Η χρεοκοπία της ελληνικής οικονομίας του 2009 οδήγησε την ελληνική κοινωνία σε αναστοχασμό, αφού προηγήθηκαν τα πέντε στάδια του πένθους.
Επρεπε να περάσουν 13 χρόνια για να καταλήξει η 6η Δεκεμβρίου ημέρα μνήμης και ουχί καταστροφών. Προχθές, ο κόσμος συγκεντρώθηκε στα Εξάρχεια, στο σημείο όπου δολοφονήθηκε ο Αλέξης Γρηγορόπουλος. Tραγούδησε «Σαν αερικό θα ζήσω» τιμώντας τη μνήμη του παιδιού που χάθηκε αδίκως από τις σφαίρες ενός αστυνομικού. Εγιναν κάποια μικροεπεισόδια, αλλά τίποτε καταστροφικό. Χρόνο με τον χρόνο οι λεηλασίες, οι μολότοφ, οι καταστροφές που βλέπαμε δις ετησίως μειώνονταν μέχρι σχεδόν εξάλειψής τους φέτος. Ετσι οι πόλεις ανάσαναν. Ο εφιάλτης των καταστηματαρχών κάθε 17η Νοεμβρίου και 6η Δεκεμβρίου σβήνει.
Προχθές κάποια νέα παιδιά, που τραγουδούσαν «Εκεί που φτερουγίζει ο νους // εκεί που ξημερώνει // μαργώνουν τα πουλιά της γης // κι ούτε ένα δεν ζυγώνει // Σαν αερικό θα ζήσω…», έδειξαν ότι η μνήμη μπορεί να υπηρετηθεί αλλιώς. Με την τέχνη, όχι με καταστροφικούς εμπρησμούς.
Αυτό είναι το αποτέλεσμα της συστηματικής δουλειάς που έκανε χρόνια το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη (παρά κάποια μεμονωμένα υπέρβασης εξουσίας περιστατικά, που δυστυχώς δεν τιμωρούνται) αλλά και της αλλαγής των αντιλήψεων στην ελληνική κοινωνία. Για πολλά χρόνια η δράση των μπάχαλων δικαιολογείτο, είτε από τη νεότητά τους, είτε από την αποκαλούμενη «δικαιολογημένη οργή», είτε με θεωρίες συνωμοσίας περί αστυνομικών που δέρνουν άλλους αστυνομικούς για να βγάλουν το κακό όνομα στο «επαναστατικό» κίνημα. Υπήρχε αμέριστη κοινωνική ανοχή στους χούλιγκαν με πολιτική προβιά, και οι καταστροφές τους υμνούνταν σαν «αντίσταση»: ««Ω έλατο, ω έλατο, τι ωραία που αρπάζεις (…) Μπάτσους γεμάτο στα κλαδιά / Και διμοιρίες στη σειρά / Ω έλατο, ω έλατο, δε θα μου τη γλιτώσεις / Βρε θα σε κάψω μια βραδιά / Κι ας έχει μπάτσους στα κλαδιά» («Αυγή», 24.12.2008).
Η χρεοκοπία της ελληνικής οικονομίας του 2009 οδήγησε την ελληνική κοινωνία σε αναστοχασμό, αφού προηγήθηκαν τα πέντε στάδια του πένθους: άρνηση, θυμός, διαπραγμάτευση, κατάθλιψη, αποδοχή. Η ελληνική κοινωνία αποφάσισε να τα δει όλα από την αρχή, να επανεξετάσει προηγούμενες παραδοχές. Κατάλαβε ότι η αποκαλούμενη «επαναστατική δράση» δεν είναι παρά χουλιγκανισμοί με ευφάνταστα συνθήματα.
Ολοι ωριμάσαμε από την εμπειρία της χρεοκοπίας· απλώς η ριζοσπαστική Αριστερά έπρεπε να κυβερνήσει κιόλας για να διαπιστώσει τα αδιέξοδα όσων κήρυττε.
Πρέπει να μνημονεύουμε την (σχεδόν) ήρεμη προχθεσινή 6η Δεκεμβρίου ως νίκη της πολιτικής, που είναι η διεκδίκηση με ειρηνικά μέσα. Οι εχθροί της Δημοκρατίας ηττήθηκαν από το τραγούδι των παιδιών και το αίτημα για λογοδοσία των Αρχών –ειδικώς όσων φέρουν φονικά όπλα– θα παραμένει εσαεί ζωντανό.