Εντυπώσεις από τον περίγυρο της 75ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης…
Σε μια φυσιολογική χώρα, το γεγονός ότι κάποιο πανεπιστήμιο παρέμεινε ανοιχτό κατά τη διάρκεια μιας διεθνούς έκθεσης, δεν θα αποτελούσε είδηση. Στην Ελλάδα, όμως, «ποιος είδε το φυσιολογικό και δεν φοβήθηκε». Για την ακρίβεια, πολλοί τρόμαξαν από την πρωτοβουλία της νέας πρυτανικής αρχής να κρατήσει ζωντανό το Αριστοτέλειο για τις μέρες της ΔΕΘ. «Είναι μια προσπάθεια να επανακτήσει η ακαδημαϊκή κοινότητα τον ακαδημαϊκό της χώρο», σχολίασε παλιός δημοσιογράφος. «Μακάρι να τούς βγει…», πρόσθεσε, μην μπορώντας να κρύψει τη δυσπιστία και τον φόβο για τα μελλούμενα.
Και όμως, για πρώτη φορά οι καταστροφολόγοι διαψεύσθηκαν. «Το πανεπιστήμιο», όπως είπε ο νέος πρύτανής του κ. Γιάννης Μυλόπουλος, «έγινε πεδίο αντιπαράθεσης ιδεών και όχι πεδίο μαχών». Εκεί ήταν οι αντιεξουσιαστές, που έκαναν ένα ενδιαφέρον τριήμερο «φεστιβάλ άμεσης δημοκρατίας» με συζητήσεις και συναυλίες· εκεί βρίσκονταν και συγγραφείς –όπως η Σώτη Τριανταφύλλου– που παλιότερα έγιναν στόχος επίθεσης για τις απόψεις που εξέφρασαν· εκεί ήταν και ο Διονύσης Τσακνής, ο Λάκης Παπαδόπουλος, ο Γιάννης Γιοκαρίνης και οι Lexicon, για να ντύσουν με νότες την παράδοξη αυτή ειρήνευση.
Οι εκδηλώσεις δεν ήταν φρουρούμενες. Η αστυνομία δεν εμφανίστηκε πουθενά, απλώς οι ίδιοι οι πανεπιστημιακοί περιφρούρησαν την ελευθερία τους. Το γλέντησαν, μάλιστα, με το παραπάνω, αφού το βράδυ της Παρασκευής ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου, οι Motel Selenik (βαλκανική παραδοσιακή μουσική), οι Irene Sinou Quartet (blues) και οι «ΑμανΚιΕρως» (ελληνική και ανατολίτικη παραδοσιακή μουσική) έπαιζαν μέχρι το πρωί. Για την ακρίβεια χιλιάδες παιδιά κάθε βράδυ στο «φεστιβάλ της άμεσης δημοκρατίας» σιγοτραγουδούσαν με τον Δημήτρη Πουλικάκο, λικνίζονταν με ήχους punk και hip-hop των Scaribas και άκουσαν τους Blues Wire, και δεν έγινε το παραμικρό επεισόδιο. Ούτε τα συνήθη των συναυλιών…
Μπορεί να λειτούργησε το φιλότιμο. «Το σκεπτικό και η υλοποίηση της εκδήλωσης αυτής αφορά την κοινωνία της Θεσσαλονίκης», είπε ο κ. Μυλόπουλος. «Το πανεπιστήμιο θέλει να φανεί χρήσιμο σε μια ημέρα δύσκολη. Δεν μπορώ να διανοηθώ ότι θα υπάρξει έστω και ένας ο οποίος θα μπορούσε να σκεφτεί να προκαλέσει κάποια επεισόδια σε αυτό το ίδρυμα που ούτε ευθύνεται για την κρίση ούτε για τα μέτρα, αλλά αντίθετα δρα και λειτουργεί υπέρ της κοινωνίας και του δημόσιου συμφέροντος».
Ισως πάλι να έλαβαν υπόψη και την «ουρά» τής παραπάνω δήλωσης, αφού και ο χουλιγκάνος φοβέρα θέλει: αν γίνουν επεισόδια, «υπάρχει προηγούμενη απόφαση της Συγκλήτου για απευθείας πρόσκληση της δημόσιας δύναμης, όπως προβλέπει ο νόμος, όταν συντρέχουν λόγοι».
Μπορεί να λειτούργησε κι ένα ευρύτερο κλίμα εκλογίκευσης, λόγω της κρίσης, αυτό που διάφοροι αριστεριστές βάφτισαν «παραίτηση». Προς θλίψη όλων των ντόπιων καναλιών και των διεθνών ειδησεογραφικών οργανισμών, που παρέταξαν τις κάμερες για να δείξουν πώς καίγεται η Ελλάδα, μόνο το BBC «επέτυχε» κατ’ αποκλειστικότητα έναν «Πατριώτη του Μετώπου» να πετάει το παπούτσι στον πρωθυπουργό. Τα θρυλούμενα επεισόδια δεν έγιναν ποτέ. Ακόμη και οι ΠΑΟΚτζήδες, που μονίμως παραπονιούνται με δυναμικό τρόπο ότι η ομάδα τους αδικείται, δεν είχαν κέφι να κάνουν φασαρίες. Κάποια μικροεπεισόδια στο ντέρμπι των «αιωνίων» του Βορρά (ΠΑΟΚ – Αρης) αντιμετωπίστηκαν εν τη γενέσει τους από τους πανταχού παρόντες αστυνομικούς.
Οι άνδρες της Δύναμης Δέλτα, οι οποίοι, προς έκπληξη των Θεσσαλονικέων, περιπολούσαν νυχθημερόν στους δρόμους της πόλης, απλώς απόλαυσαν βόλτες πέριξ του Θερμαϊκού. Αν δεν ήταν και οι θερμόαιμοι των φορτηγατζήδων, εκείνοι που νομίζουν ότι έχουν αποκλειστικό προνόμιο στις άδειες που τους παρέχει το κράτος, το τριήμερο στη Θεσσαλονίκη θα ήταν απλώς ένα πυκνό σε πολιτική αντιπαράθεση γεγονός. Κατατέθηκαν όλες οι απόψεις, υπήρξαν αντιπαραθέσεις και έγιναν πολλές και σκόρπιες διαδηλώσεις. Αυτές ήταν μικρές σε συμμετοχή, παρά το γεγονός ότι έξω από τη Θεσσαλονίκη ήταν παρατεταγμένα πολλά λεωφορεία με εκτός του νομού πινακίδες, όπως γινόταν κάποτε στις προεκλογικές συγκεντρώσεις των κομμάτων.
Τελικώς, μπορεί να μην υπήρχαν εκπλήξεις στην ομιλία και τη συνέντευξη του πρωθυπουργού, ούτε μποναμάδες. Εκπληξη, όμως, ήταν όσα παράλληλα διαδραματίστηκαν στη Θεσσαλονίκη και κυρίως όλα εκείνα που δεν συνέβησαν. Η Ελλάδα μοιάζει να άλλαξε σελίδα…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 14.9.2010