Δεν είναι ώρα οι μικροπολιτικοί τακτικισμοί να θέτουν επιπλέον εμπόδια σε μια ούτως ή άλλως δύσκολη διαπραγμάτευση· δύσκολη και για τη χώρα και για το μέλλον του ευρώ.
Το πρόβλημα της Ευρωζώνης ξεπερνά πλέον κατά πολύ τα ελληνικά ελλείμματα. Ξεπερνά ακόμη και το θηριώδες δημόσιο χρέος μας σε σχέση με το ακαθάριστο εθνικό προϊόν μας (150%), αλλά μικρό σε σχέση με το συνολικό χρέος της Ευρωζώνης (3%). Οπως έγραφε την Κυριακή η «Καθημερινή», στην Ευρώπη συζητούν ανεπίσημα και τα ταμπού, όπως είναι η εκτύπωση χρήματος. Κυρίως συζητείται αν θα διαλυθεί η Ευρωζώνη ή με ποιους όρους θα συνεχίσει να υπάρχει. Ολόκληρη; Με ζώνες διαφορετικών ταχυτήτων; Με μεταφορά πλεονασμάτων από τον Βορρά στον Νότο; Μέχρι και ο Ομπάμα συμμετέχει άτυπα, αλλά ενεργά, στις συζητήσεις, δυσφορών / για τις καθυστερήσεις στην αντιμετώπιση της κρίσης.
Μέσα σ’ αυτόν, λοιπόν, τον παγκόσμιο χαμό, ο Ελληνας πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος θα έχει πολλή δουλειά κι ένα επιπλέον αίτημα της χώρας προς τους Eυρωπαίους ηγέτες: να μην υπογράψει ο κ. Αντώνης Σαμαράς τη δανειακή σύμβαση σωτηρίας της χώρας μας. Είναι σίγουρο ότι οι κ.κ. Μέρκελ και Σαρκοζί θα κάνουν τρελές χαρές μόλις ακούσουν τη νέα ελληνική παραδοξότητα. Ισως να μη χαρούν τόσο πολύ όσο χάρηκαν με την πρωτοβουλία του κ. Παπανδρέου για δημοψήφισμα, αλλά σίγουρα θα σκάσει το χειλάκι τους αν, ανάμεσα στα τσουνάμι των αγορών, στους οικονομικούς κινδύνους που προκαλεί η γιγάντωση της Κίνας, στις πιέσεις του Ομπάμα, στις γκρίνιες των λαών τους που βλέπουν ότι πρέπει να δανείσουν περισσότερα, προστεθεί και το υπερήφανο «όχι» του κ. Σαμαρά. Για να το πούμε αλλιώς, διά μιας παρομοίωσης των καιρών: ενώ οι ίδιοι θα προσπαθούν να στρίψουν τον «Τιτανικό» για να αποφύγει το παγόβουνο του χρέους, εμείς τρέχουμε για τις υπογραφές που θα μας εξασφαλίσουν μια θέση στη βάρκα.
Λέγεται ότι σε τελική ανάλυση όλη η πολιτική είναι τοπική, αλλά εμείς το παρακάναμε. Κάπως έτσι έφαγε τα μούτρα του με το δημοψήφισμα ο κ. Γιώργος Παπανδρέου και ακόμη χειρότερα: εκδηλώθηκε για πρώτη φορά ανοιχτά η αμφισβήτηση για την παραμονή της Ελλάδος στην Ευρωζώνη. Το δημοψήφισμα από μόνο του ήταν μια θαυμάσια ιδέα για το εσωτερικό που πνίγεται σε αριστεροδεξιούς λαϊκισμούς. Το πρόβλημα όμως ήταν ότι η αναγγελία και μόνο είχε παγκόσμιες επιπτώσεις και αρνητικά αποτελέσματα στην Ευρωζώνη. Αυτό δεν υπολόγισε ο κ. Παπανδρέου έχοντας στραμμένο το βλέμμα του στο εσωτερικό της χώρας. Κι αν ένα δημοψήφισμα ήταν, ceteris paribus, λυτρωτικό για τη χώρα, ποιον λυτρώνει η άρνηση υπογραφής του κ. Σαμαρά και από τι;
Ο κ. Παπαδήμος έχει πολλή δουλειά στην επόμενη σύνοδο κορυφής κι εμείς στο εσωτερικό της χώρας. Θα πρέπει να πάει για να δικαιολογήσει τη φετινή απόκλιση στα ελλείμματα και να υποσχεθεί ότι του χρόνου πραγματικά θα μπούμε σε πρωτογενή πλεονάσματα. Αν ο λόγος του δεν έχει απαξιωθεί από το γεγονός ότι είναι πρωθυπουργός της ελλειμματικής και υπερχρεωμένης Ελλάδος, ίσως να μπορέσει να συμβάλει με τις γνώσεις του στη δύσκολη στροφή που πρέπει να κάνει το ευρωπαϊκό υπερωκεάνιο. Δεν είναι ώρα τα μικροπολιτικά γινάτια να θέτουν επιπλέον εμπόδια σε μια ούτως ή άλλως δύσκολη διαπραγμάτευση· δύσκολη και για τη χώρα και για το μέλλον του ευρώ.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 22.11.2011