Τα κόμματα είναι εκφράσεις της κοινωνίας. Οφείλουν να έχουν γυναίκες στα ψηφοδέλτιά τους, αλλά αυτό δεν μπορεί να επιβληθεί νομοθετικά.
Eντάξει! Oλοι καταλάβαμε ότι η κυβέρνηση θέλει να αλλάξει τον εκλογικό νόμο για να εξυπηρετήσει μελλοντικούς της σχεδιασμούς. Τρόμαξε προφανώς από την οριακή πλειοψηφία των δύο εδρών που έχει σ’ αυτή τη Βουλή και προωθεί ένα πλειοψηφικότερο σύστημα που δίνει στο πρώτο κόμμα μπόνους πενήντα αντί σαράντα εδρών.
Ο άλλος σχεδιασμός, να αποτρέψει πιθανή προεκλογική συνεργασία ΠΑΣΟΚ-Συνασπισμού, μάλλον δεν της προκύπτει. Ο εκλογικός νόμος δεν νομιμοποιείται να ρυθμίζει τα εσωτερικά των σχηματισμών που κατεβαίνουν στις εκλογές – αν, δηλαδή, είναι κόμματα, συνασπισμοί, ή πολιτιστικοί όμιλοι. Το μόνο που μπορεί να ρυθμίσει είναι η κατανομή των εδρών με βάση τα ψηφοδέλτια που καταμετρούνται μετά την ψηφοφορία. Δεν μπορεί, ούτε πρέπει, να ελέγξει αν ο ΣΥΡΙΖΑ είναι «Συνασπισμός» ή αν ο «Συνασπισμός» είναι ΣΥΡΙΖΑ. Δεν στέκει λογικά.
Το μόνο που μπορεί να προσδώσει ψευδαίσθηση μεταρρύθμισης στο νέο εκλογικό νόμο είναι η διάταξη που αφορά τη σύνθεση των ψηφοδελτίων. Είναι ίσως ειρωνικό, αλλά η κυβέρνηση με τις λιγότερες γυναίκες στο υπουργικό συμβούλιο, προωθεί νομοθετικά τη συμμετοχή των γυναικών στα ψηφοδέλτια όλων των κομμάτων. (Σ.Σ.: Το άμεσο ερώτημα είναι γιατί το 33% των υποψηφίων να είναι γυναίκες και όχι το 50% που είναι η αναλογία στον πληθυσμό; Αγνωστο.)
Θα μπορούσε να είναι μια αξιέπαινη πρωτοβουλία, αφού οι γυναίκες εκτός από την κυβέρνηση υποεκπροσωπούνται και στη Βουλή. Κάποιος πιο μεταμοντέρνος, θα μπορούσε να ζητήσει ποσόστωση και για τους ομοφυλοφίλους. Αν και δεν έχουμε αξιόπιστα στοιχεία, μάλλον πιθανότατα κι αυτοί υποεκπροσωπούνται σε κάθε πολιτικό σώμα. Και το επιχείρημα θα μπορούσε να επεκταθεί δεκάδες άλλες ομάδες ανθρώπων, εθνικές, θρησκευτικές μειονότητες κ. λπ.
Προκύπτει όμως ένα πρόβλημα. Αν ποτέ το φεμινιστικό κίνημα κρίνει ότι η αυτόνομη κάθοδός του στις εκλογές εξυπηρετεί καλύτερα τα συμφέροντά του, το κόμμα που θα συμπτύξει θα πρέπει να έχει 77% άρρενες στα ψηφοδέλτια; Ή, αν κάποιοι στο μέλλον θέλουν να δημιουργήσουν το «Ανδρικό Κόμμα» θα πρέπει να συμπεριλάβουν και γυναίκες στο ψηφοδέλτιό τους; Ή, ακόμη-ακόμη, ένα ακραίο συντηρητικό κόμμα που κάνει πολιτική πρόταση το «όπισθεν ολοταχώς» του Αρχιεπισκόπου, πρέπει να υποχρεωθεί να βγάλει τις γυναίκες του από το σπίτι (όπως επιτάσσει η παράδοση) και να τις βάλει στα ψηφοδέλτια;
Αυτοί οι παραλογισμοί προκύπτουν κάθε φορά που η Πολιτεία επιχειρεί να ρυθμίσει τις ανθρώπινες δράσεις στη λεπτομέρειά τους. Βεβαίως και πρέπει να εκπροσωπούνται πολιτικά οι γυναίκες, οι μετανάστες, οι ομοφυλόφιλοι κι άλλες ομάδες ανθρώπων των οποίων τα δικαιώματα καταπατούνται.
Μόνο που αυτή η εκπροσώπηση κατακτάται με διαρκή αγώνα, δεν επιβάλλεται με νόμο. Τα κόμματα είναι εκφράσεις της κοινωνίας. Οφείλουν, ακόμη και για δικό τους εκλογικό όφελος, να έχουν γυναίκες στα ψηφοδέλτιά τους (το ίδιο και οι κυβερνήσεις στο υπουργικό συμβούλιο), αλλά αυτό δεν μπορεί να επιβληθεί νομοθετικά.
Δεν μπορεί, δηλαδή, η Πολιτεία να τους επιβάλλει τα δικά της -έστω ανώτερα- ιδανικά. Αλλιώς παύει η αυτονομία τους. Αν κάποιοι θέλουν να κατεβάσουν αποκλειστικά ανδρικά ψηφοδέλτια πρέπει να τους καταψηφίσουμε. Οχι να τους το απαγορεύσουμε.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 24.11.2007
