Δεν γίνεται «νεοφιλελευθερισμός» με 7% και 9% ελλείμματα, και δεν είναι «ακροδεξιά» μια κυβέρνηση επειδή απαγορεύει στους μπάχαλους να τα κάνουν λίμπα στα ΑΕΙ.
«Είναι αληθινό ή απλώς έξυπνο;», αναρωτήθηκε για κάτι που άκουσε ο Βρετανός πολιτικός Ογκάστιν Μπίρελ, πριν από πολλά χρόνια. Για όσα είπε περί ΣΥΡΙΖΑ ο κ. Χριστόφορος Βερναρδάκης δεν υπάρχει δίλημμα. Ρωτήθηκε αν «πουλάει» ο ΣΥΡΙΖΑ ως πολιτικό «προϊόν» με βάση τις δημοσκοπήσεις, και ο πρώην υπουργός αντέτεινε ότι «αρχίζει σιγά σιγά και πουλάει ξανά». Σημείωσε όμως ότι δεν ευθύνεται «µόνο το προϊόν», αλλά και ο «”πωλητής”, δηλαδή το κόµµα» (ΕΡΑ 1, 14.4.2022).
Εξυπνο, αλλά όχι αληθινό. Κι αυτό γιατί στα κόμματα δεν υπάρχει ο (φτου, φτου, εξαποδώ καπιταλιστικός) καταμερισμός της εργασίας. Παραγωγοί και πωλητές πολιτικών θέσεων είναι τα ίδια πρόσωπα. Το προϊόν είναι καλό ή κακό, διότι έτσι παράγεται (και την ίδια στιγμή πωλείται) και αυτό που χρειάζεται ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι κάποιο σεμινάριο μάρκετινγκ, αλλά αναδιάρθρωση ολόκληρου του παραγωγικού του μοντέλου. Δεν είναι δηλαδή θέμα να προφέρουν σωστά τη λέξη «νεοφιλελευθερισμός», αλλά το γεγονός ότι την κολλάνε σε οτιδήποτε δεν μπορούν να εξηγήσουν. «Νεοφιλελεύθερο» χαρακτήριζαν τον κατεξοχήν σοσιαλδημοκράτη κ. Κώστα Σημίτη, «νεοφιλελεύθερη» χαρακτηρίζουν και αυτή την κυβέρνηση που –έστω, λόγω ειδικών συνθηκών– τίναξε την κρατική μπάνκα στον αέρα.
Πώς να το κάνουμε; Δεν γίνεται «νεοφιλελευθερισμός» με 7% και 9% ελλείμματα, και δεν είναι «ακροδεξιά» μια κυβέρνηση επειδή απαγορεύει στους μπάχαλους να τα κάνουν λίμπα στα ΑΕΙ. Μια κυβέρνηση μπορεί να χαρακτηριστεί καλή ή κακή, άριστη ή άθλια (αυτά είναι αξιολογικοί χαρακτηρισμοί), αλλά οι όροι «νεοφιλελευθερισμός» και «ακροδεξιά» πρέπει να εμπεριέχουν και κάποια στοιχεία της πραγματικότητας. Δεν γίνεται κάποιος «νεοφιλελεύθερος» επειδή απλώς δεν τον γουστάρουμε ή επειδή μας κερδίζει κατά κράτος στις εκλογές και στα γκάλοπ.
Υπάρχει διαρκές πρόβλημα ύφους, όπως με έξυπνο αλλά και αληθινό τρόπο περιέγραψε ο Μιχάλης Μητσός: «Αν δεν υπάρχει πια ο δεξιός που κραύγαζε “στα τέσσερα!”, τον υποκαθιστά επάξια ο αριστερός που φωνάζει “θα σε πάω αίμα!”» («Τα Νέα», 15.4.2022). Αλλά το σημαντικότερο πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ είναι η ανάγνωση της κοινωνικής και πολιτικής πραγματικότητας. Ο κόσμος έχει αλλάξει ριζικώς· η πολιτική επικοινωνία γίνεται πλέον στο Διαδίκτυο, αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένει να ρυπαίνει με αφίσες τον δημόσιο χώρο, σαν το παλαιολιθικό ΚΚΕ. Και αυτό είναι μόνο το νύχι του λιονταριού. Σε μια περίοδο που η Ρωσία σφάζει και ρημάζει μια χώρα αποκτά ιδιαίτερη σημασία το ρηθέν «ο αντιαμερικανισμός είναι ο σοσιαλισμός των ηλιθίων». Δεν λέμε ότι πρέπει να ευλογούν τις ΗΠΑ, αλλά να έχουν σε κάθε ιστορική στιγμή την ικανότητα να αξιολογούν τα συμβαίνοντα.