Ακόμη πιο δύσκολο, και από την καταπολέμηση της διαφθοράς, πρόταγμα για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι να υπερβεί τον εαυτό του, που είναι ολόκληρη η προηγούμενη ρητορεία, οι αγκυλώσεις και τα δόγματά του.
Αν με το καλό καταλήξει η κυβέρνηση σε συμφωνία με τους εταίρους στο αυριανό Eurogroup, τότε αρχίζουν τα πραγματικά δύσκολα γι’ αυτή. Το έργο που έχει μπροστά της είναι τεράστιο. Το πρώτο από τα δυσκολότερα καθήκοντα είναι η καταπολέμηση της διαφθοράς, των ολιγοπωλίων και της διαπλοκής. Αυτό γίνεται ακόμη δυσκολότερο, διότι η λογική του ΣΥΡΙΖΑ είναι απλοϊκή. Πολλοί πιστεύουν ότι το μόνο που χρειάζεται είναι πολιτική βούληση. Αλλά στον σύνθετο κόσμο που ζούμε η πολιτική βούληση είναι αναγκαία, αλλά όχι ικανή συνθήκη. Τα σκέτα διοικητικά μέτρα το μόνο που κάνουν είναι να αυξάνουν το κόστος και να δημιουργούν κίνητρα διαφθοράς ακόμη και για τους πιο αγνούς ΣΥΡΙΖΑίους.
Δυστυχώς, πέρα από κάποιες εξόφθαλμες περιπτώσεις διαπλοκής, η διαφθορά δεν καταπολεμάται με ένα νόμο κι ένα άρθρο. Και η παράνομη προσοδοθηρία είναι καλά περιπλεγμένη στον κοινωνικό ιστό. Χρειάζεται αποκέντρωση ακόμη και των ελέγχων. Αυτή μπορεί να γίνει κατ’ αρχάς διά μεγαλύτερης διαφάνειας· περιμένουμε π.χ. από κ. Ζωή Κωνσταντοπούλου να δημοσιοποιήσει μόνιμα στον δικτυακό τόπο της Βουλής τα πόθεν έσχες των πολιτικών, έτσι ώστε οι πολίτες να βλέπουν και να συγκρίνουν και πιθανώς να βλέπουν εξόφθαλμες διαφορές πλούτου που «δεν είδαν» οι ακριβοί ελεγκτές, τους οποίους είχε προσλάβει η προηγούμενη Βουλή.
Στη διεύρυνση των μηχανισμών διαφάνειας μια αριστερή κυβέρνηση, φυσιολογικά, δεν θα έχει πρόβλημα. Η άλλη αποκέντρωση των ελέγχων όμως που πρέπει να γίνει, είναι διά του ανταγωνισμού στην αγορά κι εκεί αρχίζουν τα ιδεολογικά δύσκολα για τον ΣΥΡΙΖΑ. Δυστυχώς στον παρόντα κόσμο που είναι εφικτός δεν φτάνουν οι καλές προθέσεις των υπαλλήλων, ακόμη κι αν αυτές υπάρχουν. Οι ανταγωνιστές ενός επιχειρηματία έχουν άμεσο οικονομικό όφελος να ελέγχουν αν αυτός κάνει λαδιές και -χρησιμοποιώντας λενινιστική ορολογία που θα την καταλάβει μέχρι και ο κ. Λαφαζάνης- «θα χαρίζουν στην κυβέρνηση το σχοινί που θα τον κρεμάσει». Η αγορά δεν αποκεντρώνει μόνο τον οικονομικό σχεδιασμό σε μια κοινωνία, αποκεντρώνει και τους ελέγχους· αρκεί βέβαια αυτή να υπάρχει, κάτι που σημαίνει ότι πρέπει να διαλυθούν τα ποικίλα μικρά και μεγάλα καρτέλ. Ιδού πεδίο αριστερής δόξης λαμπρόν…
Ακόμη πιο δύσκολο, και από την καταπολέμηση της διαφθοράς, πρόταγμα για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι να υπερβεί τον εαυτό του, που είναι ολόκληρη η προηγούμενη ρητορεία, οι αγκυλώσεις και τα δόγματά του. Δυστυχώς μια ολόκληρη γενιά ανατράφηκε με συνθήματα του τύπου «ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός» το οποίο μεταφράστηκε ποικιλοτρόπως, αλλά και βολικώς για τον καθένα. Είναι η γενιά που θέλει λιγότερους φόρους και περισσότερες δημόσιες δαπάνες. Που θέλει το βιοτικό επίπεδο της Δύσης με θεσμούς και νοοτροπίες της Ανατολής. Που θέλει ανάπτυξη χωρίς επενδύσεις· όλες -δημόσιες και ιδιωτικές- καταστρέφουν το περιβάλλον, είναι κοντά σε κάποιο Οβριόκαστρο, δημιουργούν οχλήσεις. Θέλει επιπλέον θέσεις εργασίας, αλλά να κλείσει και το ορυχείο στις Σκουριές. Θέλει ευρώ, αλλά χωρίς τους κανόνες του· δάνεια αλλά χωρίς όρους· αλληλεγγύη για 751 ευρώ κατώτατο μισθό από τη Λιθουανία των 300 ευρώ.
Να μην παρεξηγηθούμε. Τα παραπάνω δεν είναι ΣΥΡΙΖΑ· τουλάχιστον, όχι αποκλειστικά. Είναι ένα ολόκληρο ρεύμα στην ελληνική κοινωνία, που ο λαϊκισμός των ΜΜΕ το κάνει πλειοψηφικό, και το οποίο ήρθε η σειρά του ΣΥΡΙΖΑ να το εκφράσει. Αν καταφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ να διδάξει ότι «πολιτική δεν είναι η τέχνη του εφικτού, αλλά η επιλογή ανάμεσα στο δυσάρεστο και το καταστροφικό» (Τζ. Κ. Γκαλμπρέιθ) και να μοιράσει πολύ πιο δίκαια το υπάρχον Εθνικό Προϊόν, θα έχει προσφέρει τεράστια υπηρεσία στον τόπο. Μπορεί όμως;
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 15.2.2015
