκεινται σε πειθαρχικό έλεγχο που κινεί ο υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών. Τέτοια ανεξαρτησία!
Μπορούμε να βγάλουμε ευρύτερα συμπεράσματα για την κακοδαιμονία του πολιτικού μας συστήματος από την ιστορία της ΕΕΤΤ. Ο ιδρυτικός της νόμος, που ψήφισε η κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου το 1994, προέβλεπε τον διορισμό της από τον υπουργό Μεταφορών. Η προηγούμενη κυβέρνηση έκανε ένα βήμα μπροστά θεσπίζοντας τον διακομματικό διορισμό από τη Συνδιάσκεψη των Προέδρων της Βουλής. Η νυν επανέφερε τον διορισμό στο υπουργικό συμβούλιο. Δυστυχώς…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 22.7.2007
