Από τα πρώτα στοιχεία φαίνεται ότι οι ευθύνες για την απόδραση των δύο κρατουμένων δεν περιορίζονται στους φρουρούς.
H αλήθεια είναι πως αν πυροβολούσαν οι φρουροί του Κορυδαλλού και γίνονταν όσα τραγικά προέβλεψε ο πρόεδρος του σωματείου τους (έκρηξη της δεξαμενής καυσίμων του ελικοπτέρου), αυτοί σήμερα που ουρλιάζουν στα κανάλια για την αφλογιστία των όπλων, θα συνέχιζαν να ουρλιάζουν. Από την αντίθετη όμως σκοπιά. Θα μιλούσαν για εγκληματική ενέργεια, για φύλακες που πήραν στον λαιμό τους Χ ανθρώπινες ζωές. Ποιος είπε ότι η δουλειά του «τηλεφωνακλά» είναι δύσκολη;
Βέβαια, η απόσταση μεταξύ του «δεν πυροβολώ γιατί σταθμίζω όλους τους κινδύνους» και του «δεν κάνω τίποτε διότι εκπλήσσομαι από το γεγονός», είναι τεράστια. Στην πρώτη περίπτωση δείχνει μια αξιόμαχη αλλά νουνεχή φρουρά. Στη δεύτερη περίπτωση δείχνει τον ερασιτεχνισμό και τον «ωχαδελφισμό», με τον οποίο όλο το έργο του Δημοσίου παράγεται. Ακόμη κι εκείνο που αφορά τη φύλαξη των κρατουμένων.
Από τα πρώτα στοιχεία, όμως, φαίνεται ότι οι ευθύνες για την απόδραση των δύο κρατουμένων δεν περιορίζονται στους φρουρούς. Οι παραλείψεις διατρέχουν κάθετα ολόκληρο τον κρατικό μηχανισμό. Οι φύλακες, για παράδειγμα, είχαν προβλέψει το ενδεχόμενο απόδρασης διά ελικοπτέρου και είχαν ζητήσει να τοποθετηθεί πλέγμα πάνω από το προαύλιο. Το αίτημά τους απορρίφτηκε κι όλοι μπορούμε να υποπτευτούμε τον λόγο.
Οταν αποφασίστηκε να μπει πλέγμα στον χώρο όπου προαυλίζονται οι καταδικασθέντες για πληθώρα δολοφονιών κι άλλων εγκληματικών πράξεων, μέλη της «17 Νοέμβρη», ξεσηκώθηκε κύμα συμπαράστασης διότι το «ανάλγητο κράτος ήθελε να στερήσει από τους τροφίμους του Κορυδαλλού το μόνο πράγμα που τους έδινε ελευθερία: Το ανεμπόδιστο βλέμμα προς τον ουρανό».
Αυτό δεν αποσείει τις ευθύνες της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου. Ετσι κι αλλιώς, οι συμπαραστάτες των τρομοκρατών, εκείνοι που θα τους προτιμούσαν έξω αντί να σωφρονίζονται, κάποια φασαρία θα βρουν και κάνουν. Εδώ τους βάφτισαν «πολιτικούς κρατούμενους» και έχρισαν τα εγκλήματα «πολιτικά», θα άφηναν το πλέγμα να περάσει χωρίς διαμαρτυρία; Το ζήτημα είναι πως, από τη στιγμή που διαπιστώθηκε «τρύπα ασφάλειας», αυτή έπρεπε να κλείσει. Κι ας φώναζαν όσο ήθελαν οι φίλοι του κ. Κουφοντίνα.
Είναι προφανές πως αυτό το σκεπτικό πρυτάνευσε και για τους υπόλοιπους χώρους που κάνουν τη βόλτα τους οι κρατούμενοι. Το υπουργείο Δικαιοσύνης απέφυγε τη φασαρία του πλέγματος -πιθανώς να αρκούσαν μερικά σύρματα κατάλληλα τοποθετημένα-, ελπίζοντας ότι κανείς δεν θα σκεφτεί να αποδράσει δι’ ελικοπτέρου. Δυστυχώς, κάποιοι το σκέφτηκαν…
Οι ευθύνες όμως δεν περιορίζονται στην ανυπαρξία πλέγματος, που θα μπορούσε να δημιουργήσει… ψυχολογικά προβλήματα σε κάθε καρυδιάς καρύδι. Η άρνηση έγκρισης της μεταγωγής κάποιων επικίνδυνων κρατουμένων δείχνει ότι κάτι πολύ σάπιο υπάρχει στον διοικητικό μηχανισμό που εποπτεύει τις φυλακές. Είναι κοινά γνωστό, ότι οι πιο επικίνδυνοι κρατούμενοι χαίρουν προνομίων εντός των φυλακών. Είτε διότι όλοι τους φοβούνται είτε διότι με τα χρήματα που έχουν αποκτήσει από τις εγκληματικές τους πράξεις μπορούν να «αγοράζουν» είτε την καλύτερη διαβίωση εντός των σωφρονιστικών καταστημάτων είτε ευκαιρίες απόδρασης.
Η ιστορία της απόδρασης μπορεί να έχει ένα θετικό αποτέλεσμα. Πρέπει να εξεταστεί σε βάθος και έκταση το σωφρονιστικό μας σύστημα. Να φωτιστούν οι τρύπες του. Οχι μόνο στη φύλαξη αλλά σε κάθε κακώς κείμενα.
Η απόδοση ευθυνών δεν πρέπει να έχει μόνο στόχο την τιμωρία των υπευθύνων. Πρέπει να έχει κατά νου τη βελτίωση του συστήματος. Κάποιοι, μέσα στο δαιδαλώδες σύστημα του σωφρονισμού αποδείχθηκαν εκ των πραγμάτων ανεπαρκείς για το έργο που τους ανατέθηκε. Δυστυχώς είναι πολλοί. Κάποιοι άλλοι, φοβόμαστε, ότι θα αποδειχθούν διεφθαρμένοι. Ελπίζουμε ότι θα είναι λίγοι. Η απομάκρυνσή τους δεν πρέπει να γίνει διότι ικανοποιεί το (έστω δικαιολογημένο) «γινάτι», προερχόμενο από το γεγονός ότι ο δημόσιος τομέας αποδείχθηκε για μια ακόμη φορά γελοία ανεπαρκής ή/και τραγικά διεφθαρμένος. Πρέπει να γίνει για να βελτιωθεί το σύστημα και να διδαχθούν οι επόμενοι…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 7.6.2006