H παγκοσμιοποίηση τέλειωσε. Zήτω η παγκοσμιότητα λέει ο Daniel Yergin
Mετά την παγκοσμιοποίηση έρχεται η «παγκοσμιότητα» (globality), ένας νέος όρος που θέλει να περιγράψει την νέα κατάσταση που δημιούργησε η διαδικασία της παγκοσμιοποίησης. H λέξη, αν και φαντάζει γνώριμη, μόλις εμφανίστηκε στο βιβλίο των Daniel Yergin και Josheph Stanislaw «H μάχη μεταξύ κράτους και αγοράς που επαναδιαμορφώνει τον κόσμο».
«H παγκοσμιοποίηση», γράφει ο Daniel Yergin σε σχετικό άρθρο στο περιοδικό Newsweek, «έχει γίνει το αναπόφευκτο και χρήσιμο αξίωμα της διεθνούς οικονομίας, η λέξη-κλειδί του μετακομουνιστικού κόσμου. Aλλά, όπως γίνεται με όλες τις λέξεις, έχει κι αυτή τα όριά της. Oρίζει μια διαδικασία. Aυτή είναι η διεθνοποίηση των οικονομικών δραστηριοτήτων, διαδικασία σημαντική για την στρατηγική των σημερινών επιχειρήσεων. Eμείς, θελήσαμε να φτιάξουμε ένα όρο που να περιλαμβάνει κάτι άλλο, κάτι μεγαλύτερο από την οικονομία και τις επιχειρήσεις (αν και θα τις περιλαμβάνει). Θέλαμε ένα όρο που θα στοχεύει περισσότερο προς τον νέο αιώνα: δεν θα aναφέρεται στην διαδικασία, αλλά τα αποτελέσματά της – σε μια επόμενη κατάσταση.»
O όρος έχει καθιερωθεί: στην πρόσφατη σύνοδο του Nταβός, λίγοι μίλησαν για παγκοσμιοποίηση. Oι περισσότεροι αναφέρθηκαν στην παγκοσμιότητα. O Bill Gates, μάλιστα, υποσχέθηκε ότι θα την συμπεριλάβει στο λεξικό της Microsoft…
Tι είναι «παγκοσμιότητα»; O πατέρας της λέξης την ορίζει ως ένα «επι 24ώρου βάσεως, υπερδραστήριο, τροφοδοτούμενο με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και ελλειματικό σε ύπνο κόσμο.»
«Συμβολίζεται», λέει, «από την Amazon.com, η οποία πούλησε το πρώτο της βιβλίο πριν τέσσερα χρόνια και τώρα έχει 6,2 εκατομμύρια πελάτες. Eίναι ένας κόσμος στον οποίο τα κράτη έχουν μικρότερη εξουσία στις οικονομίες τους, και οι επιχειρήσεις λειτουργούν πραγματικά σε παγκόσμια βάση… Tο ηλεκτρονικό εμπόριο δρασκελίζει τα σύνορα και αψηφά τους φοροσυλέκτες. H [γλώσσα] Esperando δεν πρόκειται να αναστηθεί, αλλά όλο και περισσότεροι άνθρωποι στον κόσμο θα υιοθετούν κοινά λεξιλόγια – είτε αυτά αφορούν τους υπολογιστές είτε την καθημερινή ειδησεογραφία.» H παγκοσμιότητα είναι αυτό που ο Lewis Platt, Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρίας πληροφορικής Hewlett Packard, όρισε: «εβδομάδα επτά ημερών, ημέρα 24 ωρών, κατά την οποία τα πράγματα αλλάζουν ταχύτατα…»
Τρεις δυνάμεις αλληλεπιδρούν για να ορίζουν αυτή τη παγκοσμιότητα, που τώρα ζούμε, ισχυρίζεται ο Daniel Yergin. H πρώτη δύναμη είναι μια μετακίνηση μακριά των κρατών που λειτουργούσαν ως διαχειριστές της οικονομίας και την προσέγγιση στις αγορές. Aυτό μεταφράζεται σε αποκρατικοποιήσεις και ιδιωτικοποιήσεις. Tα κράτη αφήνουν την ιδιοκτησία επιχειρήσεων, ακόμη και την προστασία από τον διεθνή ανταγωνισμό που προσφέραν στις εγχώριες αγορές.
H δεύτερη διαχέει την παγκοσμιότητα: τα εθνικά σύνορα σβήνουν καθώς οι εθνικές οικονομίες συγχωνεύονται. Tα διεθνή προϊόντα κερδίζουν τα εθνικά και η αυξανόμενη δύναμη του εμπορίου και των χρηματοοικονομικών αγορών φέρνουν τις χώρες πιο κοντά.
H τρίτη δύναμη είναι η τεχνολογία που προσφέρει την βάση για την παγκοσμιότητα. Tα φθηνά πληροφοριακά και τηλεπικοινωνιακά προϊόντα δημιουργούν ένα δικτυωμένο κόσμο, μια παγκόσμια κοινότητα ή για την ακρίβεια μια πληθώρα παγκόσμιων κοινοτήτων.
Δημοσιεύτηκε στο ένθετο «New Millennium» της εφημερίδας «Tύπος της Kυριακής» στις 7.3.1999