Έχει στηθεί μια ολόκληρη παραφιλολογία περί την «Ο.Α.», που εμπεριέχει λίγο συναισθηματισμό, πολλά παρελθόντα νούμερα και περισσότερες λογικές ακροβασίες.
Το πιο σύντομο ανέκδοτο που κυκλοφορεί στους κύκλους της Αριστεράς, τελευταία, είναι δίλεκτο: «Κερδοφόρος Ολυμπιακή».
Η συλλογιστική είναι απλή: «Τρεις το λάδι, τρεις το ξίδι, έξι τα κέρδη του εθνικού μας αερομεταφορέα». Τα νούμερα που κυκλοφορούν προέρχονται από μελέτη που έκανε το 1994, ο κ. Ι. Λαϊνός για τον τομέα οικονομικών μελετών της «Ο.Α.». Δεν επιδέχονται αμφισβήτησης. Όχι για κανέναν άλλο λόγο, αλλά γιατί είναι τα μόνα που έχουμε, πλην κάποιων αποσπασματικών που έδωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Καταρχήν πρέπει να επισημάνουμε ότι η μελέτη του κ. Λαϊνού είναι «περσινά γλυκά σταφύλια». Αφορά το οικονομικό αλισβερίσι της Ο.Α. με το κράτος προ του 1994. Έκτοτε, για όσους δεν γνωρίζουν, υπήρξαν ανακατατάξεις στη βιομηχανία αερομεταφορών, υπήρξε η 11η Σεπτεμβρίου, έκλεισαν εταιρείες, άνοιξαν άλλες, κ.λπ.
Βέβαια, μόνο στην Ελλάδα, μετά την προαναφερθείσα κοσμοχαλασιά, μπορούσε να γίνει δημόσιος διάλογος επί μίας νεκρής μελέτης. Μόνο στην Ελλάδα μπορούσαμε να φτάσουμε στο άκρως παραπλανητικό συμπέρασμα ότι η «Ολυμπιακή είναι κερδοφόρα», αλλά κάποιοι κακοί νεοφιλελεύθεροι, οι οποίοι αν και δεν κυβερνούν, αποφάσισαν να την κλείσουν.
Τι λένε, λοιπόν, τα νούμερα του 1994, τα οποία περιέργως και με γραμμικό τρόπο προβάλλονται και στο 2004 για να αποδειχθεί η οιονεί κερδοφορία της «Ολυμπιακής»;
Μας υποδεικνύουν, καταρχήν, μία από τις βασικές παθογένειες του δημόσιου τομέα. Ότι οι πολιτικοί χρησιμοποιούν τις ΔΕΚΟ για δικά τους πολιτικά οφέλη. Αυτό που αποτελεί βασική παθογένεια του Δημοσίου, κάποιοι το παρουσιάζουν ως επιχείρημα υπέρ της διατήρησης της κρατικής «Ολυμπιακής». Η πλήρης αντιστροφή, δηλαδή, της λογικής.
Μας λένε για παράδειγμα πως οι πολιτικοί ταξίδευαν τζάμπα με την «Ολυμπιακή». Φυσικά! Αφεντικά της δεν είναι; Ο κ. Βασιλάκης της «Aegean» πληρώνει εισιτήριο όταν ταξιδεύει με κάποιο από τα αεροπλάνα της εταιρείας του; Όχι. Το πρόβλημα, όμως, με τη δημόσια «Ο.Α.» είναι ότι έχει πάρα πολλά αφεντικά: Υπουργούς, υφυπουργούς, αρχηγούς κομμάτων, βουλευτές, παρατρεχάμενους -μέχρι και ψηφοφόρους. Συνεπώς, το αν θα πληρωθούν τα εισιτήρια της «Ο.Α.», δεν μπαίνει σε καμιά οικονομική λογική, παρά μόνο στο ζύγι ισχύος. Δεν πρόκειται ποτέ, για παράδειγμα, ο διοικητής της «Ολυμπιακής» να πάει στη Ρηγίλλης ή στη Χαριλάου Τρικούπη ή στην Κουμουνδούρου κ.λπ. και να χτυπήσει το χέρι στο τραπέζι για να πάρει τα χρωστούμενα. Από ‘κεί τον διορίζουν. Είναι υπάλληλος των. Τι θα κάνει; Θα τους μηνύσει για απάτη;
Βέβαια, σε «ένα άλλο κόσμο που δεν είναι εφικτός», οι διοικητές της «Ολυμπιακής» θα ύψωναν το ανάστημά τους στους πολιτικούς τους προϊστάμενους, τα κόμματα θα ήταν καλοπληρωτές, οι υπάλληλοι θα δούλευαν με ζήλο, οι συνδικαλιστές θα δούλευαν απλώς, και όλοι θα ζούσαμε σε έναν Παράδεισο. Μόνο που αυτό δεν είναι πολιτική πρόταση. Είναι χριστιανισμός χωρίς το τυπικό ευχέλαιο για τη σωτηρία της «Ο.Α.».
Έχει κι ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο η μελέτη του 1994. Εδώ η στατιστική αλχημεία έχει φτάσει σε νέα ιστορικά ύψη. Στα χρωστούμενα 1,982 δισ. ευρώ του κράτους προς την «Ο.Α.» εμφανίζεται ένα κονδύλι 1,12 δισ. ευρώ (δηλαδή, 56% των «χρεών») διότι, λέει, η πολιτεία «δεν επέτρεψε για πολιτικούς λόγους να αυξηθούν τα εισιτήρια ενώ τα κόστη αυξάνονταν».
Ακόμη κι αν εξαιρέσουμε το γεγονός ότι ο «εθνικός αερομεταφορέας» έχει από τα πιο ακριβά εισιτήρια στον κόσμο, το θέμα είναι άλλο: Γιατί αυξάνονταν τα κόστη; Μήπως επειδή ταξίδευαν τζάμπα οι πολιτικοί και οι φίλοι τους (ψηφοφόροι); Προφανώς, αλλά τότε έχουμε διπλοεγγραφή στην κολόνα των χρωστούμενων. Μήπως επειδή η «Ο.Α.» σιτίζει στρατιές αργόμισθων συνδικαλιστών; Ή μήπως επειδή την περίοδο αιχμής, δηλαδή το καλοκαίρι, «ασθενούσε» ξαφνικά το ένα τρίτο των εργαζομένων; Μήπως, τελικά, επειδή κανείς ποτέ δεν νοιάστηκε για το κόστος, αφού πλήρωνε ο ιδεότυπος μπαρμπα-Μήτσος από τα Γρεβενά;
Όταν μια εταιρεία λειτουργεί σε συνθήκες ανταγωνισμού και διαπιστώσει ότι τα έσοδα της υπολείπονται του κόστους λειτουργίας της, ψάχνει τρόπο να μειώσει το κόστος. Στη μονοπωλιακή «Ολυμπιακή» το μεταβλητό κόστος δεν πήγαινε ποτέ προς τα κάτω, επειδή όλοι (πολιτικοί, κόμματα, φορείς, αλλά και εργαζόμενοι) είχαν βρει το μήνα που τρέφει τους έντεκα. Κάθε σκέψη για μείωση των δαπανών καταγγελλόταν στην καλύτερη περίπτωση ως ανάλγητη και στη χειρότερη ως νεοφιλελεύθερη. Έτσι, σήμερα, όντας «κερατάδες» (αφού πληρώνουμε την πτήση Αθήνα-Θεσσαλονίκη, όσο Ρώμη-Λονδίνο), κινδυνεύουμε να βρεθούμε και «δαρμένοι» επειδή, όπως λένε, ότι δεν πληρώναμε το εισιτήριο στο ύψος του κόστους που οι σπατάλες όλων των εμπλεκομένων (και των εργαζόμενων) επέβαλαν. Και, για να έχουμε το καλό ρώτημα: Πόσο έπρεπε να είναι το εισιτήριο Αθήνας-Θεσσαλονίκης; Στα 1.000 ευρώ;
Έχει στηθεί μια ολόκληρη παραφιλολογία περί την «Ο.Α.», που εμπεριέχει λίγο συναισθηματισμό, πολλά παρελθόντα νούμερα, και περισσότερες λογικές ακροβασίες.
Στην επιχείρηση αυτή κάποιοι συμμετέχουν από ιδεολογική τύφλωση και άλλοι επειδή έχουν βολευτεί με τον μπαρμπα-Μήτσο να πληρώνει τα ταξίδια τους και τις «πολιτικές τους τακτοποιήσεις». Προσπαθούν δε, να τον πείσουν, όχι μόνο ότι δεν του χρωστάνε, αλλά ότι και το βόδι του πρέπει να αποκτήσει «δημόσιο χαρακτήρα»…
Τ’ αγαπημένα (δώρα) της ΕΡΤ
Ένα όχι άσχετο υστερόγραφο: Επιτέλους, αρχίσαμε να μαθαίνουμε πού πάει το ένα επιπλέον ευρώ που αναγκαστικά δίνουμε στην ΕΡΤ, είτε έχουμε τηλεόραση είτε όχι.
Καταρχήν σε δώρα της διοίκησης προς τους συντάκτες του τηλεοπτικού ρεπορτάζ.
Έτσι και η δημόσια τηλεόραση μπήκε -ομολογουμένως με περίσσια ορμή- στην πρακτική πολλών εταιρειών να κάνουν δώρα στους δημοσιογράφους. Φέτος, πλειοδότησε. Έκανε το ακριβότερο όλων: Ενα κινητό τηλέφωνο συν 90 λεπτά δωρεάν χρόνου ομιλίας επί δώδεκα μήνες. Κόστος; Περί τα 1.500 ευρώ κατά κεφαλήν.
Το φαινόμενο των δώρων προς τους δημοσιογράφους είναι κάτι που πρέπει να απασχολήσει την ΕΣΗΕΑ, αν ποτέ αποκτήσει Διοικητικό Συμβούλιο. Στην περίπτωση της ΕΡΤ, όμως, το «δωράκι» ξεφεύγει των ζητημάτων που απασχολούν το λειτούργημα. Είναι, βλέπετε, τα 100 και πλέον εκατ. ευρώ σωρευμένα χρέη (μετά την κεφαλαιοποίηση των προηγούμενων χρεών) συν τη διογκωμένη αύξηση στην εισφορά κατά ένα ευρώ το μήνα. Όχι τίποτε άλλο, αλλά να… Σε λίγα χρόνια διάφοροι αριστεροί θα ξεσπαθώσουν για το δημόσιο χαρακτήρα της ΕΡΤ…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 19.9.2005
