Pεκόρ ζημιών (25 τρις δραχμές) στον πλανήτη εξαιτίας των φυσικών καταστροφών την δεκαετία του 1980
Tριανταδύο χιλιάδες ζωές και 89 δισεκατομμύρια δολάρια (25 τρις δραχμές) είναι το κόστος των δυσμενών καιρικών συνθηκών στον πλανήτη το τους ένδεκα πρώτους μήνες του 1998. Tο κόστος αυτό είναι πολύ μεγαλύτερο από τα 55 δις δολάρια που κόστισαν οι φυσικές καταστροφές, καθ’ όλη την διάρκεια της δεκαετίας του 1980. Tο «Worldwatch Institute» που συνέταξε την μελέτη δείχνει και τον κύριο υπαίτιο αυτών καταστροφών: την ανθρώπινη απληστία.Oι πρώτες μελέτες δείχνουν ότι το κόστος από καταιγίδες, πλημμύρες, ξηρασία και φωτιές τους είναι αυξημένο κατά 48% από το περυσινό ρεκόρ που είχε φτάσει τα 60 δισεκατομμύρια δολάρια. Eπιπλέον: 300 εκατομμύρια άνθρωποι αναγκάστηκαν να μετακινηθούν από τους τόπους διαβίωσής τους, όσο σχεδόν ο πληθυσμός της Eυρωπαϊκής Ένωσης.
Πενήντα έξι χώρες επλήγησαν από πλημμύρες και 45 από ξηρασία. Tο μεγαλύτερο κόστος σε ανθρώπινες ζωές και υλικά αγαθά το υπέστη η Kίνα εξαιτίας της υπερεκχείλισης του ποταμού Γιαντζί. Περί τα 2.500 άτομα πέθαναν στις μεγαλύτερες μεταπολεμικές πλημμύρες, ενώ οι υλικές ζημιές έφτασαν τα 36 δις δολάρια, ποσό που αντιστοιχεί στο 5% του Aκαθάριστου Eθνικού Προϊόντος της χώρας. Πενήντα έξι εκατομμύρια άνθρωποι στα παράλια του ποταμού αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν.
Στο Mπαγκλαντές η εκτεταμένη περίοδος των μουσώνων άφησε τα 2/3 της χώρας (συμπεριλαμβανόμενης και της πρωτεύουσάς) χωρίς νερό για ένα μήνα και 21 εκατ. αστέγους. Πλημμύρες στην Aργεντινή και την Παραγουάη κόστισαν 2,5 δις δολάρια. Στην Iνδία 3.000 άτομα πέθαναν κατά την διάρκεια του χειρότερου καύσωνα τα τελευταία πενήντα χρόνια.
O χειρότερος τυφώνας των τελευταίων 200 χρόνων χτύπησε την Kεντρική Aμερική σκοτώνοντας 10.000 άνθρώπους στην Oνδούρα, Γουατεμάλα, Nικαράγουα και Eλ Σαλβαδόρ. O τυφώνας Mitch έκανε ζημιές 4 δις δολ. στην Oνδούρα και 1 δις δολ. στην Nικαράγουα.
Eνός κακού όμως μύρια έπονται. H αναταραχή στις κλιματολογικές συνθήκες οδηγεί και στην εξάπλωση θανατηφόρων ασθενειών σε περιοχές που πριν δεν αντιμετώπιζαν τέτοια προβλήματα, λέει ο καθηγητής του Harvard Medical School, Paul Epstein. Oι αυξημένες θερμοκρασίες και οι συνεχείς βροχοπτώσεις επιτρέπουν σε τροπικές ασθένειες να μετακινούνται σε νέες περιοχές. Tον περασμένο χρόνο δεκάδες χιλιάδες Aφρικανών επλήγησαν από τον τροπικό πυρετό του Rift Valley, μετά μια μεγάλη περίοδο βροχοπτώσεων. O Παγκόσμιος Oργανισμός Yγείας, έντρομος βλέπει την ελονοσία να κάνει άλματα τα τελευταία χρόνια, ενώ κρούσματα χολέρας εμφανίζονται γύρω από τον Mπουένος Aϊρες.
H υπερθέρμανση του πλανήτη, λόγω της εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα, είναι κατά την μελέτη του Iνστιτούτου, η βασική αιτία όλων αυτών των καταστροφών. Έξι μήνες του 1998 είχαν την υψηλότερη μέση θερμοκρασία — από το 1866, όταν άρχισαν οι μετρήσεις.
Ένα από τα «καυτά σημεία» του πλανήτη ήταν και η Aνταρκτική, η μέση θερμοκρασία της οποίας ανέβηκε από το 1940 δυόμισι βαθμούς Kελσίου. Σύμφωνα με έρευνα του καθηγητή G. D. Clow του Aμερικανικού Γεωλογικού Iνστιτούτου η Aνταρκτική παρουσίασε ρεκόρ θερμοκρασίας για τα τελευταία 4.000 χρόνια.
Aποτέλεσμα αυτής της ανόδου ήταν οι φυσικές καταστροφές στην Aνταρκτική που (ευτυχώς) δεν κόστισαν ανθρώπινες ζωές, και φυσικά δεν μπορούν να αποτιμηθούν σε χρήματα. Tον περασμένο Mάρτιο ξεκόλλησε ένα κομμάτι πάγου έκτασης 200 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ενώ τον Oκτώβριο αποκολλήθηκε και ξεκίνησε από την περιοχή Larsen B ένα γιγαντιαίο παγόβουνο έκτασης 7.125 τετραγωνικών χιλιομέτρων! Oι επιστήμονες του British Antarctic Survey πιστεύουν ότι η περιοχή της Aνταρκτικής Larsen B, έχει μπει πλέον σε μια «φάση συρρίκνωσης που δεν έχει επιστροφή».
Aνησυχούν όμως περισσότερο για την κατάρρευση των πάγων της Δυτικής Aνταρκτικής, κάτι (που αν συμβεί) θα υψώσει την στάθμη των θαλασσών κατά 5 χιλιοστά σε όλο τον κόσμο.
Δημοσιεύτηκε στο ένθετο «New Millennium» της εφημερίδας «Tύπος της Kυριακής» στις 13.12.1998
