Σύμφωνα με τον νέο νόμο, όταν ο πρωθυπουργός ή οι υπουργοί προσβάλλουν το τεκμήριο αθωότητας κάποιου, οι φορολογούμενοι θα πληρώνουν την αποζημίωση.
Το τεκμήριο αθωότητας είναι μία από τις μεγαλύτερες κατακτήσεις της νεωτερικότητας. Οποιες κι αν είναι οι εντυπώσεις για κάποιο αδίκημα, ό,τι κι αν επιδιώκουν οι Αρχές, ο κατηγορούμενος θεωρείται αθώος μέχρι αποδείξεως του εναντίου. Αυτό αποτελεί εγγύηση για δίκαιη δίκη. Οχι μόνο των κατηγορουμένων απέναντι στους παντοδύναμους κατασταλτικούς μηχανισμούς, αλλά όλων των εν δυνάμει κατηγορουμένων, δηλαδή όλων των πολιτών. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι καθεστώτα σαν του Ερντογάν ουδέποτε κατηγορούν κάποιον για το φρόνημά του. Εφευρίσκουν πάντα κάποιο ποινικό αδίκημα να τους προσάψουν.
Η Ελλάδα δεν έχει καλή προϊστορία στον σεβασμό αυτού του δικαιώματος. Μετράει δέκα καταδίκες στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Εκανε όμως σε θεσμικό επίπεδο ένα μεγάλο βήμα. Ο νόμος 3904/2010 προβλέπει μέχρι και την ακυρότητα της ποινικής διαδικασίας σε περίπτωση προσβολής του τεκμηρίου αθωότητας. Ορθώς. Χωρίς το τεκμήριο αθωότητας δεν χρειάζεται καν δίκη. Μπορούμε να προχωρούμε κατευθείαν στην καταδίκη.
Αυτός ο νόμος όμως δεν καλύπτει μια μεγάλη παθογένεια, που έγινε εμφανής στα χρόνια της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Δεν προβλέπει ρητώς τι γίνεται στην περίπτωση που είτε ο πρωθυπουργός είτε οι υπουργοί του παραβιάζουν το εν λόγω τεκμήριο. Αυτοί, δεν είναι οι τυχαίοι του καφενείου που προδικάζουν και καταδικάζουν κάποιον κατηγορούμενο. Από τη στιγμή που διορίζουν την ηγεσία της Δικαιοσύνης, μπορούν να επηρεάσουν την έκβαση μιας δίκης με τις δηλώσεις τους. Ανθρωποι είναι και οι δικαστές…
Το υπουργείο Δικαιοσύνης αποφάσισε να καλύψει το κενό με έναν περίεργο τρόπο. Το άρθρο 7 του νομοσχεδίου που κατέθεσε στη Βουλή, δίνει το δικαίωμα στον κατηγορούμενο να ασκήσει αγωγή «προς αποκατάσταση της βλάβης την οποία υπέστη εξαιτίας της προσβολής του τεκμηρίου αθωότητάς του από δηλώσεις δημοσίων αξιωματούχων σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας πριν από την έκδοση απόφασης σε πρώτο ή δεύτερο βαθμό». Αλλά το νομοσχέδιο προβλέπει ότι το Δημόσιο και όχι ο φταίχτης θα αποζημιώνει τον κατηγορούμενο! Με άλλα λόγια ο κ. Παύλος Πολάκης θα εκδίδει δικαστικές αποφάσεις στο Facebook και οι φορολογούμενοι θα πληρώνουν την παραβίαση του τεκμηρίου αθωότητας. Πόσο καλύτερη κρατικοποίηση της ανευθυνότητας ή της σκοπιμότητας θα μπορούσαν να φανταστούν;
Το θέμα όμως δεν είναι μοναχά ποιος πληρώνει. Στο κάτω κάτω της γραφής, τι να την κάνει την αποζημίωση κάποιος ο οποίος στερείται το δικαίωμα της ελευθερίας του εξαιτίας μιας άδικης δίκης; Γι’ αυτό το λογικό θα ήταν αφενός να πληρώνουν από την τσέπη τους οι αξιωματούχοι και αφετέρου η ακυρότητα και η επανάληψη της διαδικασίας όπως προβλέπει ο νόμος 3904/2010. Ετσι μόνο μπορεί να συμμαζευτούν οι Πολάκηδες του παρόντος και του μέλλοντος…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 20.2.2019