Η δημοκρατία δεν απειλείται μόνο από τα τεθωρακισμένα, απειλείται και από τη σταδιακή διάβρωσή της. Σε κάθε μηχανισμό αυτονομούνται γρανάζια του, που δεν απειλούν μεν το πολίτευμα, αλλά το χρησιμοποιούν.
Kάποτε αυτή η χώρα ήταν υπερευαίσθητη σε θέματα δημοκρατικής τάξης. Ισως να οφειλόταν στην εμπειρία της δικτατορίας και κυρίως στον τρόπο που οδηγηθήκαμε εκεί. Βλέπετε οι συνταγματάρχες δεν έδρασαν εν κενώ. Υπήρχε ένα ολόκληρο πλέγμα αντιδημοκρατικών νομοθετικών διατάξεων, μια περιφρόνηση του τυπικού της δημοκρατίας που οδήγησε στην αποστασία και κυρίως μηχανισμοί οι οποίοι έστρωσαν τον δρόμο για τα τεθωρακισμένα. Αυτοί οι μηχανισμοί, μάλιστα, κάποιες φορές αυτονομήθηκαν με αποτέλεσμα να αναρωτηθεί ο Κωνσταντίνος Καραμανλής «ποιος κυβερνά αυτή τη χώρα;»
Αυτή η δημοκρατική υπερευαισθησία οδήγησε πολλάκις στην παράλυση του κράτους, ειδικά σε ζητήματα που αφορούσαν τη δημόσια τάξη. Η μακροημέρευση της εγχώριας τρομοκρατίας οφειλόταν στο γεγονός ότι πολλάκις η αστυνομία δεν μπόρεσε να κάνει τη δουλειά της, επειδή καραδοκούσε η κατακραυγή. Ακόμη και για νόμιμες δράσεις της.
Απ’ αυτήν τη δημοκρατική υπερευαισθησία περάσαμε στη δημοκρατική αναλγησία. Τίποτε πλέον δεν μας αγγίζει. Είμαστε σίγουροι ότι δεν πρόκειται να δούμε τανκς στους δρόμους. Ορθώς, αλλά πάλι η δημοκρατία δεν απειλείται μόνο από τα τεθωρακισμένα, απειλείται και από τη σταδιακή διάβρωσή της. Σε κάθε μηχανισμό αυτονομούνται γρανάζια του, που δεν απειλούν μεν το πολίτευμα, αλλά το χρησιμοποιούν.
Δύο πρόσφατα περιστατικά πρέπει να μας βάλουν σε σκέψεις. Το πρώτο έχει να κάνει με τις καταγγελίες του ΠΑΣΟΚ περί νοθείας στην ψηφοφορία για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Είναι εκπληκτικό ότι πολλοί έσπευσαν να βγάλουν αμέσως πόρισμα για τα γεγονότα κι εκπληκτικότερο ότι κάποιοι το θεωρούν «ήσσονος σημασίας ζήτημα» σε σχέση με την ακρίβεια που όφειλε να αναδείξει το ΠΑΣΟΚ. Λες και τ’ αγγουράκια είναι σοβαρότερο ζήτημα. Το χειρότερο για τη δημοκρατία, είναι ότι ουδείς ζητεί να γίνει κάποια ενδελεχής έρευνα. Εντάξει! Ολοι θέλουμε να πιστεύουμε ότι πρόκειται περί αντιπολιτευτικής υπερβολής του ΠΑΣΟΚ, αλλά όταν διατάσσεται προκαταρκτική έρευνα ακόμη και για ένα τροχαίο, δεν πρέπει να ελεγχθούν όλες οι παράμετροι μιας τόσο σοβαρής καταγγελίας;
Το δεύτερο περιστατικό είναι εξίσου σοβαρό. Στη Θεσσαλονίκη συνελήφθη αστυνομικός της ασφάλειας ο οποίος παρακολουθούσε συνδικαλιστή της ΔΑΚΕ, εκπρόσωπο των εργαζομένων στην Επιχείρηση Υδρευσης-Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης (ΕΥΑΘ) ο οποίος μάλιστα έχει καταγγείλει τη διοίκηση της Επιχείρησης στη Δικαιοσύνη για διαφθορά.
Ενα τέτοιο περιστατικό πριν από χρόνια θα είχε δημιουργήσει θύελλα διαμαρτυριών και την απαίτηση να μάθουμε: ποιοι και γιατί τον παρακολουθούσαν; Ποιος έδωσε την εντολή; Ακόμη και ως φορολογούμενοι θα αναρωτιόμασταν: οι αστυνομικοί δεν έχουν άλλες δουλειές από το να παρακολουθούν συνδικαλιστές; Κυρίως: συνάδει με μια ευνομούμενη δημοκρατία η παρακολούθηση παραγόντων του δημόσιου βίου; Αντί αυτών των ερωτημάτων η υπόθεση έγινε μονόστηλο. Δεν προξένησε το δημοσιογραφικό ενδιαφέρον -πόσω μάλλον το εισαγγελικό- για να διαλευκανθεί μια υπόθεση η οποία αν μη τι άλλο αποτελεί είδηση. Ή μήπως παρακολουθούνται κάθε μέρα οι συνδικαλιστές από την ασφάλεια;
Με τέτοια αδιαφορία βαδίζουμε προς μια χωλή δημοκρατία, διότι όπως θα έλεγε και ο μεγάλος στοχαστής Τόμας Τζέφερσον «το τίμημα της ελευθερίας είναι η αιώνια επαγρύπνηση».
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 10.9.2008