Υπάρχει κανένας λόγος εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, αν αυτή δεν αφορά την γνώση;
Aνέκδοτα κυκλοφορούν πολλά στη χώρα, αλλά το πιο πετυχημένο μας το ‘πε ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Παιδείας κ. Αν. Καραμάνος. Απαντώντας στη διακήρυξη 250 επιφανών καθηγητών βιολογίας που επισήμαναν τη μη διδασκαλία της «Θεωρίας της Εξέλιξης» στα σχολεία, δήλωσε ότι η θεωρία του Δαρβίνου είναι σήμερα δεδομένο «αλλά δεν πρέπει να είμαστε παράλληλα δογματικοί. Με την προσαρμοστικότητα και την εξέλιξη έχουν αναπτυχθεί ορισμένα είδη, αλλά ακόμη υπάρχουν και στοιχεία αναπάντητα».
Μάλιστα! Μήπως γνωρίζει ο κ. Καραμάνος πόσα αναπάντητα στοιχεία έχει η «Θεωρία της Σχετικότητας»; Μήπως πρέπει να εξοστρακισθεί και ο Αλβέρτος Αϊνστάιν από τα σχολικά εγχειρίδια, μέχρι να αποσαφηνιστεί πώς καμπυλώνεται το φως στα βαρυτικά πεδία;
Ο εκπρόσωπος της πολιτείας δήλωσε μάλιστα ότι «αν υπάρξει μια ολοκληρωμένη τεκμηριωμένη πρόταση από την αρμόδια επιστημονική ένωση, το υπουργείο θα μελετήσει το θέμα»! Δηλαδή, τι ακριβώς θα μελετήσει το υπουργείο; Αν οι φυσικοί νόμοι ισχύουν παντού πλην Ελλάδος και Αλαμπάμας; Μόνο στον νότο των ΗΠΑ επιχειρούν τώρα διάφοροι σκοταδιστές να θολώσουν την εκπαιδευτική διαδικασία, να εξορίσουν τη θεωρία του Δαρβίνου με γελοιότητες περί «ευφυούς σχεδιασμού».
Στην οδό Μητροπόλεως ακόμη περιμένουν προτάσεις; Δεν αρκεί «Η Καταγωγή των Ειδών» που κυκλοφόρησε πριν από 150 χρόνια; Δεν φτάνει η απέραντη διεθνής βιβλιογραφία επί του θέματος; Ούτε το γεγονός ότι η θεωρία της εξέλιξης διδάσκεται ως βασικό μάθημα σε όλο τον κόσμο πλην Αφγανιστάν και Ελλάδος; (Σ.Σ.: Είναι αστείο αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε, βέβαια, ότι η Ιερά Εξέταση δεν κάλεσε τον Γαλιλαίο για να τον καταδικάσει. Για να «εξεταστεί το θέμα περί της κίνησης των πλανητών γύρω από τον ήλιο» εκλήθη ο Φλωρεντινός επιστήμονας στην Αγία Εδρα.)
Υποτίθεται ότι αυτή η κυβέρνηση θεωρεί την Παιδεία θεμέλιο της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης της χώρας. Το αστείο είναι πως δίνει μάχες για τις γενικές συνελεύσεις στα πανεπιστήμια, ενώ η δευτεροβάθμια εκπαίδευση παράγει πολίτες που δεν διδάσκονται τον πατέρα της σύγχρονης βιολογίας. Διότι, όπως γράφουν οι 250 πανεπιστημιακοί, «χωρίς τη διδασκαλία της Εξέλιξης οι μαθητές μας … δεν είναι σε θέση να πάρουν αποφάσεις και να υιοθετήσουν στάσεις και συμπεριφορές που είναι κρίσιμες για τη διατήρηση του αγαθού της ατομικής και δημόσιας υγείας και για την προστασία του περιβάλλοντος. Τέλος, χωρίς τη διδασκαλία της Εξέλιξης οι μαθητές μας στερούνται από τη γνώση ενός σημαντικού μαθήματος που αφορά τη γνώση του κόσμου στον οποίο ζουν και ταυτόχρονα τη γνώση της βιολογικής υπόστασής τους και της ιστορίας της».
Υπάρχει κανένας λόγος να τσακωνόμαστε για το αν οι νέοι θα φοιτούν έξι ή οκτώ χρόνια στο πανεπιστήμιο, όταν ακόμη θα μελετάμε το αν πρέπει να διδαχθεί ο Δαρβίνος στα σχολεία; Υπάρχει κανένας λόγος εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, αν αυτή δεν αφορά τη γνώση;
Τα προβλήματα της Παιδείας δεν είναι μόνο εργαλειακά. Δεν αφορούν μόνο τις διαδικασίες εκπαίδευσης: αν θα περνούν οι μαθητές με δέκα ή εννιά στα ΤΕΙ ή αν θα υπάρχει ένα ή τρία συγγράμματα στα ΑΕΙ. Σημαντικότερο από τα χρόνια φοίτησης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι να μην παράγει «ξύλα απελέκητα» η δευτεροβάθμια.
Η Παιδεία απαιτεί μια συνολική φιλοσοφία που δεν εμπεριέχει ούτε «εξέταση του θέματος περί εξέλιξης των ειδών» ούτε χρηματοδοτούμενα από το κράτος εκκλησιαστικά πανεπιστήμια. Χωρίς σαφή προσανατολισμό, κάθε εκπαιδευτική πολιτική είναι λειψή. Απαιτείται σοβαρότητα, ειδικά στα πράγματα που μοιάζουν ελάχιστα αλλά είναι κεφαλαιώδους σημασίας.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 22.8.2006