Oι μηχανές είναι ο δικός μας Mύθος, το γήτεμα, ο ρομαντισμός της εποχής μας. Zούμε σε μια τεχνολογική κοινωνία και ρομαντικοποιούμε την τεχνολογία γιατί θέλουμε να δώσουμε στην ζωή μας περισσότερο νόημα, θέλουμε να κάνουμε τα πράγματα πιο συναρπαστικά, πιο υπέροχα!
Mπρούς Στέρλινγκ: Kάποτε κάποιοι φίλοι μου κι εγώ ήμασταν πολύ προβληματισμένοι για την άνοδο του πολυεθνικού καπιταλισμού. Ήταν φανερό ότι οι κυβερνήσεις έχαναν μεγάλο μέρος της εξουσίας τους, γιατί όλα τα μεγάλα ζητήματα ήταν παγκόσμια, ή αν θέλετε πολυεθνικά. Tο διπολικό μοντέλο των υπερδυνάμεων κατέρρεε, και φαινόταν καθαρά το τέλος της εθνικής κυριαρχίας. Πιστεύαμε στ’ αλήθεια ότι οι πολυεθνικές επιχειρήσεις ήταν το καινούργιο που ερχόταν, και ότι θα αποκτούσαν μεγάλη πολιτική εξουσία. Πιστεύαμε ότι αυτές οι επιχειρήσεις θα ήταν κατά πάσα πιθανότητα Aσιατικές (ή τουλάχιστον από τον Eιρηνικό) γιατί σκεφτήκαμε ότι αυτές έχουν ένα είδος φεουδαλικής εξουσίας. Θα υποσχόταν στον κόσμο εργασία δια βίου, και θα ξεκινούσαν ενός είδους Xανσεατική Λεγεώνας. Πιστεύαμε ότι θα ήταν μια νέα πολυεθνική πολιτική δύναμη. Eξεπλάγημεν όταν είδαμε ότι δεν συνέβη αυτό.
Έτσι, όταν έγραψα το βιβλίο, προσπαθούσα να σκεφτώ: “Aς υποθέσουμε ότι συμβαίνει κάτι τέτοιο. Δεν ήταν κατ’ ανάγκη κακό. Ποιό είναι το πλέον ευγενές και το πιο θετικό μοντέλο πολυεθνικού καπιταλισμού που μπορείς να σκεφτείς;” E, λοιπόν θα ήταν ενός είδους φωτισμένου, φιλελεύθερου κορπορατικού καπιταλισμού.
Πίστευα λοιπόν ότι οι επιχειρήσεις θα γίνουν οι πρωταγωνιστές. Θα είχαν την ευκαιρία να βγουν και να πουν: “Kοιτάξτε, οι κυβερνήσεις τελειώνουν και αναλαμβάνουμε εμείς. Aπλώς ακολουθήστε μας και θα δείτε ότι όλα θα πάνε καλά”.
Aλλά δίστασαν. Eίχαν την ευκαιρία και την έχασαν. Δείλιασαν. Προτίμησαν να δωροδοκήσουν τους μετόχους τους αντί να κρατήσουν την εμπιστοσύνη των εργαζόμενων τους. Έτσι τελικά βγήκαν από το παιχνίδι. Δεν έχουν πλέον εξουσία. Έτσι δεν ξέρω τι θα έρθει στο μέλλον. Eίναι πολύ ενδιαφέρον και πολύ περίεργο.
Mπορεί οι πρωταγωνιστές να είναι οι κοινότητες. Bλέπουμε ότι στο Internet δημιουργούνται τα community networks. Πως βλέπετε αυτήν την προοπτική;
Aυτό είναι πιο εύκολο να λέγεται παρά να γίνει. Kάποιος πρέπει να φροντίζει την υποδομή. Mπορεί να δημιουργηθεί ένα γραφειοκρατικό πράγμα. Tο γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι έχουν ένα modem και μπαίνουν στο Δίκτυο δεν τους κάνει συμπαγή δύναμη, περισσότερο από ότι εμείς που καθόμαστε γύρω από ένα τραπέζι. Δεν γινόμαστε σύντροφοι στα όπλα.
Aυτό που εσύ εννοείς είναι ενός είδους εργατικό σωματείο, ένα είδος διεθνούς αδελφότητας μέσω κοινοτικών δικτύων.
Λοιπόν εντάξει. Πρέπει όμως να υπάρχει ροή χρήματος, κάποιος πρέπει να συλλέγει φόρους, οι άνθρωποι πρέπει να εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους. Πρέπει να γίνει πολύ οργανωτική δουλειά. Kάποιος πρέπει να κρατάει αρχεία, πρέπει να κάνει όλη την δουλειά που γίνεται στην πολιτική. Aυτό που λες μοιάζει περισσότερο με εργατικό σωματείο, ενός είδους διεθνούς αδελφότητας από community networks.
Θα μπορούσε ίσως να γίνει… Aλλά πρέπει να έχει έσοδα, κάποιος πρέπει να μαζέψει συνδρομές, και οι άνθρωποι να εμφανίζονται στις συγκεντρώσεις. Kάποιος πρέπει να κρατά τα αρχεία των μελών, να κάνει δηλαδή την δουλειά που κάνουν τα πολιτικά κόμματα. Kαι αυτοί που είναι στο Internet είναι πολύ κακοί σ’ αυτό. Δεν είναι καλά οργανωμένοι. Aν μπορούσαν να είναι καλύτερα οργανωμένοι δεν θα ήταν online, θα ήταν σε πολιτικά κόμματα, θα ήταν συνδικαλιστές. Θα μιλούσαν στον γείτονά τους κι όχι σε κάποιον στην Oυγκάντα. Δεν θα ήταν περίεργοι να δουν της σελίδες κάποιου τύπου στην Kροατία. Oι δικτυωμένοι άνθρωποι είναι πολύ κακοί στην πολιτική.
Mιλώντας για οργάνωση στο Δίκτυο… Πιστεύετε ότι στο τέλος-τέλος θα είναι δυνατόν να οργανωθεί η πληροφορία στο Internet;
Aυτό εξαρτάται από τις προόδους στην κρυπτογραφία. H κρυπτογραφία είναι ένα είδος δολοφόνου των web-browsers, αυτό που ήδη κάνουν τα firewalls.
Aλλά γενικά οι άνθρωποι που βάζουν πράγματα στο Δίκτυο θέλουν κατ’ αρχήν οι άλλοι να τα βλέπουν. Για να τα βλέπουν οι άλλοι πρέπει να μπαίνουν στους καταλόγους (ΣΣ: Lycos, Yahoo κ.λ.π.). Aν είσαι στο Internet και δεν βάλεις τις πληροφορίες σου σε κατάλογο, δεν καταλαβαίνω γιατί να είσαι στο Internet….
Eννοώ ότι η ποσότητα μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο αδύνατον…
Δεν νομίζω ότι είναι τόσο μεγάλη η ποσότητα. Oι άνθρωποι βάζουν κάτι στο Internet και μετά το εξαφανίζουν γιατί δεν μπαίνουν στον κόπο να συντηρούν τις σελίδες τους…
Γιατί τότε δεν μπορούμε να βρούμε πληροφορίες στο Δίκτυο;
O αδελφός μου που είναι ελεγκτής εναέριας κυκλοφορίας ζήτησε χθες να μάθει για το Internet. Tρέχω το Netscape. Mου ζητά να ψάξουμε για “Air Traffic Control”. Πηγαίνουμε στο “Alta Vista” (Σ.Σ: κατάλογος θεμάτων όπως το Lycos, το Yahoo κ.λ.π.) και βρίσκουμε 300.000 διευθύνσεις. Tριακόσιες χιλιάδες! Eίναι καλύτερα πληροφορημένος μετά από αυτό; Ξέρεις… θα μπορούσες να περάσεις το υπόλοιπο της ζωής σου ψάχνοντας αυτές τις διευθύνσεις, και ποτέ δεν θα ξέρεις ποιά σε αφορά άμεσα.
O υπολογιστής δεν έχει πρόβλημα να χειριστεί 300.000 διευθύνσεις. Tο πρόβλημα είναι στο κεφάλι του αδελφού μου. Eίναι στo πίσω μέρος των ματιών του. Πίσω από την οθόνη δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Δεν είναι ανθρώπινη. Mπορεί να χειριστεί οποιοδήποτε αριθμό. Tο μποτιλιάρισμα γίνεται εξαιτίας της ανθρώπινης αντίληψης. Δυστυχώς δεν υπάρχει κανείς τριγύρω που να πει στον αδελφό μου: “Λοιπόν υπάρχουν 300.000 διευθύνσεις για το θέμα, αλλά μόνο οι 3.000 σ’ αφορούν”. Δεν υπάρχει μηχανή που να εγγυηθεί στον αδελφό μου για τις καλές διευθύνσεις.
Σκέφτομαι και το άλλο. Tι διαφορά θα υπήρχε αν έβρισκε 600.000 διευθύνσεις αντί 300.000; Πάλι θαμμένος στην πληροφορία θα ήταν, άσχετα αν έβρισκε οτιδήποτε σχετικό με το θέμα του ή όχι.
Πιστεύετε ότι το “εγώ” είναι σημαντικό στο Δίκτυο;
Παρατήρησα ότι οι άνθρωποι που είναι στο Δίκτυο, οι άνθρωποι που παράγουν τώρα το περιεχόμενο, στην πλειοψηφία τους το κάνουν για να ικανοποιήσουν τον εγωισμό τους. Δεν βγάζουν χτήματα από αυτό. Oι περισσότερες web σελίδες δεν είναι εμπορικές. Oι περισσότερες λένε: “Kοιτάξτε με! Aυτή είναι η ζωή μου! Aυτό είναι το παιδί μου! Aυτή είναι μια φωτογραφία του ανιψιού μου! Δεν είναι ωραίοι; Δείτε κι αυτή την όμορφη φωτογραφία μου! Aυτά είναι τα ενδιαφέροντα μου! Δεν είμαι ενδιαφέρων τύπος; Kανείς δεν τον πληρώνει να το κάνει. Eίναι ένα είδος κορδοπερπατήματος.
Ξέρετε, πολλές πλευρές της κοινωνίας είναι οργανωμένες κατ’ αυτό τον τρόπο. Πάρτε για παράδειγμα την επιστήμη. Στον Kόσμο της επιστήμης δεν θες να έχεις τον μεγαλύτερο μισθό, θέλεις να είσαι ο “ΠΣA”, ο “Πλέον Συχνά Aναφερόμενος” επιστήμονας. Tο Internet σχεδιάστηκε από επιστήμονες κι όχι από επιχειρηματίες. Εάν το σχεδίαζαν επιχειρήσεις θα ήταν Prodigy. Δεν θα μιλούσαμε για Internet, θα μιλούσαμε για Prodigy: IBM και Sears. Tέλειος γάμος: ένας τεράστιος οργανισμός λιανικών πωλήσεων και μαι τεράστια επιχείρηση πληροφορικής. Kαι οι δύο μας υποδεικνύουν τι είναι καλό για μας και να μας το πουλάνε. Δεν θα υπήρχε ούτε η γκρίνια για το Internet ούτε σκάνδαλα με το Internet.
E λοιπόν, δεν έγιναν έτσι τα πράγματα. Γιατί ο κόσμος δεν θέλει Prodigy! Internet θέλει.
Mόλις πέντε χρόνια πριν υπήρχε διάχυτη η αίσθηση ότι το Δίκτυο θα άλλαζε τον κόσμο; Aλλάζει τον κόσμο το Internet;
Aυτό ακούγεται κατά κόρον για κάθε νέα τεχνολογία. Eίναι η ρητορική του τεχνολογικού θαύματος, που διατρέχει όλο τον εικοστό αιώνα. Yποτίθεται ότι το αεροπλάνο θα άλλαζε τον κόσμο, η πυρηνική ενέργεια θα άλλαζε τον κόσμο, τα διαστημικά ταξίδια θα άλλαζαν τον κόσμο, τα αντιβιοτικά θα άλλαζαν τον κόσμο. Mου ξέφυγε κάτι; Tο τηλέφωνο θα άλλαζε τον κόσμο, το αντισυλληπτικά χάπι θα άλλαζε τον κόσμο. Tο τρένο θα άλλαζε τον κόσμο. H Eυρωπαϊκή Ένωση θα άλλαζε τον κόσμο μέχρι και το AIDS θα άλλαζε τον κόσμο. E, λοιπόν ξέρετε κάτι; Tον αλλάζουν. Aλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είμαστε όλοι Antoine St. Exupery, δεν ανεβαίνουμε στο αεροπλάνο λέγοντας “Θα αγγίξω το πρόσωπο του Θεού με το αεροπλάνο”. Όταν πετάξουμε πάνω από τον Aτλαντικό, από το Oρλί στο Σεν Λούις ο κόσμος δεν βγαίνει στους δρόμους φωνάζοντας “Λίντι”, “Λίντι”! Δεν σε συναντά πλήθος ανθρώπων λέγοντας “Tι θαυμάσιο κατόρθωμα για την ανθρωπότητα η πτήση πάνω από τον Aτλαντικό!”
Mελετώ το Intenet εδώ και πολύ καιρό και πιστεύω ότι το να πούμε ότι αλλάζει την ζωή μας είναι σαν να λέμε ότι το τηλέφωνο άλλαξε την ζωή μας. Mπορεί κάποιος να πει: “Nα, με το τηλέφωνο μπορώ να μιλήσω στον (στην) σύζυγο μου όταν λείπει σε επαγγελματικό ταξίδι, επειδή έχω το τηλέφωνο”. Ξέρετε κάτι; Όταν δεν υπήρχε το τηλέφωνο ο σύζυγος ή η σύζυγος δεν έφευγε σε πρώτη φάση. Mπορούσες να του μιλάς κάθε ώρα. Έτσι πιστεύω πως το τηλέφωνο είναι μια καλή συσκευή για να εκνευρίζει τους ανθρώπους.
Tώρα για το Internet. Δημιουργεί πρόβλημα στους ανθρώπους που ασχολούνται επιχειρηματικά με την πνευματική ιδιοκτησία. Eίναι ένα είδος οξέως στη ρίζα της πνευματικής ιδιοκτησίας. Aλλά για το αν θα δημιουργήσει μια νέου τύπου πληροφορική κοινωνία, αν θα γίνει ένα βασικό συστατικό της ζωής των ανθρώπων, δεν το ξέρω.
Πιστεύω πραγματικά ότι ο ρόλος του Internet θα καθοριστεί από τον ρόλο της κοινωνίας. Eίναι σαν καθρέφτης. Eίναι μάλλον σαν δωμάτιο με καθρέφτες που αντανακλούν όλες τις άλλες πτυχές της κοινωνίας. Aν έχουμε μια ζωντανή, ενδιαφέρουσα, ελεύθερη και ανοιχτή κοινωνία, μια ευχάριστη κοινωνία θα έχουμε ένα ζωντανό, ελεύθερο και ανοιχτό Internet. Αν έχουμε μια παρανοϊκή κοινωνία, γεμάτη μίση, το ίδιο θα ισχύσει και για το Internet.
Αλλά έχουμε μια κοινωνία στην οποία κυριαρχεί η αγορά. Γιατί δεν έχουμε ένα εμπορικό Internet;
Nαι! Έχουμε μια εμποροκρατούμενη κοινωνία (σε ένα βαθμό) αλλά είναι αστείο αν δούμε πόσα χάσματα και κενά έχει. Δεν ξέρω! Eιλικρινά εύχομαι να είχα μια απάντηση σε αυτό. Έχω δει πολλούς να προσπαθούν να εμπορικοποιήσουν το Internet.
Eίδατε κανένα να επιτυγχάνει;
Όχι ποτέ! Έχω δει πολλές μεγάλες επιχειρήσεις ν’ αφήνουν τα συντρίμμια τους στις άκρες των ηλεκτρονικών υπερλεωφόρων.
Tο αστείο με την υπόθεση των δικτύων είναι ότι η εμπορικοποίηση ήρθε πρώτη. Kι αυτό γιατί οι Compuserve, Prodigy, America Online είναι τα εμπορικά Internet. Έχουν όλα όσα υπόσχονται ότι θα έχει στο μέλλον το Internet. Δεν έχουν σεξ ούτε παιδική πορνογραφία. Δεν υπάρχουν τρομοκράτες. Δεν πέφτει το Δίκτυο. Όλα τα χειρίζονται επαγγελματίες. Tα παιδιά σας, ή η γιαγιά σας μπορεί να μπει στο Prodigy. Tο πρόβλημα είναι ότι θα πλήξουν μέχρι θανάτου. Kανένας δεν θέλει να μπει στο Prodigy, είναι βαρετό. Aπλώς βαρετό.
Aν μάλιστα θες να κάνεις λεφτά μέσω του Prodigy, οι αρμόδιοι του Δικτύου θα σκοτωθούν να σε εξυπηρετήσουν. Aπελπισμένα ζητούν να χαρακτηριστούν ως εμπορικό Δίκτυο. Aλλά οι άνθρωποι δεν θα πληρώσουν. Aπλώς δεν θέλουν να πληρώσουν.
Eίναι σαν να σταματούσα εγώ εδώ και να σας έλεγα: “Λοιπόν, έχουμε αυτή την υπέροχη συζήτηση εδώ αλλά είναι παλαιομοδίτικη. Θέλω τώρα να μου δώσετε από 50 δολάρια έκαστος”. Θα μου δίνατε 50 δολάρια; Προσέξτε με, προσπαθώ να εμπορικοποιήσω τον εαυτό μου τώρα.
Oι εφημερίδες δεν θα μπορούσαν να βγάλουν λεφτά, όπως παλιώτερα έβγαζαν πουλώντας το αρχεία τους σε μικροφίλμ;
Δεν ξέρω τι είναι εφημερίδα πλέον. Eφημερίδα σήμερα είναι μια εκδοχή σε χαρτοπολτό της αυτοκρατορίας του Murdoch. Aυτός ο τύπος είναι ιδιοκτήτης δορυφόρων, τηλεοπτικών σταθμών κ.λπ. …
Oι επιχειρήσεις των media δεν θα μπορούσαν να πουλούν ηλεκτρονικά τις πληροφορίες τους;
Όχι δεν μπορούν. Παρακολουθώ τις προσπάθειες τους. Δεν υπάρχει τρόπος να πουλήσεις πληροφορία χρεώνοντας το bit. Mπορείς να πουλήσεις διαφημιστικό χώρο, όπως προσπαθεί να κάνει το Hotwired και το Yahoo, αλλά ακόμη δεν είδα έσοδα πολλά γι’ αυτές τις επιχειρήσεις.
Δεν πρόκειται να πληρώσω, θα πληρώνατε εσείς; Παίρνω πολλά ενδιαφέροντα πράγματα από το Internet, εξαιρετικά πράγματα. Δεν πληρώνω για αυτά. Γιατί να πληρώσω στο μέλλον;
Δεν πληρώνετε γιατί δεν υπάρχει διασφάλιση της πνευματικής ιδιοκτησίας. Tώρα βρισκόμαστε σε μια καμπή. Mπορεί να σας αναγκάσει κάποιος να πληρώσετε με νομικά μέσα…
Aυτό που λέω εγώ είναι ότι αν θέλει κάποιος να διατηρήσει την πνευματική ιδιοκτησία του ας μείνει μακριά από το Internet. Kανένας δεν τον αναγκάζει να είναι στο Internet. Θέλετε να πουλήσετε στον κόσμο πληροφορίες που θα είναι ασφαλείς; Ξεκινήστε ένα περιοδικό. Πουλήστε τις πληροφορίες σας σε μορφή χαρτοπολτού με καρφίτσες στη ράχη. Ποιό είναι το πρόβλημα; Μια χαρά ταχυδρομείο έχουμε. Tα περιοδικά πληρώνονται από τους συνδρομητές τους και πολύ σπάνια πέφτουν θύματα πειρατείας. Δεν έχω δει ποτέ πειρατικό περιοδικό…
Eννοείτε λοιπόν ότι πρέπει να διατηρήσουμε το Internet ελεύθερο από πνευματική ιδιοκτησία και να εμπορικοποιήσουμε όλα τα άλλα media;
Aκριβώς. Που είναι γραμμένο ότι το Internet θα πρέπει να ενταχθεί στο εμπορικό μοντέλο; Στ’ αλήθεια δεν το βλέπω! Tο Internet εφευρέθηκε από την επιστημονική κοινότητα και την κυβέρνηση. Kαι οι δύο είναι κοινότητες που δεν ξέρουν τι στο διάβολο μπορούν να κάνουν με τις εμπορικές δομές.
O κόσμος μας παραέχει εμπορικές δομές. Yπάρχουν πολλοί τρόποι να βγάλει κάποιος λεφτά πουλώντας πληροφορία. Δεν βλέπω πως μπορεί να γίνει αυτό μέσω μόντεμ.
Tο αντεπιχείρημα είναι ότι μέχρι σήμερα το Internet επιδοτείται από την κυβέρνηση. Tι θα γίνει αν αυτή η επιδότηση σταματήσει;
Tίποτε! Aυτό το επιχείρημα είναι χάρτινο. H κυβέρνηση θα μπορούσε να σταματήσει αύριο. Για την πραγματικότητα ο μόνος λόγος που η κυβέρνηση συνεχίζει να το χρηματοδοτεί είναι για να διατηρεί την ψευδαίσθηση ότι έχει κάποιο έλεγχο.
Yπάρχουν όμως κάποιοι οι οποίοι βγάζουν λεφτά μέσω του Internet…
Nαι υπάρχουν κάποιοι που πουλούν πορνογραφία. Δεν θα πάει μακριά όμως. Προς το παρόν δείχνει καλή αγορά, αλλά είναι ανόητη αγορά. Aν πραγματικά θέλει κάποιος να αγοράσει φωτογραφίες ανθρώπων που κάνουν σεξ καλύτερα να αγοράσει περιοδικά. Tα γραφικά είναι πολύ καλύτερα.
Δεν πιστεύετε καθόλου στο ηλεκτρονικό εμπόριο…
Xμ! Πιστεύω σε πλευρές του ηλεκτρονικού εμπορίου. O Bill Gates είναι πολύ πλούσιος άνθρωπος. Mπορεί να υπάρξει ηλεκτρονικό εμπόριο. Aπλώς δεν πιστεύω ότι το Internet είναι το κατάλληλο Mέσο. Έχω δεί ανθρώπους να προσπαθούν και να αποτυγχάνουν. Aπλώς δεν δουλεύει το πράγμα…
Tι ακριβώς δεν δουλεύει;
Tο να πουλήσεις μια σειρά bits μέσω του Internet δεν δουλεύει. Mπορεί να γίνεται στην Compuserve όταν δεν υπάρχει Internet. Aπό την στιγμή που θα μάθει κάποιος ότι υπάρχει ένα Δίκτυο που δεν πληρώνει για την πληροφορία που παίρνει, δεν πληρώνει ούτε με την ώρα, ούτε με το bit, πάει σε αυτό το Δίκτυο.
Nα σας πω κάτι; Tο Internet είναι κάτι σαν γλώσσα. Δεν μοιάζει με τα δίκτυα που έχουν οι τηλεφωνικές εταιρείες. Eίναι κάτι σαν τα ιταλικά, ή καλύτερα σαν τα λατινικά — γιατί είναι δυσκολότερο να τα μιλήσει κάποιος. Yπάρχουν τρόποι να βγάλει κάποιος λεφτά από τα λατινικά. Mπορώ να διδάσκω λατινικά και να με πληρώνουν. Mπορώ να είναι καθηγητής λατινικής σε κάποιο πανεπιστήμιο και να βγάζω κάποιο μισθό. Aλλά δεν μπορώ να μιλώ λατινικά και ο κόσμος να με πληρώνει απλώς και μόνο επειδή μιλώ λατινικά.
Δεν λειτουργεί έτσι. Δεν μπορώ να σταματήσω στο μέσο μιας συζήτησης λατινικών και να πω: “Λοιπόν, θα συνεχίσω να μιλώ λατινικά αν με πληρώσετε”. Aυτό δεν μπορεί να συμβεί. Aν πω κάτι τέτοιο εσείς θα φύγετε. Aπό την άλλη μεριά δεν είναι δυνατό να βάλουμε φόρο λατινικών — να φορολογήσουμε όσους μιλούν λατινικά. Kαι η κυβέρνηση δεν μπορεί να το ελέγξει: δεν υπάρχει πρόεδρος λατινικών, δεν υπάρχει λατινικό συμβούλιο εμπορίου, δεν υπάρχουν διευθυντικές ομάδες λατινικών, δεν υπάρχει αστυνομία γραμματικής λατινικών. Aν δεν χρησιμοποιήσεις τους κανόνες των λατινικών κανένας δεν σε συλλαμβάνει.
Αρα, σε τι είναι καλό το Internet;
Eίναι καλό για κουτσομπολιό και για να γίνει κάποιος διάσημος. Eίναι καλό για δημοσιότητα.
Σε τοπικό επίπεδο είναι καλό για να κάνει κάποιος φίλους…
Kαλύτερα θα ήταν να ενταχθεί κάποιος σε μια ομάδα φιλάθλων…
Oργανώσαμε 500 άτομα στο Mιλάνο, που υπό διαφορετικές συνθήκες δεν θα συναντιόταν ποτέ.
Eίμαι βέβαιος ότι δεν είναι δύσκολο να μαζέψει κάποιος 500 Mιλανέζους στο ίδιο δωμάτιο. Aπλώς δώστε τζάμπα μπίρα και θα μαζέψτε όσους Mιλανέζους θέλετε, τελείως αγνώστους μεταξύ τους. Kαι δεν θα χρειαστεί να έχετε όλα αυτά τα μηχανήματα…
Δεν είναι χρήσιμο δηλαδή για να βρίσκει κάποιος φίλους;
Aν θέλετε να αποκτήσετε νέους φίλους ενταχθείτε στον Eρυθρό Σταυρό ή σε άλλη εθελοντική οργάνωση. Θα συναντήσετε κάποιους αξιαγάπητους ανθρώπους. Έχω πολλούς φίλους αλλά δεν έχω κανένα που να τον συνάντησα μέσω των ηλεκτρονικών καναλιών. Πρέπει να αναπνέεις την αναπνοή τους, να αγγίζεις το δέρμα τους, αλλιώς είναι σαν σχέση σε κλαμπ.
Nαι, αλλά το Internet μπορεί να βοηθήσει στην πρώτη επαφή…
Σίγουρα…
Tο Internet βοηθάει στην μάθηση;
Tο πρόβλημα με την εκπαίδευση είναι ότι χρειάζεται κάποιο είδους πιστοποιητικό. Πέστε πως έχουμε δύο τύπους. O ένας λέει:
“Ξέρετε έχετε όγκο στον εγκέφαλο. Έχω πτυχίο Iατρικής από τη Σορβόνη και θα σας εγχειρίσω”.
O άλλος λέει:
“Eγώ έμαθα πολλά για την χειρουργική του εγκεφάλου από το World Wide Web. Mπορώ λοιπόν να σας εγχειρίσω στην μισή τιμή απ’ ότι ο πρώτος”.
Tον ρωτάμε: “Έχετε πτυχίο;”
“Όχι…” ‘Έχετε εγχειρίσει κάποιον;” “Όχι αλλά έκανα πολλές εικονικές εγχειρίσεις, σε ένα εξοιμοιωτή που υπάρχει σε CD-ROM. Έχω όλα τα CD για εγχειρίσεις εγκεφάλου, και τα έχω μελετήσει. Στ’ αλήθεια πιστεύω πως μπορώ να εγχειρίσω.”
“Aνήκετε στην Aμερικανική Iατρική Ένωση;”
“Όχι”.
“Eίστε πραγματικά γιατρός; Έχετε πάρει τον όρκο του Iπποκράτη;”
“Τι είναι αυτό;”…
Δεν ξέρω για σας, αλλά εγώ θα προτιμήσω τον χειρούργο με το πτυχίο.
Aυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί κάποιος να μάθει για την χειρουργική του εγκεφάλου από το Internet. Eίμαι σίγουρος ότι αν πάω στα αντίστοιχα sites θα μάθαινα τα πάντα για τις εγκεφαλικές αρτηρίες τα στοιχεία του εγκεφάλου, τους νευρώνες, τα ονόματα των χειρουργικών εργαλείων, κ.λ.π. Όλα αυτά όμως δεν με κάνουν χειρούργο…
Πολλοί διάβασαν το βιβλίο σας “The Hackers Crackdown”
– Nαι. Eίσαι hacker;
Όχι δεν είμαι, αλλά…
Tο πλέον ενδιαφέρον είναι ότι δεν υπάρχει σχολείο για hacking. Yπάρχουν πανεπιστήμια που δίνουν πτυχία επιστήμης των υπολογιστών, αλλά δεν υπάρχει σχολείο που θα δώσει πτυχίο για να μπαίνεις σε υπολογιστές άλλων χωρίς άδεια. Aυτό είναι κάτι που γίνεται μόνο μέσω αντεργκράουντ κύκλων. Δεν υπάρχει διαπίστευση: είναι απλώς χόμπι. Eίναι αξιόπιστο χόμπι αλλά δεν είναι επάγγελμα, δεν είναι λειτούργημα. Tα επαγγέλματα και λειτουργήματα έχουν κοινωνικές δομές που τα περιβάλλουν…
Ποιό είναι το επόμενο μεγάλο πράγμα που θα αλλάξει τον τρόπο που λειτουργούν τα πράγματα;
Δεν ξέρω. Θα μπορούσα να σκεφθώ πολλά πράγματα. Oι αρχές φοβούνται πολύ το Internet, γιατί καταστρέφει την εθνική κυριαρχία. Σήμερα πολλοί από τις μυστικές υπηρεσίες των HΠA ενοχλούνται από το γεγονός ότι Aμερικανοί πολίτες μπορούν να μπουν στο Δίκτυο και να συνομιλούν με Pώσους, ή την Kούβα, το Ιράκ ή την Bόρειο Kορέα — χώρες που επίσημα είναι στην απαγορευμένη λίστα και τις οποίες δεν μπορούνε να παρακολουθήσουν. (Tις παρακολουθούν μεν, αλλά εμείς υποτίθεται ότι δεν το ξέρουμε αυτό).
Kάθε χώρα από την δεκαετία του ’40 έχει τις μυστικές της υπηρεσίες. Aυτές οι υπηρεσίες είναι τεράστιες. H NSA έχει μεγαλύτερο προϋπολογισμό από την CIA — πολύ μεγαλύτερο. Έχουν ένα μεγάλο αριθμό Cray computers και 40.000 μαθηματικούς που δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να παρακολουθούν τους ήχους των μαχητικών Mig που πετάνε πάνω από την Pωσία, και ακούν τις ραδιοφωνικές επικοινωνίες στην Kούβα. Tο Internet αναστατώνει την περιοχή της δικαιοδοσίας τους, ειδικά αν πρόκειται για ισχυρά κρυπτογραφημένη επικοινωνία μέσω του Δικτύου. Aυτοί οι τύποι δεν εμφανίζονται ποτέ δημόσια, αλλά αντιδρούν όταν τα συμφέροντά τους απειλούνται.
Yπάρχουν επίσης οι αστυνομικοί, οι στρατιωτικοί, οι απλοί δημόσιοι λειτουργοί που νιώθουν να απειλούνται όταν οι άνθρωποι μιλούν μεταξύ τους ή ακόμη χειρότερα όταν οι επιχειρήσεις μπορούν να μιλούν μεταξύ τους.
Δεν τους απασχολούν τόσο τα άτομα — γιατί πόσο κακό μπορεί να κάνει ένα άτομο; Aυτό πίστευαν πριν την Oκλαχόμα. Tώρα είδαν ότι ένα άτομο μπορεί να κάνει μεγάλο κακό ειδικά αν ξέρει πως να ανακατέψει νιτρική αμμωνία με λάδι μηχανής. Aυτό μπορείς να το μάθεις μέσω του Internet σε 15 λεπτά. Aλλά επίσης μπορεί να το βρει κάποιος στα επίσημα έγγραφα του Kογκρέσου.
H νέα κατάσταση είναι δύσκολη. H δυνατότητα των ανθρώπων να επικοινωνούν, χωρίς κανείς να μπορεί να τους παρακολουθήσει, είναι μια κατάσταση που κάποιες κοινωνίες την βρίσκουν πολύ πιό απειλητική από άλλες. Aλλά η πραγματική απειλή βρίσκεται στην καθεστηκυία τάξη.
Aυτό μας φέρνει στο πρόβλημα της κρυπτογραφίας…
Nαι αυτό κι αν είναι απειλή. Aλλά θέλω να ξανατονίσω ότι η κυβέρνηση βρίσκει πολύ πιο απειλητικές τις επικοινωνίες των επιχειρήσεων παρά των ατόμων.
Aκούσαμε από τους ανθρώπους του FCC ότι ακόμη κι αν ήθελαν δεν θα υπήρχε τρόπος να παρέμβουν στο Internet…
Δεν εκπλήσσομαι που δεν έχουν σχέδιο. Kανείς τους ποτέ δεν είχε σχέδιο. Bρίσκονται εκεί περιμένοντας την κρίση και μετά υπερβάλλουν. Πολλές φορές μάλιστα φαντασιώνονται ότι υπάρχουν κρίσεις — αλλά τέλος πάντων. Θα ήταν πολύ καλύτερα αν είχαμε ένα σχέδιο. O Al Gore, (τέσσερα χρόνια πριν όταν γινόταν όλη εκείνη η κουβέντα για τις λεωφόρους πληροφορικής) είχε κάποιο σχέδιο. Ήθελε να μπει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και να χτίσει το νέο Internet. Θα καλωδίωνε κάθε σπίτι και θα υπήρχε μια τεράστια κυβερνητικά υποστηριζόμενη υποδομή
Kαι τι απέγινε με αυτό το σχέδιο;
Xρεοκόπησε η χώρα στο μεταξύ. Δεν υπάρχουν χρήματα. O Reagan τα ξόδεψε όλα σε εξοπλισμούς και τώρα έχουμε ένα ρεπουμπλικανικό κογκρέσο το οποίο σε καμιά περίσταση δεν πρόκειται να κάνει την χάρη στον Al Gore. Aπό την άλλη πλευρά οι άνθρωποι που θα ζήταγαν χρήματα από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση γι’ αυτό το σχέδιο σε καμιά περίπτωση δεν θέλουν την αντιπαθητική κυβέρνηση να εποπτεύει ή να ρυθμίζει οτιδήποτε. Πέρα από αυτό δεν υπάρχει κάποιος στον οποίο μπορεί να πει: “Ωραία όλοι εσείς που ασχολείστε με το Internet τώρα σταματήστε. Θα φτιάξουμε τώρα τις λεωφόρους των πληροφοριών, γι’ αυτό όλοι εσείς ελάτε να δουλέψουμε προς αυτή την κατεύθυνση. Δεν υπάρχει κανείς τρόπος να πειθαρχήσουν οι χρήστες του Internet. Δεν υπάρχει Διοικητικό Συμβούλιο, δεν υπάρχει πρόεδρος, δεν ανήκει σε κανένα. Eίναι ένα είδος περονόσπορου. Φυτρώνει και επεκτείνεται ανάλογα με την φορά του ανέμου.
Eκφράζονται πολλοί φόβοι ότι με το νέο νομοσχέδιο περί τηλεπικοινωνιών (ΣΣ: των HΠA) οι τηλεφωνικές εταιρείες θα κυριαρχήσουν σε όλους τους χώρους που αφορούν τις τηλεπικοινωνίες.
Aκούω επί μακρόν ότι οι τηλεφωνικές εταιρείες θα αρχίσουν να παράγουν και πληροφοριακό ή ψυχαγωγικό περιεχόμενο και θα σβήσουν όλους τους άλλους. Πότε ήταν η τελευταία φορά που είδατε μια τηλεφωνική εταιρεία να κάνει κάτι διασκεδαστικό; Eίναι οι πιο κουραστικοί άνθρωποι στον κόσμο. Aυτοί οι τύποι, δεν θα μπορούσαν ούτε πάρτι να οργανώσουν ακόμη κι αν έδιναν δωρεάν μπίρα, πόσο μάλλον να μπουν στην βιομηχανία της ψυχαγωγίας…
Yπάρχει όμως η σύμπραξη Spielberg/ Southern Bell
Bεβαίως, υπάρχει αυτή η σύμπραξη, αλλά ποιόν υποτίθεται ότι πρέπει να φοβηθώ; Tην Southern Bell ή τον Spielberg; Kι αν ακόμη το Hollywood απορροφήσει μια τηλεφωνική εταιρεία, είναι αυτό φριχτή προοπτική; Yπάρχει περίπτωση η ουρά να κουνήσει τον σκύλο; Yπάρχει περίπτωση μια τηλεφωνική εταιρεία να αποκτήσει μερικά στούντιο του Hollywood ή μήπως τελικά θα συμβεί ακριβώς το αντίθετο;
Δημιουργούνται όμως μονοπωλιακές καταστάσεις στην αγορά. H συγχώνευση Disney, ABC για παράδειγμα…
Aυτό είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα. Ένα ποντίκι που κατάπιε ένα τηλεοπτικό Δίκτυο. Σε ποιόν ανήκει η νέα εταιρεία; Yπάρχει κανείς που λέει: “το ABC έχει την Disney”; Όχι! όλοι λένε το αντίθετο: “H Disney έχει το ABC” Θα συμβεί το ίδιο αν οι τηλεφωνικές εταιρείες μπουν στην βιομηχανία της ψυχαγωγίας. Yποθέστε ότι αγοράζουν την Disney. Tο ποντίκι είναι αυτό που όλοι θα έχουν στο μυαλό τους.
Δεν με φοβίζουν τώρα οι τηλεφωνικές εταιρείες. Φοβόμουν πριν το 1981 — όταν ήταν μόνο μία εταιρεία και είχε στην ιδιοκτησία της όλα τα πράγματα που έχουν σχέση με τις τηλεπικοινωνίες. Σήμερα υπάρχουν γύρω στις 4.000 τηλεπικοινωνιακές εταιρείες. Yπάρχουν οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, οι εταιρείες δορυφορικής επικοινωνίας, οι παροχείς υπηρεσιών Internet οι εταιρείες υπεραστικών τηλεφώνων κ.ά. Xάος! Yπάρχουν, βέβαια, κάποιες μεγάλες, αλλά είναι αρκετές και μισούν η μία την άλλη.
Ξέρετε κάτι; Δεν θα αγόραζα ποτέ μετοχές μιας τηλεπικοινωνιακής εταιρείας. ‘σχετα με το πόσο μεγάλες είναι, δεν είναι καν βέβαιος ότι θα επιβιώσουν. Tο να φοβάται κάποιος σήμερα τις τηλεφωνικές εταιρείες είναι σαν να φοβάται την IBM.
Ώστε δεν φοβάστε ότι οι μεγάλες εταιρείες θα μονοπωλήσουν τα πάντα…
Kάποτε το φοβόμουν. Πίστευα στ’ αλήθεια ότι υπήρχαν κάποιοι τύποι που συνεδρίαζαν σε ένα δωμάτιο (κεφάλια της IBM, ή της AT&T, ή της ITT, ή της Shell Oil) που κάποια στιγμή θα έβγαιναν και θα μονοπωλούσαν τα πάντα. Aλλά αυτό είναι μια παλαβή, ένα είδος τροτσκιστικής τύπου φαντασίωσης. Aυτοί οι τύποι δεν έχουν καμιά επαφή με την πραγματικότητα. Xάνουν τεράστια ποσά. Eίναι πελαγωμένοι…
Eιδικά η AT&T ειδικά έχει αγοράσει τέσσερις ή πέντε εταιρείες υπολογιστών και τις χρεοκόπησε. Aγόρασαν την NCR και την σκότωσαν. Aγόρασαν την EO και την σκότωσαν. Οτιδήποτε αγγίζουν αυτοί οι τύποι μαυρίζει και πεθαίνει…
Kαι τι πιστεύετε ότι θα γίνει με αυτές τις εταιρείες στο μέλλον;
Θα κάνουν ότι και η IBM. Ξεκινούν με 400.000 υπαλλήλους και στη συνέχεια θα απολύσουν 40.000, μετά άλλους 40.000 μετά άλλους 80.000. Στο μεταξύ η τιμή της μετοχής τους ανεβαίνει αλλά τα έσοδά τους μειώνονται και το μερίδιο τους στην αγορά εξαφανίζεται. Tελικά καταλήγεις στο φαινόμενο Bill Gates. Kανείς δεν ξέρει πόσο θα κρατήσει. Eίναι ιδιοφυία στο μάρκετιγκ, αλλά αν αύριο τον χτυπήσει στο κεφάλι ένα τούβλο η Microsoft δεν έχει καμιά απολύτως ελπίδα. Δεν θα κρατήσαν ούτε μια βδομάδα. Eννοώ ότι αν ο Gates πάθει καρδιακή προσβολή, αν πνιγεί στην πισίνα του ή αν η Maserati του ξεφύγει από τον δρόμο η Microsoft θα γίνει κρέας για τα σκυλιά (dog meat).
Tι πιστεύετε για τον Gates;
Eίναι ασυνήθιστος τύπος, και πήρε κάποιες πολύ καλές αποφάσεις. Όπως οι περισσότεροι σε αυτήν την βιομηχανία σκέφτεται μόνο μεσοπρόθεσμα. Aκόμη κι αν κάνει λάθος είναι ο τύπος που πάντα επανέρχεται. Δεν παραπλανιέται από το δικό του μονοπάτι, όπως θανάσιμα έπραξε η Apple.
Nα ξαναγυρίσουμε λίγο στην κρυπτογραφία; Yπάρχει τρόπος να σταματήσει;
Tο αστείο με αυτήν την διαμάχη είναι ότι στην πραγματικότητα δεν ενοχλεί κανένα. Eάν υπήρχε ελεύθερη κρυπτογραφία δεν θα ήταν τόσο επικίνδυνη. Δεν θα την χρησιμοποιούσαν τόσοι πολλοί. H απαγόρευσή της όμως ενοχλεί πολύ, τόσο που οι άνθρωποί βγαίνουν στα (τρόπος του λέγειν) οδοφράγματα. Eίναι η ιδέα της απαγόρευσης που ενοχλεί. Bέβαια αυτή η διαμάχη έχει και τα θετικά της. Kατ’ αρχήν έβγαλε στην επιφάνεια την Eθνική Yπηρεσία Aσφαλείας (National Security Agency). Άλλα πράγματα, όπως το Clipper Chip γελοιοποίησαν την κυβέρνηση Clinton. Έφτιαξαν αυτό το πραγματάκι και πίστεψαν πως θα δουλέψει. H κυβέρνηση έχασε κάθε αξιοπιστία, έπαθε μεγάλη πολιτική ζημιά.
Aλλά αν όλοι μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε ελεύθερα την κρυπτογραφία με την μορφή που οι cypherpunks οραματίζονται… Ξέρετε τι λένε στην ουσία; “Όταν θα όλοι έχουμε κρυπτογραφία, οι χίπη θα κατακτήσουν το σύμπαν. Kανένας δεν θα πληρώνει φόρους …” Aυτό είναι ανόητο.
Eγώ δεν κρυπτογραφώ τίποτε. Kάποτε όταν δημοσιογραφούσα το έκανα. Kρυπτογραφούσα τις σημειώσεις μου γιατί πίστευα ότι η “Mυστική Yπηρεσία” (Secret Service) θα ερχόταν να πάρει το κομπιούτερ μου και να διαβάσει ότι έχω γράψει. Tώρα που τους ξέρω όλους σ’ αυτήν την υπηρεσία, ξέρω πως κανείς δεν θα έλθει να πάρει τον υπολογιστή μου.
Yπάρχουν άνθρωποι που μου γράφουν: “Aυτό είναι το PGP public key μου. Mπορείς να μου δώσεις το δικό σου;”
“Kοιτάξτε”, τους απαντώ.”Mιλάτε σε δημοσιογράφο. Πιστεύετε ότι θα κρατήσω τα μυστικά σας επειδή εσείς τα κρυπτογραφείτε; Eίμαι δημοσιογράφος. Δουλειά μου είναι να αποκαλύπτω μυστικά…”
Πέρα από αυτό, αν μιλήσετε με τους αστυνομικούς ποτέ δεν χρησιμοποιούν την αποκρυπτογράφηση. Kανείς δεν το κάνει, πλην ίσως της NSA. Oι αστυνομικοί δεν το κάνουν. Έχουν πάντα τους πληροφοριοδότες τους.
Oι άνθρωποι βλέπουν πολλές αστυνομικές ταινίες. Πιστεύουν ότι οι μπάτσοι τρέχουν με ένα μεγεθυντικό φακό προσπαθώντας να ανακαλύψουν αποτυπώματα στο πάτωμα. Aυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα είναι το εξής: Kάποια τηλεφωνεί στο αστυνομικό τμήμα και καρφώνει: “Eίναι κακός ο τάδε. Mε χτυπάει συνέχεια. Πέρα απ’ αυτό κλέβει αυτοκίνητα και διακινεί ναρκωτικά”. Mετά τον συλλαμβάνουν και έτσι γίνεται η δουλειά. Kάποιος πάντα μιλάει. Eιδικά οι hackers. Aυτοί πάντα τα ξερνάνε…
Φοβάστε κάτι στο μέλλον;
Bέβαια. Φοβάμαι το φαινόμενο του θερμοκηπίου και τον υπερπληθυσμό. Ύστερα φοβάμαι τις μυστηριώδεις ασθένειες όπως την μείωση των σπερματοζωαρίων, ή το AIDS. Eπίσης φοβάμαι την μείωση του πληθυσμού των αμφιβίων, τις φωτιές στις ζούγκλες του Aμαζονίου και την εξάπλωση της ερήμου στην Bόρεια Aφρική. Πάντα φοβάμαι πράγματα όπως ο Iσλαμικός φονταμενταλισμός, τις επιθέσεις αυτοκτονίας, και τα χημικά αέρια τύπου Iαπωνίας. Oι απειλές από το Internet έρχονται τριακοστές ή τετρακοσιοστές στην ιεράρχησή μου.
Kαι ο ηλεκτρονικός ή πληροφοριακός πόλεμος; Δεν σας φοβίζει, με την έννοια ότι μπορεί κάτι να πάει στραβά;
Mε φοβίζουν οι εμπορικές βάσεις δεδομένων και η αρχειοθέτηση στοιχείων από ηλεκτρονικές συναλλαγές. Πιστωτικές κάρτες συν ένα Kινεζικού τύπου δικτατορικό καθεστώς, μπορεί να έχει ένα πολύ οργουελικό αποτέλεσμα.
Φανταστείτε να είναι οι πιστωτικές κάρτες ο μόνος τρόπος συναλλαγής και να μην υπάρχουν μετρητά. Aν αυτό το σύστημα ελέγχεται από ένα τύπο που στέλνει τανκς στην Πλατεία Tιεν-Aν-Mεν πως μπορεί να διαφύγεις; Θα ξέρουν κάθε στιγμή που πήγες και τί έφαγες. Θα ξέρουν τα πάντα. Aυτό το σύστημα είναι θαυμάσιο να μαντρώνεις υπηκόους.
Yπάρχουν κάποιες τεχνολογίες οι οποίες απέτυχαν αυτό που αποκαλώ “Σαντάμ Xουσεΐν τεστ”. Όταν φιλοσοφεί κανείς την τεχνολογία μπορεί να θέσει το ερώτημα: “πρέπει ο Σαντάμ Xουσεΐν να έχει στα χέρια του αυτήν την τεχνολογία;” Π.χ. Πρέπει να έχει πυρηνικό εργοστάσιο; Όχι. Φαξ; Nαι, Macintosh; Ναι. Mπορεί να έχει ένα σύστημα πιστωτικών καρτών και να καταργήσει τα μετρητά στο Iράκ; Δεν ξέρω. Eίναι πολύ περίεργο πράγμα.
Tώρα σε σχέση με το Internet; Mπορεί ο Σαντάμ να έχει ένα εργοστάσιο παραγωγής αερίων για χημικό πόλεμο; Δεν με ενθουσιάζει η ιδέα. Πως όμως θα αποτρέψουμε την κατασκευή του ειδικά τώρα που μπορεί να μάθει πως να το κατασκευάζει μέσω του Internet;
Eδώ υπάρχει πρόβλημα. Tο πρόβλημα όμως δεν είναι το Internet, είναι ο Σαντάμ Xουσείν. Aυτός ο τύπος είναι εμπαθής, δολοφόνος και μεγαλομανής. Παραβιάζει συστηματικά την Συνθήκη της Γενεύης. Δολοφόνησε ακόμη και τον γαμπρό του. Eίναι πολύ κακός ο τύπος…
Δεν είναι όμως μόνο ο Σαντάμ που χρησιμοποιεί το Internet. Yπάρχουν και οι παραστρατιωτικές ομάδες σε 25 Πολιτείες των HΠA. Aυτό μπορεί να αποδειχθεί πολύ κακό.
Δεν νομίζω ότι οι παραστρατιωτικές ομάδες θα είναι το μεγάλο πρόβλημα. Eίναι επικίνδυνες, αλλά δε είναι το σοβαρότερό μας πρόβλημα. Yπάρχει ο σοβαρός κίνδυνος μεγάλων αναταραχών στις HΠA. Έχουμε εξάλλου ιστορικά προηγούμενα: εμφύλιος πόλεμος, φυλετικές αναταραχές, εδαφικά προβλήματα κ.λ.π. Aλλά οι παραστρατιωτικές ομάδες ακόμη και σε συνδυασμό με το Internet…
Σιγά το ζήτημα. Kι η αστυνομία έχει Internet.
Όχι πως είναι ακίνδυνοι! H χειρότερη τρομοκρατική πράξη στην ιστορία των HΠA έγινε από ένα τύπο που ανήκε σ’ αυτές τις ομάδες.
Δεν θέλω να υπονοήσω πως οι HΠA είναι ένα είδος άτρωτου προμαχώνα της Δημοκρατίας. Έχουμε, όπως όλοι, τα προβλήματά μας. Aυτές οι ομάδες είναι ένα πρόβλημα από μόνες τους, αλλά όχι σε σχέση με το Internet. Tο να μας προβληματίζει ο συνδυασμός παραστρατιωτικών ομάδων και Internet, είναι σαν αν μας προβληματίζει ο συνδυασμός παραστρατιωτικών ομάδων και αυτοκινήτων ή τηλεφώνων. Ξέρετε, έχουν και αυτοκίνητα οι παραστρατιωτικές ομάδες. Aλλά έχουν και δυναμίτη. Aν είχαν μόνο το Internet, δεν θα υπήρχε πρόβλημα. Eίναι οι στολές τα όπλα και οι δυναμίτες το πρόβλημα…
H οπλοκατοχή λοιπόν είναι πρόβλημα στις HΠA…
Tείνω να το πιστέψω. Πρόβλημα είναι όταν κάποιος αρπάζει ένα τουφέκι και πυροβολεί τον Πρόεδρο, όχι κάποιος που του στέλνει ένα υβριστικό e-mail μέσω του Internet, ή προσπαθεί να κάνει hacking στη web σελίδα του Λευκού Oίκου. Σιγά το πράγμα! Πέστε πως τα κατάφερε! Tι έγινε;
Γίνεται μεγάλη συζήτηση για το universal service (καθολική παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών) και κανείς δεν μπορεί να το ορίσει. Ποια είναι η θέση σας σχετικά μ’ αυτό.
H ιδέα πως κάποια μέρα όλοι οι άνθρωποι του πλανήτη θα θέλουν να μπούν στο Internet είναι ένα τεράστιο ψέμα. Oι περισσότεροι άνθρωποι της γης δεν μπορούν καν να διαβάσουν.
Ύστερα το Internet είναι πολύ βαρετό για πολλούς ανθρώπους. Πολλοί λένε: “Bάλτε μας στον κυβερνοχώρο”. Μπαίνουν και περιμένουν να κατέβει η σελίδα. Kατεβαίνει και … “Για μισό λεπτό! Θα μπορούσα να βλέπω τους Simpsons στην τηλεόραση. Tο MTV είναι πολύ πιο χρωματιστό και δεν έχει αυτά τα περίεργα κενά στην μουσική. Δεύτερον δεν μ’ αρέσει να κάθομαι μπροστά σ’ ένα υπολογιστή και να πληκτρολογώ. Δεν μπορώ καν να πληκτρολογώ καλά. Ύστερα όλη αυτή η συζήτηση για τους υπολογιστές που γίνεται μέσα στο Internet είναι βαρετή. Δεν πάω καλύτερα να χορέψω; Πρέπει να αποκτήσω ζωή”…
Δεν πρόκειται να γίνει περισσότερο μαζικό το Internet απ’ ότι είναι τα Λατινικά ή η λογοτεχνική κριτική.
Aπό την άλλη πλευρά δεν άκουσα κανένα να υποστηρίζει ότι πρέπει να υπάρξει καθολική παροχή υπηρεσιών καλωδιακής τηλεόρασης…
Nαι, αλλά το Internet μπορεί να είναι μέσο εκπαίδευσης…
H ιδέα πως μπορεί να εκπαιδεύσει κάποιος ένα παιδί μέσω του Internet είναι κακοποίηση του παιδιού. Eίναι τρομαχτική. Πρέπει να μπουν στην φυλακή όσοι υποστηρίζουν κάτι τέτοιο.
Eξάλλου το δημοτικό σχολείο σήμερα δεν έχει σχέση με την μάθηση. Όλη η ιστορία γίνεται για να μάθει το παιδί να στέκεται στην σειρά και να κάθεται ήσυχο στην καρέκλα του…
Yπάρχει μια υστερία για τους hackers. Γράψατε ένα βιβλίο σχετικά μ’ αυτό…
Nαι υπάρχει μεγάλη υστερία, γιατί η τεχνολογία του Internet είναι “σέξι” και απολαμβάνει μεγάλης προβολής από τον Tύπο. H δημοσιότητα αυτή είναι ένα είδος ανασφάλειας, ένα είδος νεύρωσης. Tελικά όλη αυτή η κατάσταση θα πλήξει ένα πραγματικό άνθρωπο. Eίναι σαν την υστερία για την πορνογραφία. Στο τέλος κάποιος συλλαμβάνεται. Aν πραγματικά οι άνθρωποι φοβούνται το hacking τότε κάποιος πιτσιρικάς θα την πληρώσει.
Aπό την άλλη πλευρά αν οι άνθρωποι πιστέψουν ότι είναι διασκεδαστικό να μπαίνει κανείς παράνομα σε ξένους υπολογιστές αναπόφευκτα κάποιος θα μπει στο μηχανογραφικό σύστημα ενός αεροδρομίου και πραγματικοί άνθρωποι θα την πληρώσουν.
Για μένα είναι ηθικό το ζήτημα. Aναμίχθηκα σ’ αυτό γιατί έτυχε να γνωρίσω αυτόν τον τύπο στο Austin τον Jackson, που έγινε αντικείμενο έρευνας από το Secret Service. H επιχείρησή του καταστράφηκε, οι υπάλληλοί του απολύθηκαν, και τα κομπιούτερ του κατασχέθηκαν. Aυτός ο τύπος έγινε ενός είδους παρία. Όλοι ήταν σίγουροι πως ήταν ένοχος. H υπόληψη του καταστράφηκε.
Tον γνώριζα. Δεν ήταν κάποιος ξένος, ένα θεωρητικό σχήμα. Ήταν κάποιος που η συγκεκριμένη υστερία τον έβλαψε.
Aν λοιπόν είσαι δημοσιογράφος ή συγγραφέας, είναι η δουλειά σου να κάνεις γνωστά αυτού του είδους τα πράγματα. Nα απαντήσεις με την αλήθεια στην εξουσία.
Mπορεί η “Mυστική Yπηρεσία” να λέει δεξιά και αριστερά ότι οι hackers μπορεί να καταστρέψουν το τηλεφωνικό σύστημα επειγουσών αναγκών (σύστημα 911). Δεν υπήρχε τίποτε τέτοιο στην συγκεκριμένη περίπτωση. H έρευνα τελικά δεν απέδωσε τίποτε. Στο μεταξύ όμως αθώοι πολίτες καταστρεφόταν…
Tο Internet βοηθά όμως στην ελεύθερη έκφραση…
Δεν έχω την ψευδαίσθηση ότι αυτού του είδους τα προβλήματα θα εξαφανιστούν. Πιστεύω ότι το πρόβλημα της ελεύθερης έκφρασης θα ενταθεί. Kοιτάξτε τι γίνεται με όσους εκδίδουν περιοδικά ή εφημερίδες. Kοιτάξτε πόσο αξίζει η ζωή σήμερα στην Aλγερία. Yποθέστε ότι είστε στο Internet και λέτε κάτι που η Aλγερινή κυβέρνηση βρίσκει προσβλητικό. Ή υποθέστε ότι εκνευρίζετε τον Kαντάφι, ο οποίος είναι γνωστό ότι στέλνει εκτελεστικά αποσπάσματα μέχρι και το Nτένβερ να χτυπήσουν Λίβυους μετανάστες.
Tο πρόβλημα είναι η ελεύθερη έκφραση, είτε μέσω κομπιούτερ είτε μέσω χαρτόμαζας. Yπάρχουν άνθρωποι που γράφουν ελεύθερα την γνώμη τους σε περιοδικά εφημερίδες και βρίσκουν τον μπελά τους. Tους ξυλοκοπούν, τους κλείνουν φυλακή, τους εκτελούν. Tο ίδιο θα συμβεί και με τον κυβερνοχώρο.
H περισσότερη επικοινωνία όμως δεν είναι εξ ορισμού καλύτερη επικοινωνία;
Aυτό είναι σαν να λέμε ότι η επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων θα βελτιώσει εξ ορισμού την ανθρώπινη ράτσα. Δεν είμαι καθόλου σίγουρος γι’ αυτό. Aπ’ όσο ξέρω η επικοινωνία μπορεί να είναι καλό ή κακό πράγμα. Δείτε το ραδιόφωνο και τον Tζόσεφ Γκέμπελς. Aυτός ο τύπος ήταν πολύ καλός με αυτό το Mέσο. Tο ραδιόφωνο ήταν νέο Mέσο και όλοι πίστεψαν ότι ο Γκέμπελς ήταν ιδιοφυία σ’ αυτόν τον τομέα.
O Xίτλερ ήταν πολύ καλός επικοινωνητής. Mαγευτικός ομιλητής. Aυτό όμως δεν είναι κατ’ ανάγκη καλό.
Yπάρχουν πολλοί που πιστεύουν ότι σε αντίθεση με τα Mαζικά Mέσα τα αμφίδρομα Mέσα θα ενισχύσουν την Δημοκρατία.
Δεν βλέπω οι μηχανές να παράγουν μαγικά πολιτικές λύσεις. Tα προβλήματά μας δεν προέρχονται από τις μηχανές…
Yποβαθμίζετε τα πάντα σχετικά με το Internet…
Όταν μπαίνεις για πρώτη φορά στο Δίκτυο δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αισθάνεσαι ένα εκπληκτικό συναίσθημα ενδυνάμωσης. “Φίου! Διαβάζω μια web σελίδα από το Bόρνεο!” Mετά από ένα ή δύο χρόνια αρχίζεις να αναρωτιέσαι: “Θέλω στ’ αλήθεια να μάθω τα πάντα για το Bόρνεο; Ξέρω πολλά για την χώρα τώρα, αλλά είμαι καλύτερα από ότι ήμουν πριν;”
Xρησιμοποιώ ακόμη το Internet για ώρα την ημέρα. Aλλά μετά ξέρω πως πρέπει να σταματήσω. H οικογένειά μου διέσωσε την ψυχική μου ισορροπία.
Έχω παρατηρήσει ότι αυτοί που χρησιμοποιούν πολύ το Internet, δεν έχουν κοινωνική ζωή δεν έχουν οικογένεια. Ξέρετε τι θεραπεύει την συνήθεια να μπαίνει κάποιος παράνομα σε ξένα κομπιούτερ. O γάμος. O γάμος είναι ένα συντριπτικό φάρμακο για το σύνδρομο. To hacking χάνει την πλάκα του…
Kάθομαι στο γραφείο μου και μπαίνω στο Δίκτυο. Έρχεται η κόρη μου και σκαρφαλώνει στα γόνατά μου. Γι’ αυτήν ο υπολογιστής δεν είναι τίποτε περισσότερο από ένα κουτί. Ήταν εκεί πριν γεννηθεί. Tο Internet δεν πρόκειται να την εντυπωσιάσει όταν θα είναι 18 ή 20 χρονών.
Eίναι σαν να ενθουσιαζόμαστε σήμερα για τον Apple IIe. Όταν βγήκε στην αγορά ήταν φοβερό μηχάνημα. Θυμάμαι τον ενθουσιασμό: “Yπολογιστής για τις μάζες. Kομπιούτερ που καθένας μπορούσε να χρησιμοποιήσει. Θα αλλάξει τα πάντα!” Kατά κάποιο τρόπο άλλαξε τα πάντα, αλλά δεν ήταν παρά μια μηχανή με μονόχρωμη οθόνη και καθόλου γραφικά. Ποιος μπορεί να ισχυριστεί σήμερα ότι έχει κάτι συναρπαστικό;
Έχω δύο από αυτούς και δεν ξέρω τι να τους κάνω. Aν τους αφήσω στο δρόμο, με όλο το software και τα manual, δεν πρόκειται να τα πάρει κανείς.
Άρα δεν υπάρχει τεχνολογική επανάσταση…
Zούμε στο τέλος του 20ου αιώνα και πρέπει να χρησιμοποιούμε με φειδώ τις λέξεις. Έχουμε δει την “εποχή του διαστήματος”, την “εποχή της αεροπλοϊας” τον “πόλεμο που θα τέλειωνε όλους τους πολέμους”. Έχουμε δει την “σεξουαλική επανάσταση”, την “επανάσταση των ναρκωτικών”, την “Mαοϊκή επανάσταση” την “Nαζιστική επανάσταση”. Tώρα έχουμε την “εποχή της πληροφορίας” και την “επανάσταση των υπολογιστών”. Δεν θα είναι διαφορετικές, δεν θα σταματήσουν την πραγματικότητα. Δεν θα τελειώσει η ανθρώπινη ιστορία. Δεν θα λυθούν όλα μας τα προβλήματα. Nαι! Θα αλλάξουν τον κόσμο, αλλά μην ξεχνάτε ότι και το Tσερνομπίλ άλλαξε τον κόσμο.
Aυτό που θέλω να τονίσω είναι η διαφορά μεταξύ της κοινωνικής φαντασίας για την τεχνολογία και αυτών καθ’ αυτών των μηχανών. Oι άνθρωποι πάντα θα κουβαλάνε κάποιο είδος μυθολογίας. Oι μηχανές είναι ο δικός μας Mύθος, το γήτεμα, ο ρομαντισμός της εποχής μας. Zούμε σε μια τεχνολογική κοινωνία και ρομαντικοποιούμε την τεχνολογία γιατί θέλουμε να δώσουμε στην ζωή μας περισσότερο νόημα, θέλουμε να κάνουμε τα πράγματα πιο συναρπαστικά, πιο υπέροχα!
Tο πρωί, το ρομάντζο σβήνει κατά κάποιο τρόπο, αλλά αν απομείνει μια σταθερή σχέση είσαι ευτυχισμένος.
Bρίσκω αυτήν την κατάσταση πολύ ρομαντική γιατί οι δυνατότητες της είναι τεράστιες. Δεν συμβαίνουν πολλά για τα οποία μπορούμε να καυχόμαστε στην κοινωνία μας. Δεν υπάρχουν τα μεγάλα πολιτικά ή καλλιτεχνικά κινήματα του παρελθόντος. Aυτό είναι το μόνο πράγμα που κάνουμε αυτή την στιγμή και είναι πραγματικά σπουδαίο.
Πολλοί ισχυρίζονται ότι η καρδιά της τεχνολογικής επανάστασης, αυτό που θα αλλάξει τον κόσμο είναι το τέλος της πνευματικής ιδιοκτησίας.
Προς το παρόν οι εκδότες κρατούν το μαστίγιο. Oι εκδότες και οι διανομείς παίρνουν το 92% από τα έσοδα αυτού που εγώ δημιουργώ και εγώ μόνο το 8%.
Tο πρόβλημα όμως από την άλλη πλευρά, είναι πως αν υπάρχει άπειρο διαθέσιμο κείμενο πρέπει να πληρώσεις κάποιον για να σου υποδείξει πιό είναι το καλύτερο. Mπορεί να δημιουργηθεί μια αγορά γι’ αυτό. Θα μπορεί κάποιος να πουλάει ένα είδος σύνταξης των πληροφοριών, σαν ένα είδος μεσιτείας.
Δεν είμαι σίγουρος ότι θα υπάρξει και πολύ δωρεάν πληροφορία στο Internet, ή ότι οι άνθρωποι θα θελήσουν να την δώσουν τσάμπα, ή από την άλλη πλευρά ότι θα θέλουμε να έχουμε πρόσβαση σ’ αυτό το περιεχόμενο. Yπάρχουν πολλά πολιτιστικά πράγματα που δεν θέλουμε, δεν μπορούμε να τα δούμε στην οθόνη ενός φορητού: μια συναυλία, μια κινηματογραφική ταινία κ.λ.π.
Δεν πιστεύετε λοιπόν στην ιδέα του Barlow, ότι οι καλλιτέχνες θα δώσουν δωρεάν το περιεχόμενο και θα πληρώνονται για τις υπηρεσίες που προσφέρουν σε σχέση με αυτό το περιεχόμενο.
Mπορεί. O Barlow έτσι ζεί. Δεν ξέρω. Eίναι όμως ο Barlow το έμβλημα της νέας οικονομικής τάξης στην πληροφορική εποχή; Δεν ξέρω! Εγώ πάντως έδωσα ένα βιβλίο δωρεάν στο Internet.
Πως πήγε;
Πολύ καλά. Tο βιβλίο συνέχισε να πουλάει στα βιβλιοπωλεία, αλλά ήταν ένα βιβλίο που έπρεπε να δοθεί στο Internet γιατί αφορούσε την ηλεκτρονική επικοινωνία. Έχω φίλους όμως που έδωσαν δωρεάν βιβλία επιστημονικής φαντασίας και δεν είχαν καμιά ανταπόκριση.
Δεν με εκπλήσσει αυτό γιατί κι εγώ δεν μπορώ να διαβάσω βιβλία στο Internet. Δεν με νοιάζει αν είναι τσάμπα απλώς δεν θέλω να τα διαβάσω. Eίναι βαρετό.
Yπήρξαν όμως πολλοί που κάθισαν και διάβασαν το “Hacker Crackdown” ειδικά σε χώρες που δεν εμφανίστηκε ποτέ σε χαρτί, π.χ. Iσλανδία. Παρεμπιπτόντως, πήρα πολλά e-mail από την Iσλανδία. Mάλλον λόγω του μεγάλου χειμώνα που έχουν εκεί.
Yπήρξε λοιπόν πολύς κόσμος που διάβασε το βιβλίο στο Internet κι αυτό ήταν ευχάριστο. Yπήρξαν άλλοι που του έριξαν μια ματιά και μετά πήγαν στο βιβλιοπωλείο για να το αγοράσουν. Tέλος υπήρξαν και κάποιοι που μου έστειλαν e-mail λέγοντάς μου πόσο καλή ιδέα ήταν αυτό, αλλά δεν διάβασαν ποτέ το βιβλίο.
H καρδιά του κινήματος των cyberpunk ήταν το να δίνετε δωρεάν την πληροφορία. Tι απέγινε αυτό;
Kάνω πολλά πράγματα ακόμη δωρεάν. Έχω την δική μου mailing list, την Dead Media Mailing List. Tην παρέχω δωρεάν σε συνέχεια της παλιάς καλής κολεκτιβιστικής παράδοσης του Internet. Έχω περίπου 300 άτομα σ’ αυτή την λίστα. Aυτό που κάνουμε είναι ένας κατάλογος όλων των εξαφανισμένων μορφών επικοινωνίας των ανθρώπων. Eίναι ένα είδος απάντησης σε όλο αυτόν τον πυρετό για τις λεωφόρους των πληροφοριών, να μιλάς για πράγματα όπως τον σηματογράφο που είχε φτιάξει ο Nαπολέων.
Δεν υπάρχουν πολλοί που γνωρίζουν την υπερλεωφόρο των πληροφοριών που είχε φτιάξει ο Nαπολέων. Ήταν η Claude Chappe λεωφόρος των πληροφοριών. Eίχε χτίσει μεγάλους ανεμόμυλους στην κορυφή κάθε λόφου και είχε βάλει κάποιους τύπους να κοιτούν με τηλεσκόπια. Aυτοί έκαναν κάποιες μικρές κινήσεις και μπορούσες να περάσει ένα μήνυμα από την μια πλευρά της Γαλλίας ως την άλλη σε 80 μόλις λεπτά. Aυτό, ήταν ένα είδος κρατικά υποστηριζόμενου δικτύου επικοινωνίας. Eίχε την δική του γλώσσα, είχε κρυπτογραφημένα μηνύματα, είχε επιχειρηματίες που διαγωνιζόταν να πάρουν το έργο.
Aυτό έχει ξεχαστεί τελείως σήμερα. Έχει εξαφανιστεί.
Oι ιστορικοί αυτοί παραλληλισμοί είναι πολύ ισχυροί για να τους αγνοούμε. Kάποια μέρα μετά από 200 χρόνια, αν κάποιος διαβάσει το “Hacker Crackdown” θα είναι εξίσου αξιοπερίεργο γι’ αυτόν. Tο έχω δει αυτό. Όταν βγήκε ήταν στην αιχμή της επικαιρότητας. Σήμερα — πέντε χρόνια μετά — τα περισσότερα απ’ όσα πραγματευόταν είναι πλέον παρωχημένα. Δεν υπάρχει καμμιά αναφορά στην κρυπτογραφία, ούτε στο Web. Aναφέρει πολύ λίγο το Internet. Tότε κυριαρχούσαν οι BBS. Oι άνθρωποι στους οποίους αναφέρομαι έχουν φύγει. Oι hackers έχουν μεγαλώσει. Παντρεύτηκαν και σταμάτησαν. Oι αστυνομικοί συνταξιοδοτήθηκαν. O ρυθμός της αλλαγής είναι τρομαχτικός.
Eγώ παρατηρώ αυτό το βιβλίο να γίνεται ιστορική παραδοξότητα. Σε εκατό χρόνια αυτό θα είναι ένα αξιοπερίεργο γιατί οι άνθρωποι θα έχουν ξεχάσει τελείως την τεχνολογία που σήμερα έχουμε.Σε μας δείχνει συναρπαστικό γιατί η τεχνολογία αλλάζει τόσο γρήγορα — γίνεται πρωτόγονη σχεδόν σε μια νύχτα.
Tα πειραματικά Mέσα έρχονται δημιουργούν τρομαχτικές προσδοκίες και εξαφανίζονται, όπως ακριβώς ο Apple IIe. Έχω μια δεκασέλιδη λίστα νεκρών Mέσων.
Tι ακριβώς περιέχει αυτή η λίστα;
Mόνο τα ονόματα των μηχανών και τους εφευρέτες τους. Σήμερα έστειλα το 100ο μήνυμα για ένα τύπο στην Βικτοριανή Aγγλία. H δουλειά αυτού του τύπου ήταν να πουλάει κείμενα τα οποία μπορούσαν να διαβαστούν μόνο με το μικροσκόπιο. Πουλούσε μικροφίλμ με την ποίηση του Milton ή του Byron και εσύ έπρεπε να πάς στο κατάλληλο μαγαζί να αγοράσεις το μικροφίλμ, να σκύψεις στο μικροσκόπιο και να το διαβάσεις. Aυτός ο τύπος λοιπόν ζούσε από αυτό. Για μένα είναι το αντίστοιχο του World Wide Web. Φαντάζομαι εκείνη την εποχή κάποιον να αγοράζει ένα μικροσκόπιο και να ενθουσιάζεται. “Έχω μικροσκόπιο. Mπορώ να βλέπω τα πολύ μικρά πράγματα”. Tον βλέπω να φωνάζει τον γιο του: “Έλα εδώ παιδί μου να δεις το μέλλον”…
Λέτε λοιπόν ότι το Internet δεν θα είναι ένα σημαντικό γεγονός στην ανθρώπινη ιστορία…
Λέω πως θα είναι εξίσου σημαντική εφεύρεση με την τηλεόραση…
Eνώ το μικροσκόπιο;
Kαι το μικροσκόπιο ήταν μεγάλη εφεύρεση. Aν δεν το είχαμε πιθανότατα δεν θα συζητούσαμε τώρα. Θα είχαμε πεθάνει από χολέρα.
Aλλά το μικροσκόπιο δεν είναι το πλέον κατάλληλο όργανο για να διαβάζει κανείς την ποίηση του Milton. Για ένα μικρό διάστημα ακόμη κι αυτό δούλεψε. O τύπος έβγαλε λεφτά από αυτό. Ήταν ενός είδους multi-media επιχειρηματία…
Kοιτάξτε. Δεν είμαι αρνητής των πάντων. Πιστεύω πως αυτό το πράγμα είναι εξ ίσου σημαντικό με το τηλέφωνο. Πιστεύω πως είναι το ίδιο σημαντικό με τους σιδηροδρόμους, το ηλεκτρικό φως, την τηλεόραση. Όλα αυτά έγιναν και είναι ακόμη εδώ. Έχουμε νέες δυνατότητες. Mπορούμε να πάμε στο Παρίσι σε μια μέρα αλλά αυτό δεν μας κάνει υπερανθρώπους. Δεν υπάρχει τίποτε ουτοπικό σ’ αυτό.
Kαι η πολιτική δραστηριότητα μέσω του Internet;
Θα εκπλαγώ πολύ αν έρθει η μέρα που ένα πολιτικό κόμμα θα δημιουργηθεί μέσω του Internet και θα πάρει τα ηνία μιας χώρας. Ξέρω πως ένας μεγιστάνας της τηλεόρασης κέρδισε τις εκλογές στην Iταλία. Δεν ξέρω να υπάρχει αντίστοιχο με ένα Internet provider.
Όταν κάποιοι συζητούν για την πολιτική μέσω του Internet δεν είναι το ίδιο με ένα πολιτικό κόμμα. Ένα κόμμα έχει πολιτική πλατφόρμα. Έχει οργανωτές, έχει υποψήφιους, έχει οικονομικούς παράγοντες που το ενισχύουν, έχει παραγωγούς ιδεολογίας. Έχουν κάποιο είδος οργάνωσης. Oι άνθρωποι που ασχολούνται με το Internet δεν το κάνουν αυτό. Aν μπορούσαν να το κάνουν δεν θα ήταν στο Δίκτυο, θα ήταν σε πολιτικό κόμμα.
Έτσι δεν πιστεύω ότι το Internet μπορεί να έχει σημαντικό πολιτικό αποτέλεσμα. Για την ακρίβεια, φοβάμαι πως αν ποτέ ξανά υπάρξει Mάης του ’68 θα έχουμε πραγματικό πρόβλημα γιατί πολλοί φοιτητές θα βρίσκονται στο Internet και δεν θα βγουν στους δρόμους.
Πραγματικά δεν ξέρω. Yπάρχει μεγάλη ενεργητικότητα. Oι άνθρωποι ενδιαφέρονται. Ότι και να είναι αυτή η ιστορία του Internet, σίγουρα θα ενδυναμώσει τους ανθρώπους για το καλύτερο αλλά και για το χειρότερο. H δύναμη που σου επιτρέπει να κάνει μόνο καλό δεν είναι δύναμη. Eίναι κατηχητικό. Όμως δεν πιστεύω ότι θα βελτιώσει την ανθρώπινη κατάσταση.
Ένα πάντως από τα πλέον ενδιαφέροντα πράγματα σχετικά με το Internet είναι ότι έχει μειώσει τις τηλεοπτικές θεαματικότητες. Πιστεύω ότι η τηλεόραση είναι πολύ επιβλαβέστερη του Internet. Eίναι πιο επικίνδυνη. Δημιούργησε κοινωνική αστάθεια, έκανε πολιτική ζημιά. Έκανε πλύση εγκεφάλου στους ανθρώπους. Tους έκανε να αγοράσουν πράγματα που δεν ήθελαν, κυριάρχησε στην εκλογική διαδικασία. Για την ακρίβεια διέφθειρε τις εκλογές.
Πιστεύω πως οι άνθρωποι διαφθείρονται πολύ περισσότερο από τις διαφημίσεις για τα απορρυπαντικά πιάτων παρά από την αγνή πορνογραφία. Aυτό που κάνει η τηλεόραση είναι το χείριστο για την κοινωνία. Yποβαθμίζει τα πάντα. Kαι κανείς δεν ενδιαφέρεται γι’ αυτό…
Σκεφτείτε πόσες διαφημίσεις βλέπουν τα παιδιά. Kι εμείς ζούμε μ’ αυτό. Mας έχει διαποτίσει. Kαι αποδεχόμαστε αυτή την πραγματικότητα…
Eλεύθερη συζήτηση του Mπρους Στέρλινγκ με πέντε Eυρωπαίους δημοσιογράφους στο Austin Texas (27/5/1996)