Πολύ πριν η Ισπανική Ένωση Συντακτών διαμαρτυρηθεί για τις πρακτικές κατά δημοσιογράφων από τα Podemos τρολ, τα ελληνικά συνδικάτα Τύπου σιωπούσαν…
Είχε να το λέει ο Μαρκ Μαζάουερ για την ελληνική πρωτοπορία σε κάθε πολιτικό και κοινωνικό φαινόμενο της νεωτερικότητας. Εγραφε συγκεκριμένα: «Στη δεκαετία του 1820 (…) η Ελλάδα έγινε ένα πρώιμο σύμβολο δραπέτευσης από τη φυλακή της αυτοκρατορίας. Η νίκη θα σήμαινε τον θρίαμβο της ελευθερίας όχι μόνο επί των Τούρκων αλλά και επί όλων των δυναστών που κρατούσαν υπόδουλους τόσο πολλούς Ευρωπαίους. (…) Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ελλάδα άνοιξε και πάλι τον δρόμο για το μέλλον της Ευρώπης. Μόνο που τώρα ήταν η σκοτεινή πλευρά της δημοκρατίας. (…) Η ελληνοτουρκική ανταλλαγή των πληθυσμών ήταν η μεγαλύτερη οργανωμένη μετακίνηση προσφύγων στην Ιστορία μέχρι τότε. (…) Τον χειμώνα του 1940-41 ήταν η πρώτη χώρα που αντεπιτέθηκε αποτελεσματικά κατά των δυνάμεων του Αξονα. (…) Μόλις λίγα χρόνια μετά την ήττα του Χίτλερ, η Ελλάδα βρέθηκε ξανά στο επίκεντρο της Ιστορίας, ως μέτωπο του Ψυχρού Πολέμου. (…) Προανήγγειλε επίσης (μαζί με τη μετάβαση της Ισπανίας και της Πορτογαλίας στη δημοκρατία την ίδια εποχή) το παγκόσμιο κύμα εκδημοκρατισμού της δεκαετίας του 1980 και του ’90…» (Democracy’s Cradle, Rocking the World, New York Times, 29.7.2011).
Τώρα μάλλον πρέπει να συμπληρώσει τον μακρύ αυτόν κατάλογο με ένα ακόμη φαινόμενο που πρώιμα άνθησε στην Ελλάδα. Τα τρολαρίσματα και τις επιθέσεις κατά των δημοσιογράφων από τα λαϊκιστικά κόμματα. Για την ακρίβεια θα λέγαμε πως όταν ο ΣΥΡΙΖΑ και οι ΑΝΕΛ έχτιζαν τις στρατιές των τρολ, οι άλλοι ακόμη πολεμούσαν πετώντας βελανίδια. Ετσι, σύμφωνα με όσα διαβάσαμε στην εφημερίδα «Τα Νέα» (7.3.2017) «η Ενωση Τύπου της Μαδρίτης, η μεγαλύτερη δημοσιογραφική Ενωση της Ισπανίας, απαίτησε με ανακοίνωσή της να τερματιστεί “η συστηματική εκστρατεία παρενοχλήσεων τόσο προσωπικών όσο και μέσω κοινωνικών δικτύων” κατά δημοσιογράφων από διάφορα ΜΜΕ “προκειμένου να πεισθούν ότι είναι βολικό να γράφουν όσα θέλει το Podemos”. Μάλιστα, οι δημοσιογράφοι που έχουν κάνει επώνυμες καταγγελίες στην Ενωση δεν παρέλειψαν να αναφέρουν και ονόματα…
Η Ενωση Τύπου της Μαδρίτης, αφού άκουσε τις καταθέσεις τουλάχιστον 12 δημοσιογράφων και εξέτασε τις αποδείξεις που παρουσίασαν, αποφάσισε να καταγγείλει δημόσια αυτές τις πρακτικές εκφοβισμού ώστε να ελεγχθούν τα ρεπορτάζ που γράφουν. Μάλιστα, στην ανακοίνωση της Ενωσης και της προέδρου της, Βικτόρια Πρέγο, τονίζεται ότι οι παρενοχλήσεις είναι επανειλημμένες τον τελευταίο χρόνο με επιθέσεις κατά δημοσιογράφων στις εφημερίδες, με προσωπικές αναφορές κατά τη διάρκεια συνεντεύξεων, σε διαδικτυακά φόρουμ και δημόσιες συζητήσεις ή ακόμα και ευθέως στο Twitter. «Αυτές οι πιέσεις γίνονται και προσωπικά, με μηνύματα καθώς και απειλητικά τηλεφωνήματα», αναφέρεται. Η δημοσιογραφική οργάνωση επιμένει ότι το αριστερό Podemos, το οποίο περνάει κρίσιμη περίοδο τον τελευταίο καιρό καθώς είναι διχασμένο εσωτερικά, υποβάλλει τους δημοσιογράφους που δεν είναι αρεστοί στην ηγεσία του «σε διαρκή βομβαρδισμό με μηνύματα που έχουν στόχο να υποτιμήσουν και να απαξιώσουν τη δουλειά τους ή να περιορίσουν την ελευθερία της πληροφόρησης». Αυτές οι πρακτικές είναι ασύμβατες με το δημοκρατικό σύστημα, αναφέρεται στην ανακοίνωση και παραβιάζουν «πολύ σοβαρά τα συνταγματικά δικαιώματα της ελευθερίας της έκφρασης και της ελευθερίας της πληροφόρησης, ενώ περιορίζουν την ελεύθερη άσκηση της δημοσιογραφίας».
Οι δικές μας δημοσιογραφικές ενώσεις, αν μπορεί να ευαισθητοποιηθούν για κάθε πρόβλημα που μπορεί να έχουν οι Αμερικανοί συνάδελφοί μας, ουδέποτε ασχολήθηκαν με τις στρατιές των κομματικών τρολ που δεν στοχοποιούν μόνο πολιτικούς αντιπάλους, αλλά πρωτίστως δημοσιογράφους, κατόπιν συγγραφείς, ακόμη και σκιτσογράφους. Γράφαμε παλιότερα πως ούτε ο μεγάλος σκιτσογράφος Αρκάς γλίτωσε από τους ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ, οι οποίοι «έχουν ορδές τρολ στην υπηρεσία τους. Αυτά τα τρολ με μαζικές (υβριστικές κατά κύριο λόγο) αναρτήσεις επιτίθενται σε συγγραφείς, δημοσιογράφους, πολιτικούς που δεν είναι της αρεσκείας των κυβερνώντων» («Επιθέσεις μίσους χωρίς χιούμορ», «Καθημερινή» 28.6.2016). Σημειώναμε ότι «Υπάρχουν τρεις κύκλοι αποδόμησης και απαξίωσης οποιουδήποτε δεν συμφωνεί με τον καθεστωτικό λόγο των ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ. Υπάρχει ο στενός κύκλος των καθοδηγητών στα κομματικά γραφεία, ένας ευρύτερος κύκλος αναπαραγωγών (που παίρνει με email τους “στόχους”) κι ένας ακόμη πιο ευρύς κύκλος “χρήσιμων ηλιθίων” που θεωρούν επαναστατικό καθήκον να βρίζουν και να απειλούν τους “εχθρούς του λαού”. Αυτό έπαθε και ο σεμνός σκιτσογράφος με το ψευδώνυμο Αρκάς. Εκανε το θανάσιμο αμάρτημα να δημοσιεύσει ένα σκίτσο με τη λεζάντα: “Τέλος θεσπίζεται ειδικός φόρος για όσους έχουν τη δυνατότητα να πληρώνουν τους φόρους τους” και δέχθηκε συντονισμένη επίθεση από δεκάδες (συνήθως ψευδώνυμους λογαριασμούς) με κατηγορίες ότι είναι «γερμανοτσολιάς», «μίσθαρνο των δανειστών», «πουλημένος» κ.λπ.».
Ο Αρκάς δεν είναι ο μόνος που δέχθηκε τη συνδυασμένη επίθεση των τρολ που είναι στην υπηρεσία των δύο λαϊκιστικών κυβερνητικών κομμάτων. «Αν γκουγκλάρεις το όνομά μου», έγραψε προχθές ο συγγραφέας Θανάσης Χειμωνάς, «εκείνο του Τατσόπουλου, του Χωμενίδη, της Σώτης, του Πέτρου Μάρκαρη, της Λένας Διβάνη, του Τάκη Θεοδωρόπουλου και αρκετών άλλων θα ανακαλύψεις εκατοντάδες υβριστικές και προσβλητικές δημοσιεύεις από έμμισθα συριζοτρόλ και wannabe δημοσιογράφους οι οποίες αναπαράγονται στα γνωστά δυο-τρία συριζοsites σε διάφορα άλλα sites της πλάκας ή και σε προσωπικά “μπλογκς” (sic). Εξυπακούεται πως η συντριπτική πλειοψηφία των “άρθρων” αυτών είτε υπογράφονται από διάφορα ψευδώνυμα του τύπου “Ο Κόκκινος” ή είναι παντελώς ανώνυμα. Τα κείμενα αυτού του είδους συνήθως δεν διαθέτουν κανέναν ειρμό. Απλώς αναλώνονται σε ένα ακατάσχετο υβρεολόγιο κατά του εκάστοτε “οργανικού διανοούμενου” (sic ξανά). Επιχειρήματα και τέτοια φλώρικα πράγματα δεν υπάρχουν. Μόνο “ατάκες” του στυλ: “Δηλαδή ο τάδε περνιέται για συγγραφέας;”, “Κάποτε είχαμε τον Ελύτη και τον Σεφέρη, τώρα έχουμε τον τάδε και τον δείνα”, “Αυτοί οι κύριοι των Βου Που δεν έχουν κάτι να πουν για τις 40.000 αυτοκτονίες του Μνημονίου;”. Ολα αυτά συνοδεία απαξιωτικών χαρακτηρισμών ή, κοινότοπων και μη, μπινελικίων». (Θ. Χειμωνάς, «Συριζογραφιάδες vs “Οργανικών διανοουμένων”», Liberal 7.3.2017).
Η αλήθεια είναι πως τώρα το φαινόμενο των επιθέσεων βρίσκεται σε ύφεση, συγκριτικά με τα πρώτα δύσκολα χρόνια του μνημονίου 2010-2014. Αυτό οφείλεται στο ότι πολλά από τα στελέχη του «επικοινωνιακού μηχανισμού» διορίστηκαν και παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των διαδόχων τους δεν κάνουν εξίσου καλή δουλειά. Οφείλεται επίσης στο γεγονός ότι στο ελληνικό Διαδίκτυο έπεσε κάπως ο πυρετός του πρώτου καιρού και επειδή δημιουργήθηκαν αντισώματα στον συριζανελικό ιό. Είναι τα τρολ της απέναντι πλευράς, που κάνουν εξίσου καλή δουλειά με τους πρωτοπόρους. Κυρίως όμως είναι η διάψευση των ελπίδων που αποστράγγισε τον βάλτο όπου ενδημούσαν οι «χρήσιμοι ηλίθιοι», οι οποίοι άθελά τους πολλαπλασίαζαν το μήνυμα των– καθοδηγητών. Πολλοί κατάλαβαν ότι δεν φταίει ούτε ο Αρκάς, ούτε ο Χειμωνάς, ούτε κάποιο περίεργο σύστημα (με τα συστημικά του Μέσα) για το κακό μας το χάλι. Η κοινωνία άρχισε να συνειδητοποιεί ότι «το σφάλμα, αγαπητέ Βρούτε, δεν βρίσκεται στα άστρα, αλλά μέσα μας». Και αυτό αλλάζει τα δεδομένα και στο Διαδίκτυο…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 12.3.2017