28.000 λέξεις έχει το ν/σ για την Β/βάθμια εκπαίδευση. Και θέλει να τα ρυθμίσει όλα…
Μεγάλο και χορταστικό είναι το σχέδιο για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση που παρουσίασε ο υπουργός Παιδείας κ. Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος. Εκατόν δέκα ολόκληρες σελίδες, 28.000 λέξεις· δηλαδή 27.686 λέξεις παραπάνω από όσες χρειάστηκε ο Θεός στις Δέκα Εντολές για να ρυθμίσει ολόκληρο τον κόσμο. Κι αυτό χωρίς να υπολογίζουμε τις τροπολογίες που θα κατατεθούν στη Βουλή και θα ενσωματωθούν στον νόμο.
Σε αυτό το γκράντε σχέδιο των 28.000 λέξεων ρυθμίζονται τα πάντα. Ρυθμίζονται κεντρικώς τα μαθήματα και οι ώρες που αναλογούν για κάθε μάθημα· διαβάζουμε για παράδειγμα: «Τα μαθήματα του κοινού εκπαιδευτικού προγράμματος και γενικής παιδείας είναι τα εξής: α) Νέα Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία 6 διδακτικών ωρών β) Θρησκευτικά, 1 ώρα, γ) Ιστορία, 2 ωρών, δ) Ξένη Γλώσσα, 2 ωρών, Αγγλικά ή δεύτερη ξένη γλώσσα Γαλλικά ή Γερμανικά και ε) Φυσική Αγωγή, μιας ώρας». Στα Επαγγελματικά Λύκεια καθορίζεται μέχρι και ότι τα μαθηματικά θα διδάσκονται σε αναλογία δύο ώρες Αλγεβρα και μία Γεωμετρία. Ρυθμίζονται «Ομάδες Προσανατολισμού με τις αντίστοιχες Ειδικότητες της Σχολής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης» όπως «Τεχνίτης Αισθητικός Ποδολογίας – Καλλωπισμού νυχιών & Ονυχοπλαστικής». «Με απόφαση του υπουργού», γράφει ο νόμος, «καθορίζονται ο αριθμός των εισακτέων και τα ειδικά μαθήματα ανά Σχολή, Τμήμα ή Εισαγωγική Κατεύθυνση, καθώς και ο συντελεστής βαρύτητας κάθε μαθήματος ανά Σχολή, Τμήμα ή Εισαγωγική Κατεύθυνση του τρέχοντος έτους».
Ολα τα σφάζει, όλα τα μαχαιρώνει με το νέο αυτό γκράντε σχέδιο για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ο (εκάστοτε) υπουργός, ένα πράγμα δεν αναφέρεται: οι στόχοι που πρέπει να επιτύχουν οι εκπαιδευτικές μονάδες. Μιλάμε για ποσοτικούς στόχους και όχι τις γενικολογίες του άρθρου 1 του νομοσχεδίου περί «γενικής παιδείας υψηλού επιπέδου» κ.λπ. Δηλαδή προκρίνοντας τα Θρησκευτικά έναντι της πληροφορικής σίγουρα θα παράγουμε «καλύτερους πολίτες» του 19ου αιώνα, αλλά πώς θα κρίνουμε ότι ένα Λύκειο π.χ. της Λάρισας είναι καλύτερο από ένα Λύκειο της Πάτρας;
Από την άλλη βέβαια, ορθώς, το υπουργείο δεν θέτει στόχους. Μέχρι να εφαρμοστεί αυτό το γκράντε σχέδιο, η ζωή -όπως κάνει πάντα- θα έχει αλλάξει τα δεδομένα και ο μεθεπόμενος υπουργός θα παρουσιάσει ένα ακόμη κείμενο 28.000 λέξεων ώς την «οριστική απάντηση» σε όλα τα προβλήματα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Αυτό δεν κάνουμε κάθε λίγο και λιγάκι; Το υπουργείο φτιάχνει λεπτομερή προγράμματα, ακόμη και αν κάποιο ΙΕΚ θα έχει υποδιευθυντή· στην εφαρμογή, όπως κάθε κεντρικός σχεδιασμός χωλαίνει· αρχίζουν οι τροποποιήσεις του νόμου, μέχρι που αυτός γίνεται αγνώριστος. Και φτου πάλι από την αρχή: μια ακόμη «τομή στην Παιδεία».
Το έχουμε γράψει πολλάκις και θα το επισημάνουμε ξανά. Το πρόβλημα της Παιδείας είναι η σοβιετικού τύπου οργάνωσή της που επαναλαμβάνεται με νομοσχέδια σαν κι αυτό που κατατέθηκε τώρα. Οποιοσδήποτε κεντρικός σχεδιασμός δεν πρόκειται να λύσει ποτέ τα προβλήματα. Κι αυτό γιατί οι ανάγκες από περιοχή σε περιοχή, από σχολείο σε σχολείο είναι διαφορετικές και αλλάζουν διαρκώς. Σ’ αυτό το τεράστιο και δαιδαλώδες σύστημα με ένα κέντρο, αλλάζοντας απλώς μια παράμετρο για να διορθωθεί μια αρρυθμία κάπου, δημιουργούνται πολλαπλάσιες αρρυθμίες κάπου αλλού.
Γι’ αυτό παρά τις καλές προθέσεις κάθε υπουργός αποτυγχάνει να αναμορφώσει την Παιδεία. Αν δεν μπει στη λογική της αποκέντρωσης οι «τομές» έχουν την τύχη του λίθου που έσπρωχνε ο Σίσυφος.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 25.8.2013