Μήπως στις εισπράξεις και στη μείωση του χρέους είμαστε όλοι Ευρωπαίοι και στις δαπάνες υπερήφανοι Ελληνες;
Δευτέρα βράδυ (30.1.2012) στο Mega, ο συνάδελφος κ. Μανώλης Σπινθουράκης μετέδωσε από τις Βρυξέλλες μια καλή είδηση. Στις διαπραγματεύσεις, είπε, μεταξύ Ελλάδος και πιστωτών για το «κούρεμα» του χρέους (PSI) θα μπει μπροστά το Eurogroup έτσι ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι απομείωσης του χρέους σε βιώσιμα επίπεδα. Οι παριστάμενοι στο πάνελ συμφώνησαν ότι αυτό «είναι καλό πράγμα». Θριαμβολόγησαν ακόμη κι εκείνοι που πριν δευτερόλεπτα έσχιζαν τα ιμάτιά τους για την πιθανότητα να μπει Ευρωπαίος επίτροπος στα δημοσιονομικά. Ομως, το να μπει μπροστά το Eurogroup σε μια διαπραγμάτευση της ελληνικής κυβέρνησης με τις τράπεζες, για το ελληνικό χρέος, είναι «καλό πράγμα», ή μήπως είναι ανεπίτρεπτη επιτροπεία και συνακόλουθη απώλεια εθνικής κυριαρχίας; Στο κάτω κάτω της γραφής το χρέος είναι σαν τον προϋπολογισμό· εντελώς δικό μας. Ή μήπως στις εισπράξεις και στη μείωση του χρέους είμαστε όλοι Ευρωπαίοι και στις δαπάνες υπερήφανοι Ελληνες; Επιπλέον: γιατί εμπιστευόμαστε το πολιτικό μας σύστημα στην εκτέλεση του προϋπολογισμού και όχι στη διαπραγμάτευση;
Μην παρεξηγηθούμε: η ιδέα ενός πανευρωπαϊκού κανόνα επιβολής των δημοσιονομικών δεσμεύσεων στην Ενωση δεν είναι κακή ιδέα, άσχετα αν πρώτη υποψήφια για επιτροπεία θα ήταν η Ελλάδα. Αν μη τι άλλο είναι κομμάτι της οικονομικής διακυβέρνησης που τόσο επιθυμούν όλοι οι Ελληνες (ή μήπως δεν την επιθυμούν ολόκληρη, αλλά τη θέλουν μόνο το κομμάτι των ευρωομολόγων;). Η γερμανική ιδέα να ξεχωρίσει η Ελλάδα σε ό,τι αφορά την επιτροπεία είναι πολιτικώς ηλίθια. Αν μη τι άλλο, δίνει επιχειρήματα σε εκείνους που λένε ότι η παγκόσμια οικονομική κρίση είναι ένα κόλπο των καπιταλιστών για να μάς κόψουν τα μπουζούκια.
Αλλά και μόνο το γεγονός ότι δεχόμαστε επιτροπεία σε ό,τι αφορά τη διαπραγμάτευση του χρέους, αλλά όχι στην τήρηση του προϋπολογισμού (ο οποίος, σημειωτέον, ποτέ δεν έχει εφαρμοστεί τα τελευταία δέκα ή δεκαπέντε χρόνια) αναδεικνύει τα δύο μέτρα και σταθμά που έχουμε για την Ευρώπη. «Στον αγώνα μαζί και στη μάσα χώρια», λένε στους κομματικούς μηχανισμούς, «στις επιδοτήσεις μαζί και στις υποχρεώσεις χώρια» (λόγω ελληνικής ιδιομορφίας) θα λέγαμε στην περίπτωση αυτή. Ενα κλασικό παράδειγμα είναι οι αγρότες, οι οποίοι είναι «ανενημέρωτοι» για το πώς θα εκσυγχρονίσουν τις καλλιέργειές τους, αλλά βρήκαν τρόπο κι ενημερώθηκαν για όλες τις περίτεχνες γραφειοκρατικές διαδικασίες, ώστε να εισπράττουν τις επιδοτήσεις.
Μπορεί το βασικό πρόβλημα της Γερμανίας να είναι η προτεσταντική ηθική, που λέει ότι η ευημερία έπεται της εργασίας (ακόμη και στα λεξικά), αλλά το δικό μας βασικό πρόβλημα είναι η πλήρης αντιστροφή του. Στο υποσυνείδητό μας η εργασία, η οργάνωση, η πειθαρχία, η παραγωγικότητα είναι αποσυνδεδεμένες από το οικονομικό αποτέλεσμα. Το μόνο που χρειάζεται η ευημερία είναι ένα καλό κόλπο (τώρα το βαφτίσαμε «ανάπτυξη») και μερικές διαδηλώσεις στο κέντρο της Αθήνας. Ολα τ’ άλλα που έκαναν οι Ευρωπαίοι και είχαν τόση ανάπτυξη ώστε να μας δανείζουν (αποκρατικοποιήσεις, απελευθέρωση της οικονομίας, αξιολόγηση δημόσιων υπηρεσιών, ΑΕΙ κ.λπ.) δεν ταιριάζουν στην ελληνική ιδιοσυγκρασία. Το ίδιο και η επιτροπεία. Στην πλευρά των δαπανών μόνο, για να μην παρεξηγιόμαστε.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 1.2.2012