Δεν γνωρίζουμε πώς θα μεταλλαχθεί το επόμενο διάστημα ο ιός που μας λαχτάρησε τα προηγούμενα χρόνια, αλλά στη χώρα επικρατεί εφησυχασμός. Λογικό και ίσως αναγκαίο, μόνο που κι αυτή η κρίση δεν θα αφήσει τίποτε πίσω της, πλην ίσως κάποιων επιπλέον κλινών ΜΕΘ. Τις προάλλες ο υπουργός Υγείας κ. Θάνος Πλεύρης δήλωσε ότι «εντός του μηνός (Οκτωβρίου) θα εκτιμηθεί εκ νέου η εξέλιξη της COVID-19 στη χώρα μας και εφόσον η εικόνα παραμένει στα ίδια επίπεδα με σήμερα, είμαστε κοντά στην επιστροφή των (ανεμβολίαστων) υγειονομικών που είναι σε αναστολή» (4.10.2022). Από κοντά και η πρόεδρος των Νοσοκομειακών Γιατρών Αθήνας – Πειραιά κ. Ματίνα Παγώνη: «Οι ανεμβολίαστοι υγειονομικοί πρέπει να επιστρέψουν στις δουλειές τους και πιέζουμε πολύ καιρό για αυτό» (ΑΝΤ1, 5.10.2022).
Ομως υπάρχει ένα ερώτημα. Είναι εμβολιασμένοι οι υγειονομικοί για άλλες λοιμώδεις νόσους; Κάνουν το ετήσιο εμβόλιο γρίπης όσοι έρχονται σε επαφή με τις πλέον ευπαθείς ομάδες ή μπαίνουν αθωράκιστοι στις ΜΕΘ κι όποιον πάρει ο Χάρος; Πριν από την κρίση του κορωνοϊού «η νοσηρότητα από νοσοκομειακές λοιμώξεις στις χώρες της Ε.Ε. ήταν 5% των εισαγωγών στα νοσοκομεία (…), στη χώρα μας κατά μέσον όρο το 15%. Λόγω του απορρήτου συγκεντρώνονται δύσκολα τα στοιχεία. (…) Η θνησιμότητα από νοσοκομειακές λοιμώξεις στα νοσοκομεία της χώρας μας ήταν πάνω από 30% των προσβληθέντων. Στα νοσοκομεία της Ε.Ε. ήταν στο 15%. (…) Ιδιαίτερα ανησυχητικά είναι τα ποσοστά στις μονάδες εντατικής θεραπείας» (ΠΟΕΔΗΝ, 22.11.2016).
Σε κάθε κρίση ακούμε παχιά λόγια για το πώς μπορεί αυτή να γίνει ευκαιρία. Μπαρμπούτσαλα. Η κρίση του κορωνοϊού έθεσε επιτακτικώς το ζήτημα των ανεμβολίαστων υγειονομικών και της κατάστασης της περίθαλψης στην Ελλάδα. Πέρασε(;) το κακό και εμείς περάσαμε στον αγαπημένο ανταγωνισμό πολιτικών – συνδικαλιστών για το ποιος θα φανεί πιο «φιλολαϊκός», ήτοι πιο «φιλοσυντεχνιακός». «Μέσα στον Οκτώβριο», λέει ο υπουργός, «νωρίτερα» ζητούν οι συνδικαλιστές. Τώρα, αν συνεχίσουμε να έχουμε διπλάσια θνησιμότητα από νοσοκομειακές λοιμώξεις, φυσικά θα φταίει το σύστημα, ο καπιταλισμός και ο κακός μας ο καιρός. Η κρίση του κορωνοϊού δεν έγινε ευκαιρία για να τερματιστεί το άγος των ανεμβολίαστων (γενικώς και όχι μόνο για την COVID) υγειονομικών.
Βεβαίως οι κρίσεις δεν μπορούν να γίνουν ευκαιρία, αφού το ελληνικό κράτος απαγορεύει στους επιστήμονες να τις μελετήσουν. «Απόρρητο» δεν υπάρχει μόνο για τα καμώματα της ΕΥΠ, αλλά (όπως επισήμανε και η ανακοίνωση της ΠΟΕΔΗΝ) για τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις. Ο καθηγητής κ. Θεόδωρος Λύτρας δημοσίευσε δύο μελέτες (η πρώτη μαζί με τον κ. Σωτήρη Τσιόδρα) για τη θνησιμότητα στα νοσοκομεία, εντός κι εκτός ΜΕΘ. Τα συμπεράσματα της μελέτης δεν ήταν αρεστά στην κυβέρνηση. Η απάντηση του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας ήταν να κόψει την πρόσβαση του κ. Λύτρα στα πρωτογενή στοιχεία· αριθμός νοσηλειών, θανάτων εκτός ΜΕΘ κ.λπ. «Το αίτημά σας» –είπε ο ΕΟΔΥ, πέντε μήνες μετά την κατάθεση της αίτησης– «δεν μπορεί να υλοποιηθεί διότι για τα ζητούμενα πρωτογενή στοιχεία είναι αρμόδιο το υπουργείο Εσωτερικών μέσω του πληροφοριακού του συστήματος». Τώρα γιατί ένας επιστήμονας πρέπει να κάνει αίτηση ώστε να πάρει δεδομένα που έπρεπε να είναι ανοιχτά και προσβάσιμα σε όλους και γιατί το υπουργείο Εσωτερικών έγινε κλειδοκράτωρ των «απορρήτων» είναι ένα ερώτημα. Να σημειώσουμε πάντως ότι χωρίς ανοιχτά δεδομένα ελλοχεύει ο κίνδυνος των «Greek (υγειονομικών) statistics».
Τούτων λεχθέντων και με δεδομένο ότι ζήσαμε μια τεράστια οικονομική κρίση, μπορούμε να έχουμε μια αμυδρή ιδέα για το κατά πόσο το πολιτικό σύστημα έκανε ευκαιρία τη φριχτή εμπειρία της περασμένης δεκαετίας. Και εις άλλα με υγεία θα λέγαμε, αλλά ούτε καν αυτό βλέπουμε.
