Τι αξίζει να επιδοτηθεί από το πενιχρό ποσό των 446.000 ευρώ, που μοίρασε για το βιβλίο ο υφυπουργός Πολιτισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης;
«Μια κυβέρνηση που ληστεύει τον Πέτρο για να πληρώσει τον Παύλο, μπορεί πάντα να υπολογίζει στην υποστήριξη του Παύλου», είχε γράψει ο Τζορτζ Μπέρναρντ Σο. Ο μεγάλος Ιρλανδός συγγραφέας δεν εμβάθυνε περισσότερο. Δεν μίλησε για την οργή του φορολογούμενου Πέτρου· ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μεγάλη εμπειρία επί του θέματος. Δεν λέει, όμως, τίποτε ούτε για τον φθόνο του Νίκου, που φυσιολογικώς θα αναρωτηθεί «γιατί ο Παύλος και όχι εγώ;». Ούτε του Κώστα, που για κάθε θέμα θυμοσοφεί: «Αυτό είναι το πρόβλημα τώρα;».
Οι επιδοτήσεις δεν είναι δίκοπο μαχαίρι για μια κυβέρνηση. Το τελικό ισοζύγιο είναι πάντα αρνητικό. Η κατανομή αφήνει μόνο δυσαρεστημένους, ακόμη και μεταξύ των ευεργετηθέντων. Αυτοί δεν είναι αχάριστοι εκ φύσεως. Θεωρούν απαράγραπτο δικαίωμα την κρατική βοήθεια, αφήστε δε ότι «η κυβέρνηση άργησε πολύ, για να δώσει λίγα».
Αυτά είναι τα γενικά προβλήματα των επιδοτήσεων. Ισχύουν ακόμη και στην επιδότηση του σίτου σε σχέση με το καλαμπόκι, παρά το γεγονός ότι οι διατροφικές ιδιότητες των δύο είναι αντικειμενικώς προσδιορισμένες. Σε ό,τι αφορά τον πολιτισμό, τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο πολύπλοκα. Τι αξίζει να επιδοτηθεί από το πενιχρό ποσό των 446.000 ευρώ, που μοίρασε για το βιβλίο ο υφυπουργός Πολιτισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης; Τα «ψιλικατζίδικα γραμμάτων και τεχνών», όπως γράφει ο φίλος Τάκης Θεοδωρόπουλος («Καθημερινή», 4.7.2021) ή οι κατεστημένοι φορείς του βιβλίου; Το παράδειγμα πάντως του περιοδικού «Θράκα» δεν ανήκει στη χορεία των «επιτήδειων τυχάρπαστων ή/και ανύπαρκτων», που επιδοτήθηκαν όπως γράφει ο Μανώλης Βασιλάκης στο πύρινο άρθρο του («Ο Προπετής Γιατρομανωλάκης και η Επαιτειακή Λίστα του», Athens Review of Books, 2.7.2021). Οπως βλέπουμε στον δικτυακό τόπο thraca.gr (που λόγω του άρθρου ανακαλύψαμε) η Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία έχει αξιόλογη δράση στη Λάρισα. Πέρα από το λογοτεχνικό περιοδικό, εκδίδει συλλογές νέων ποιητών, διοργανώνει το Πανθεσσαλικό Φεστιβάλ Ποίησης, κάνει διαβαλκανικές εκδηλώσεις κ.λπ. Αξίζει αυτή η προσπάθεια στην ελληνική περιφέρεια να ενισχυθεί με 7.000 ευρώ; Δεν το γνωρίζουμε, αλλά δεν υπάρχει και κανείς να αποφανθεί με σιγουριά.
Η επιδότηση των άυλων γραμμάτων και τεχνών είναι ναρκοπέδιο. Δεν είναι απλώς πολλοί αυτοί που πρέπει –ή νομίζουν ότι πρέπει– να επιδοτηθούν, υπάρχει και μια εγγενής αντίφαση που σημειώναμε παλιότερα: «Η αληθινά πρωτοποριακή τέχνη δεν θα χρηματοδοτηθεί ποτέ από τον προϋπολογισμό ακριβώς επειδή είναι αιρετική.
Στρέφεται εναντίον των κατεστημένων αντιλήψεων. Ενοχλεί την πλειονότητα, η οποία έχει το δημοκρατικό δικαίωμα να ορίζει σε τι θα διατεθούν τα λεφτά της» («Καθημερινή», 4.11.2006). Με άλλα λόγια, το κράτος υποχρεώνει τους πολίτες να πληρώσουν διά των φόρων εκείνη την τέχνη που δεν εγκρίνουν με τον οβολό τους στην αγορά.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 6.7.2021