Oσοι ζητούν τολμηρές προτάσεις στην πολιτική, καλό είναι ταυτοχρόνως να δηλώσουν ότι τις ανέχονται. Εκτός και αν τολμηρή πρόταση εννοούν το νεφελώδες «ένας άλλος μισθός είναι εφικτός».
Ενα από τα μόνιμα παράπονα των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης είναι ότι οι πολιτικοί δεν καταθέτουν στον δημόσιο διάλογο τολμηρές προτάσεις για έξοδο της χώρας από την κρίση. Δίκαιο παράπονο. Οι πολιτικοί -πανταχόθεν και όχι μόνο στην Ελλάδα- στρογγυλεύουν τον λόγο τους ώστε να μεγιστοποιήσουν το ακροατήριό τους. Ακόμη κι όταν εξειδικεύουν το πρόγραμμά τους, ποτέ δεν θα το ανακοινώσουν με λεπτομέρειες διότι κινδυνεύουν πολλαπλώς. Κινδυνεύουν φυσικά από την προπαγάνδα του αντιπάλου. Κινδυνεύουν να εγκλωβιστούν και να χαραμίσουν πολύτιμο πολιτικό χρόνο στην εξήγηση της ανθυπολεπτομέρειας, και κυρίως: μια τολμηρή πολιτική πρόταση κινδυνεύει να χλευαστεί από εκείνα ακριβώς τα ΜΜΕ που διαρκώς μεμψιμοιρούν ότι στον δημόσιο διάλογο δεν κατατίθενται τολμηρές προτάσεις.
Ο κ. Γιώργος Παπανδρέου είχε μια τέτοια άσχημη εμπειρία το 2004 όταν πρότεινε ως μέτρο καταπολέμησης της ανεργίας των νέων μια περίοδο ανασφάλιστης εργασίας ως μέσο απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας. Οταν διατυπώθηκε αυτή η πρόταση στο Λαύριο, ποιος είδε τα ΜΜΕ και δεν τα φοβήθηκε. Ολοι μίλησαν για «εργαζόμενους δύο ταχυτήτων» (σ.σ.: είναι, αλλά έτσι κι αλλιώς οι άνεργοι είναι σε διαφορετική ταχύτητα από τους ασφαλισμένους εργαζομένους), για «εργασιακό μεσαίωνα» (λες και οι άνεργοι νέοι ζουν τη χρυσή τους εποχή) μέχρι και το χειρότερο: «αυτές είναι νεοφιλελεύθερες απόψεις που δεν έχουν σχέση με ένα σοσιαλιστικό κίνημα». Η πρόταση θάφτηκε άρον άρον, αλλά το αστείο είναι ότι κατόπιν εφαρμόστηκε. Χιλιάδες νέοι δουλεύουν σήμερα με προγράμματα τύπου Stage. Φυσικά το να εργάζονται ανασφάλιστοι δεν είναι ό,τι καλύτερο, αλλά είναι σαφώς καλύτερο από το να βολοδέρνουν άνεργοι και φυσικά ανασφάλιστοι. Το ερώτημα όμως είναι: στο συγκεκριμένο μιντιακό και πολιτικό τοπίο, ποιος κέρδισε εκλογικά; Αυτός που το πρότεινε ή εκείνος που το κατήγγειλε και κατόπιν σιωπηρώς το εφάρμοσε;
Δυστυχώς η πολιτική δεν είναι έκθεση ιδεών ή προτάσεων. Είναι να κερδίζεις εκλογές. Σε μια αγκυλωμένη από ιδεοληψίες χώρα κάθε πρόταση που είναι τολμηρή θα βρίσκεται εκτός του συγκεκριμένου ιδεοληπτικού πλαισίου. Κάθε πρόταση που θα βρίσκεται εκτός του συγκεκριμένου ιδεοληπτικού πλαισίου δεν θα συζητιέται· θα χαρακτηρίζεται στην καλύτερη των περιπτώσεων «μεσαιωνική» και στην χειρότερη «νεοφιλελεύθερη». Εδώ ξεσηκώθηκαν μέχρι και οι πέτρες για την εργασία των τεσσάρων ημερών σε επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν λουκέτο, κάτι που α) γίνεται σε όλο τον κόσμο, β) είναι θεσμοθετημένο και στην Ελλάδα, γ) γίνεται σε διάφορους κλάδους της οικονομίας (τουρισμό, ψυχαγωγία, οικοδομή κ.λπ.) και σε διάφορες επιχειρήσεις.
Γι’ αυτό όσοι ζητούν τολμηρές προτάσεις στην πολιτική, καλό είναι ταυτοχρόνως να δηλώσουν ότι τις ανέχονται. Εκτός και αν τολμηρή πρόταση εννοούν το νεφελώδες «ένας άλλος μισθός είναι εφικτός», εκείνο τον λαϊκισμό που τάζει, τάζει, τάζει χωρίς να λέει που θα τα βρει. Διότι χρυσή και άγια είναι η πρόταση του ΚΚΕ, που ασπάστηκε εσχάτως και ο κ. Αλαβάνος, για 1.300 ευρώ κατώτατο μισθό, αλλά τολμηρή δεν είναι. Στον χώρο του φανταστικού, τολμηρό δεν είναι κανένα ποσό. Τσιγκουνιές στη φαντασία θα κάνουμε τώρα;
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 22.1.2009
