Περί ορέξεως ισχύει πάντοτε το κολοκυθόπιτα και το σποτ της Επιτροπής για τα 200 χρόνια από την ελληνική Επανάσταση είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να διχαστούμε και αισθητικώς. Κάποιοι το αξιολόγησαν ως υπέροχο, άλλοι ως ξεθυμασμένο. Η δική μας Ξένια Κουναλάκη το βρήκε ό,τι να ’ναι: «Θα μπορούσε να είναι διαφήμιση για οτιδήποτε: για τη διεκδίκηση Ολυμπιακών Αγώνων, την τουριστική προώθηση του ελληνικού καλοκαιριού, μία συναυλία του Διονύση Σαββόπουλου στο Παναθηναϊκό Στάδιο ή ένα fashion show με ασπρόμαυρα ρούχα δεκαετίας ’90» («Καθημερινή» 22.10.2020). Ο συγγραφέας Κυριάκος Αθανασιάδης σάρκασε την κριτική όσων δεν άρεσε το βιντεοκλίπ, γράφοντας: «Θέλουν μία τρισδιάστατη Γκερνίκα που θα διατρέχει την πόλη επιμερισμένη σε διάφορες εγκατεσπαρμένες installation, υπό τους ήχους experimental classical music που θα παιανίζει το “Τσομπανάκος ήμουνα, προβατάκια βόσκαγα” α λα Λένα Πλάτωνος όμως» (fb 21.10.2020).
Μια ιστορικός (με το ψευδώνυμο dr.haïn στο twitter 21.10.2020) θυμήθηκε τη διάλεξη του καθηγητή κ. Σωκράτη Πετμεζά για τους εθνικιστικούς μύθους που αναπαράγει το συγκεκριμένο τραγούδι του κ. Διονύση Σαββόπουλου: «Τρισχιλιετής συνέχεια του ελληνικού έθνους (…) η παραφιλολογία περί αυτόνομων ελληνικών κοινοτήτων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία…» κ.λπ. και καταλήγει «ότι επιδιώκεται εθνικιστική φιέστα του χειρίστου είδους».
Βεβαίως, το συγκεκριμένο τραγούδι απλώς αναδεικνύει την εκπληκτική ικανότητα του Νιόνιου να κάνει μεγάλη τέχνη, ό,τι σκέφτηκε ή αισθάνθηκε, αλλά δεν λέει τίποτε περί της Επιτροπής ή του τελικού αποτελέσματος. Η τελευταία, παρά το γεγονός ότι απαρτίζεται από αξιόλογους ανθρώπους με διακριτές απόψεις, δεν μπορεί παρά να εκφράσει τη συνισταμένη της ελληνικής κοινωνίας και η συνισταμένη είναι η αμηχανία.
Χρόνια τώρα καταχωνιάσαμε το κοσμοϊστορικό γεγονός της Επανάστασης σε δαφνοστεφανωμένα πορτρέτα των αγωνιστών, αυτά που κρέμονται στα ελληνικά σχολεία. Το ξεζουμίσαμε με πατριωτικούς δεκάρικους γυμνασιαρχών, που επαναλάμβαναν την «ηρωική φύση των Ελλήνων», άντε και τον διχασμό που είναι… στο DNA μας. Τώρα ξαφνικά, στην τούρλα της γιορτής για τα 200 χρόνια, ξέσπασε η θεμιτή και ιδιαίτερα παραγωγική συζήτηση για το 1821. Ακούγονται απόψεις, που κάποτε αποσιωπούσαμε ως αντεθνικές, φωτίζονται ιστορικά γεγονότα που για τον ίδιο λόγο έμεναν κρυμμένα στις μελέτες επιφανών ιστορικών.
Φυσικά σε 1,5 χρόνο, πριν από το 2021 (τόσο χρόνο ζωής έχει η Επιτροπή) δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε στις απαντήσεις. Η μεγαλύτερη ίσως συμβολή της είναι να θέσει τις ερωτήσεις, να προκαλέσει συζητήσεις. Ας κρατήσει λοιπόν η κριτική και θα βρούμε αλλιώτικες και όχι τόσο επαρχιώτικες αναγνώσεις του θαύματος της παγκόσμιας Ιστορίας που λέγεται ελληνική Επανάσταση του 1821.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 23.10.2020