Αν με καταθέσεις ανωνύμων μαρτύρων του τύπου «μου ’παν, σου ’πα» δημιουργήθηκε κατηγορητήριο κατά δύο πρώην πρωθυπουργών και οκτώ πρώην υπουργών, τι πρέπει να γίνει με τα γραπτά που μένουν και δεν είναι έπεα πτερόεντα;
Ας φανταστούμε ότι κατά την έρευνα για την υπόθεση Novartis εμφανιζόταν ένα email του τύπου «Κύριε Φρουζή, Επικοινώνησαν σήμερα με τον πρόεδρο της επιτροπής, ο κ. Ανδρέας Λοβέρδος (ο οποίος πραγματικά υπερβάλλει εαυτόν για τον όμιλο, είναι ο μπροστάρης), ο κ. Βενιζέλος, ο κ. Γεωργιάδης υπουργός Ανάπτυξης, ο κ. Ταδόπουλος από το στενό περιβάλλον του Αντώνη Σαμαρά. Ο δε πρόεδρος είπε ότι είναι η πρώτη φορά που καθυστερεί τόσο και ήδη δέχεται επικρίσεις για την ευνοϊκή συμπεριφορά της επιτροπής απέναντί μας. (Σε άλλες περιπτώσεις ενεργούν άμεσα). Σήμερα η έκτακτη επίσκεψη έπρεπε να γίνει μετά το θόρυβο».
Ας υποθέσουμε τώρα ότι αποκαλυπτόταν ένα άλλο μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που έγραφε «Κύριε Φρουζή, Είχα μία συνάντηση με έναν σύμβουλο που αντιπροσωπεύει έναν από τους τρεις βασικούς υποστηρικτές μας στην υπόθεση. Αφού μου είπε πόσο δύσκολο είναι το όλο εγχείρημα και πόσο εκτίθεται ο άνθρωπός του και τι έχει κάνει μέχρι τώρα για μας και ότι θα είναι μέχρι να τελειώσουν όλα δίπλα μας, μου είπε ότι έχει κάποιες ανάγκες. (80) Νομίζω ότι τη στιγμή αυτή δεν έχουμε την πολυτέλεια για κανένα σύμμαχο. Πρέπει δυστυχώς να διαθέσετε ένα κονδύλι για αυτές τις επαφές. Δεν είμαι υπέρ και το ξέρετε, αλλά σε αυτή την περίπτωση δε νομίζω ότι γίνεται διαφορετικά. Ενημερώστε με πως προχωρώ τουλάχιστον σε αυτή την περίπτωση. Παρακαλώ μονολεκτικά λόγω της σοβαρότητος».
Αν με καταθέσεις ανωνύμων μαρτύρων του τύπου «μου ’παν (ότι υπήρχε μια τροχήλατη βαλίτσα), σου ’πα (ότι υπάρχει το μεγαλύτερο σκάνδαλο από την αρχή του ελληνικού κράτους)» δημιουργήθηκε κατηγορητήριο κατά δύο πρώην πρωθυπουργών και οκτώ πρώην υπουργών, τι πρέπει να γίνει με τα γραπτά που μένουν και δεν είναι έπεα πτερόεντα;
Δεν εννοούμε φυσικά το «οφθαλμόν αντί οφθαλμού», ούτε το σύνηθες της πολιτικής αντιπαράθεσης «μία σου και μία μου». Ενα από τα βασικότερα προβλήματα στη διαλεύκανση των σκανδάλων στην Ελλάδα είναι η ταχύτατη εξαγωγή συμπερασμάτων και καταδικών, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, όπου τα πράγματα μπαίνουν στη σειρά, η έρευνα προχωρεί βήμα βήμα μέχρι να αποκαλυφθούν τα πάντα. Για παράδειγμα, πήρε δύο χρόνια για να τεκμηριώσουν ότι είχαν να κάνουν με «το μεγαλύτερο σκάνδαλο από συστάσεως του αμερικανικού κράτους». Η έρευνα για τη διάρρηξη στο Watergate ξεκίνησε τον Ιούνιο του 1972 και ο πρόεδρος Νίξον παραιτήθηκε τον Αύγουστο του 1974. Μάλιστα, σε κάποιο σημείο, όταν στην έρευνα που έκαναν οι Καρλ Μπέρνσταϊν και Μπομπ Γούντγουορντ εμφανιζόταν η εμπλοκή του Λευκού Οίκου, ο διευθυντής σύνταξης της Washington Post τους είπε: «Προσέξτε, διότι πλέον υπονοείτε ότι ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών έχει ανάμειξη». Επρεπε να προσέξουν διότι απλώς «υπονοούσαν» και όχι ότι καταδίκαζαν χωρίς στοιχεία.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 23.12.2020