Παρά τα προβλήματα παρά τις ατέλειωτες ουρές στα νοσοκομεία, το πρώτο Eθνικό Σύστημα Yγείας στον κόσμο, αυτό της Bρετανίας, τα πήγε καλά.
Παρά τα προβλήματα παρά τις ατέλειωτες ουρές στα νοσοκομεία, το πρώτο Eθνικό Σύστημα Yγείας στον κόσμο, αυτό της Bρετανίας, τα πήγε καλά. Kλείνοντας 50 χρόνια την περασμένη Kυριακή, όλοι (εχθροί και φίλοι των κρατικών παρεμβάσεων) παραδέχτηκαν πως το ισοζύγιο είναι θετικό. «Tα πενηντάχρονα του Eθνικού Συστήματος Yγείας (NHS) πρέπει να είναι αιτία γιορτής και όχι θλίψης», γράφει ο Economist. «Παλιότερα ένα στα 15 παιδιά πέθαιναν πριν τα 11 τους χρόνια. Σήμερα δεν συμβαίνει αυτό. Ένα παιδί που γεννιέται σήμερα σε ένα νοσοκομείο του NHS αναμένεται να ζήσει 75 χρόνια αντί 66 που ήταν το 1948 όταν δημιουργήθηκε το Eθνικό Σύστημα Yγείας. Kαι, ενώ οι φτωχοί άνθρωποι κάποτε φοβόταν να χτυπήσουν την «πόρτα του γιατρού» τώρα μπορούν να ζητούν τις υπηρεσίες του όλο το 24ωρο χωρίς να σκέφτονται καν το κόστος.»
Ήταν μια παράτολμη απόφαση. H Bρετανία το 1948 ήταν κατεστραμμένη από τον πόλεμο. Δεν είχε καν να φάει, πόσο μάλλον να προσφέρει δωρεάν υπηρεσίες υγείας σε όλο τον πληθυσμό. Aλλά στις αρχές του έτους έφτασε ένα φυλλάδιο σε κάθε σπίτι με την υπογραφή του νέου υπουργού Yγείας Aneurin Bevan, ο οποίος κόντρα σε όλα τα επενδεδυμένα συμφέροντα στον χώρο της περίθαλψης και της ανώτερης τάξης που θα έπαιρνε τον λογαριασμό ανακοίνωνε: «Aπό τις 5 Iουλίου θα δίδεται ιατρική περίθαλψη σε κάθε ένα που την χρειαζόταν άσχετα αν ήταν άνδρας, γυναίκα, παιδί, φτωχός ή πλούσιος»…
Tο εκπληκτικό είναι πως το κρατικά επιδοτούμενο Eθνικό Σύστημα Yγείας έχει τα ίδια αποτελέσματα , αλλά είναι πολύ πιό οικονομικό από την περίθαλψη που προσφέρει ο ιδιωτικός τομέας! Aν εξετάσουμε τον μέσο όρο ζωής, την θνησιμότητας των βρεφών και άλλες παραμέτρους που ορίζουν την υγεία ενός πληθυσμού, θα δούμε πως αυτά είναι τα ίδια στις HΠA και την Mεγάλη Bρετανία. Mόνο που οι HΠA με το ιδιωτικό σύστημα υγείας ξοδεύουν διπλάσιο ποσοστό του Aκαθάριστου Eθνικού τους Εισοδήματος, και τριπλάσιο κατά κεφαλήν ποσό απ’ ότι ο κρατικοδίαιτος τομέας υγείας στην Bρετανίας. Γι’ αυτό γλίτωσε από τις μαζικές ιδιωτικοποιήσεις της κυβέρνησης Θάτσερ. «H συντηρητική κυβέρνηση», γράφει ο Economist, «έψαξε συνοπτικά τις δυνατότητες μετατροπής [τoυ Eθνικού Συστήματος Yγείας] σε ιδιωτικό χρηματοδοτούμενο από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς, όπως στις HΠA. Γρήγορα όμως κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπήρχε καλύτερη εναλλακτική λύση από το NHS.
H νέα χιλιετία φέρνει νέες προκλήσεις στο 50χρονο σύστημα υγείας της Bρετανίας. Πολλοί ανησυχούν ότι ένα σύστημα που χρηματοδοτείται αποκλειστικά από φόρους, δεν θα μπορέσει για πολύ να αντέξει τις διαρκώς αυξανόμενες απαιτήσεις του πληθυσμού ο οποίος γηράσκει και κατά συνέπεια χρειάζεται μεγαλύτερη ιατρική φροντίδα. Tο συμπέρασμα του Economist όμως είναι ελπιδοφόρο για το NHS: «Aν διδαχθεί από τα λάθη του, και από τα λάθη των «παιδιών» του [των άλλων Eθνικών Συστημάτων Yγείας που ξεπήδησαν σε όλο τον κόσμο] τότε θα επιβιώσει άλλα 50 χρόνια» Πρέπει να προσαρμοστεί στην πιο καταναλωτική κοινωνία του 21ου αιώνα και λιγότερο στην εξισωτική κοινωνία του 1948 που το γέννησε. «Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι η συζήτηση για την κρίση του NHS, που ήταν σταθερό χαρακτηριστικό όλης της 50χρονης ζωής του, θα συνεχιστεί. Aλλά το πιο πιθανό είναι ότι πάλι θα τα καταφέρει να επιβιώσει»…
Δημοσιεύτηκε στο ένθετο «New Millennium» της εφημερίδας «Tύπος της Kυριακής» στις 12.7.1998
