Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών είναι ένα άλλο θέμα που -στην Ελλάδα μόνο- χωράει πολλή συζήτηση.
Ενας από τους τρόπους για να μην προχωρά τίποτε στη χώρα είναι η τακτική του διαλόγου. Για παράδειγμα: μετά 15ετή, τουλάχιστον, συζήτηση για τα προβλήματα των πανεπιστημίων, μετά την ψήφιση του νόμου για τα ΑΕΙ (με συντριπτική πλειοψηφία από τη Βουλή) κι ενώ η Ανώτατη Παιδεία πάει από το κακό στο χειρότερο, οι πρυτάνεις ζητούν διάλογο από μηδενική βάση. Προφανώς, απομένει να συζητηθεί το δικαίωμα των φοιτητοπατέρων να διακόπτουν τα μαθήματα για να διοργανώνουν τις ολιγομελείς συνάξεις τους, που ευφημίζονται ως γενικές συνελεύσεις.
Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών είναι ένα άλλο θέμα που -στην Ελλάδα μόνο- χωράει πολλή συζήτηση. Το θέμα τέθηκε εκ νέου στην ατζέντα του δημόσιου διαλόγου μετά τη δημοσίευση άρθρου δασκάλας από τη Ραφήνα (και μάλιστα σε δικτυακό τόπο συλλόγου εκπαιδευτικών!) από το οποίο έγινε εμφανές ότι η εν λόγω δασκάλα δεν μπορεί να διακρίνει τα βασικά της ελληνικής γλώσσας, όπως π.χ. τους φθόγγους από τα γράμματα και δη τα φωνήεντα.
Δεν θα ασχοληθούμε με την απήχηση του εν λόγου άρθρου, ούτε ότι το αναπαρήγαγαν χιλιάδες δικτυακοί τόποι· κάποιοι από αυτούς ήταν δασκάλων. Θα προσπεράσουμε και τις εθνικιστικές κορόνες του κ. Βύρωνα Πολύδωρα που μαζί με τη Χρυσή Αυγή διαπίστωσαν ότι η Ελλάς βρίσκεται σε… πόλεμο! Το ερώτημα που ετέθη, στον Γ.Γ. της ΔΟΕ, κατά τη διάρκεια σχετικής εκπομπής στο ραδιόφωνο του Flash (16/7/2012) ήταν αν πρέπει να γίνεται αξιολόγηση, ώστε αυτοί που διδάσκουν να ξέρουν το αντικείμενό τους, ή έστω την ελληνική γλώσσα.
Ο γραμματέας του ανώτατου συνδικαλιστικού οργάνου των Δασκάλων κ. Σταύρος Πετράκης απάντησε κατ’ αρχήν με άλλα λόγια να μπερδευόμαστε. Ρώτησε αν αξιολογείται το υπουργείο Παιδείας· αν, για παράδειγμα, αξιολογήθηκε, για το γεγονός ότι δεν έστειλε εγκαίρως τα βιβλία πέρυσι. Να σημειώσουμε εδώ, ότι ο πολιτικός προϊστάμενος του υπουργείου αξιολογήθηκε: έφταιγε, δεν έφταιγε, για τα βιβλία η κ. Αννα Διαμαντοπούλου δεν επανεξελέγη. Το χειρότερο όμως δεν είναι αυτό. Το ανώτατο συνδικαλιστικό όργανο των δασκάλων, διά στόματος του κ. Πετράκη χαρακτήρισε την άγνοια των βασικών στοιχείων της ελληνικής γλώσσας «λάθος οπτική»! Στην ερώτηση «η δασκάλα που έγραψε αυτό το πράγμα πώς πρέπει να αντιμετωπιστεί;» η απάντηση του γ.γ. της ΔΟΕ ήταν: «Η δασκάλα είχε μια λανθασμένη οπτική… Ομως δεν μπορούμε να πούμε ότι αυτή η δασκάλα επειδή είχε αυτή την οπτική για το συγκεκριμένο ζήτημα, δεν είναι καλή, ότι πρέπει να αξιολογηθεί με τον τρόπο που πρέπει να αξιολογηθεί και ίσως πρέπει να απολυθεί… Σ’ αυτούς που συνεχίζουν την αναπαραγωγή του θέματος πώς θα τους αξιολογήσουμε; Γιατί δεν τους αξιολογούμε αυτούς;»
Ετσι η συζήτηση ξέφυγε για μια ακόμη φορά στην «κακούργα κενωνία» που αναπαράγει τη «λάθος οπτική» (λες και είναι ιδεολογικό το ζήτημα και όχι άγνοιας των βασικών της ελληνικής γλώσσας) και μια δασκάλα που δεν ξεχωρίζει τα γράμματα από τους φθόγγους δεν θα αξιολογηθεί. Ακόμη κι αν δεν γνωρίζει τα βασικά θα πρέπει να συνεχίσει να διδάσκει στα παιδιά ότι κάποιοι συνωμότες «κουρεύουν την ελληνική γλώσσα» από τα φωνήεντα. Αλλά θα πρέπει να συνεχίσουμε αύριο.
Σε αξιολόγηση να βρισκόμαστε…
Για το ανώτατο συνδικαλιστικό όργανο των δασκάλων, ΔΟΕ, η άγνοια της ελληνικής γλώσσας είναι «λανθασμένη οπτική» και ως εκ τούτου η δασκάλα που δεν γνωρίζει την διαφορά γραμμάτων με τους φθόγγους -κι έγραψε το τερατούργημα περί «συρρίκνωσης της γλώσσας» με την κατάργηση κάποιων φωνηέντων- δεν πρέπει να αξιολογηθεί και -προς Θεού- δεν πρέπει να αξιολογηθεί αρνητικά. Αυτά τουλάχιστον είπε ο γενικός γραμματέας της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας κ. κ. Σταύρος Πετράκης, μιλώντας στον ραδιοσταθμό Flash (16.7.2012)
Δεν αστειευόμαστε. Οπως είπε ο κ. Πετράκης, η Διδασκαλική Ομοσπονδία έχει εκφράσει τις επιφυλάξεις της και τις διαφωνίες της ως προς τα τελευταία νομοθετήματα που αφορούν την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και του εκπαιδευτικού έργου». Η ΔΟΕ είναι υπέρ της αξιολόγησης αλλά εκείνης «που δεν θα κατηγοριοποιεί τους εκπαιδευτικούς και τα σχολεία και δεν θα οδηγεί σε τιμωρία του εκπαιδευτικού και απόλυση… Δεν μπορεί να συνδέεται η αξιολόγηση με την μισθολογική και βαθμολογική εξέλιξη των εκπαιδευτικών… Η αξιολόγηση δεν πρέπει να έχει τιμωρητικό χαρακτήρα. Εμείς λέμε ότι όπου υπάρχει πρόβλημα θα πρέπει να παρεμβαίνει η Πολιτεία μέσω ενισχυτικών δομών να επιμορφώνει ξανά τους εκπαιδευτικούς»…»
Με άλλα λόγια: μια δασκάλα που δεν μπορεί να ξεχωρίσει τα φωνήεντα από τους φθόγγους θα πρέπει να μετεκπαιδευτεί -ξεκινώντας πιθανότατα από το δημοτικό- και μέχρι να ολοκληρώσει τον κύκλο των σπουδών («έξι χρόνια στο δημοτικό, έξι στο λύκειο…», που ‘λεγε και ο Κώστας Τσάκωνας στην ταινία «Μάθε παιδί μου γράμματα»)- μπορεί να έχει βγει και στην σύνταξη.
Αυτό βέβαια είναι απόρροια μια αντίληψης που είναι κυρίαρχη στο δημόσιο. Η πρωταρχική μέριμνα σε κάθε τομέα δεν είναι γι’ αυτούς που πληρώνουν για να έχουν κάποιες υπηρεσίες, αλλά γι’ αυτούς που πληρώνονται για να τις παρέχουν. Ετσι, κάποιος που δεν γνωρίζει πόσα είναι τα φωνήεντα -κάτι που είναι προαπαιτούμενο για να διδάξει- δεν πρέπει να κάνει κάποια άλλη δουλειά, στην οποία μπορεί να έχει και μεγαλύτερη έφεση. Οχι! Πρέπει να μετεκπαιδευτεί για να τα μάθει: «έξι χρόνια στο δημοτικό, έξι στο λύκειο…», που ‘λεγε και ο Κώστας Τσάκωνας, στην ταινία «Μάθε παιδί μου γράμματα». Ολοι πρέπει να προάγονται ανεξαρτήτως των προσόντων, έτσι ώστε κανείς να μην προσπαθήσει να βελτιωθεί.
Η επιβράβευση των καλυτέρων
Σε κάθε οργανισμό ανθρώπων, που σκοπό έχει την παραγωγή έργου, δημιουργείται -καλώς ή κακώς- μια πυραμιδοειδής ιεραρχία. Ενας, π.χ., γίνεται πρωθυπουργός, καμιά σαρανταριά υπουργοί (ο αριθμός ποικίλλει αναλόγως των υποσχέσεων για «μικρό κι ευέλικτο σχήμα»), εκατό περίπου είναι οι γενικοί γραμματείς κ.λπ. Το ίδιο γίνεται και στις επιχειρήσεις, σε συνδικαλιστικά σωματεία, ακόμη και στα μοναστήρια κ.ά. Αν εξαιρέσουμε τα κοινόβια των αναρχικών, που δεν έχουν και στόχο την παραγωγή κάποιου έργου, ο μόνος χώρος -ίσως παγκοσμίως- που δεν υπάρχει τέτοια ιεραρχική οργάνωση είναι το ελληνικό Δημόσιο. Εκεί, το μόνο προσόν για να φτάσει κάποιος στον ανώτατο βαθμό είναι η υπομονή· κάνει δεν κάνει για τη θέση, δουλεύει δεν δουλεύει, παράγει έργο δεν παράγει, ο βαθμός Α΄ είναι εξασφαλισμένος με τα χρόνια.
Αυτό είναι ένα ακόμη μέτωπο της αξιολόγησης που έχει στόχο να πολεμήσει η Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδος, η οποία, σύμφωνα με τον γενικό της γραμματέα θεωρεί αυθαίρετο όποιο ποσοστό κι αν θεσπιστεί. Μιλώντας στον ραδιοσταθμό Flash (16.7.2012) ο κ. Σταύρος Πετράκης είπε «έρχεται με το νέο μισθολόγιο-βαθμολόγιο και κρίνει ότι όλοι οι εκπαιδευτικοί δεν μπορεί να είναι άξιοι να αλλάξουν βαθμό. Βάζει αυθαίρετες ποσοστώσεις. Παράδειγμα: το 20% είναι αυτό που θα φτάσει από τον βαθμό Β΄ στον βαθμό Α΄. Από πού προκύπτει αυτό;».
Φανταζόμαστε ότι αυτό προκύπτει από το γεγονός πως από τους 70.000 δασκάλους μόνο ο κ. Σταύρος Πετράκης έγινε γενικός γραμματέας της Ομοσπονδίας. Παρά το γεγονός ότι εκατοντάδες ή και χιλιάδες άλλοι μπορεί να έχουν τα ίδια τυπικά προσόντα, μόνο ένας γίνεται γραμματέας. Οι ψηφοφόροι των πρωτοβάθμιων οργανώσεων αξιολογούν όλους τους επίδοξους συνδικαλιστές και στο τέλος έκριναν και ψήφισαν τον Πετράκη ως πιο ικανό να αποκτήσει την επίζηλη θέση του γ.γ. (με όλα τα προνόμια που ο νόμος 1264/1982 προβλέπει).
Φυσικά, κάποιος μπορεί να χαρακτηρίσει και την ύπαρξη μιας και μοναδικής θέσης γ.γ. «αυθαίρετη ποσόστωση». Μπορεί να αναρωτηθεί «από πού προκύπτει αυτό;» ότι, δηλαδή, ένας μόνο μπορεί να γίνει γενικός γραμματέας μιας συνδικαλιστικής ομοσπονδίας, ενώ ο ίδιος πιστεύει ότι και οι 70.000 δάσκαλοι πρέπει να είναι γενικοί γραμματείς ή οι 50.000 ή οι 1.000. Διότι όπως είπε και στην ίδια συνέντευξη ο κ. Πετράκης «εγώ λέω ότι (το ποσοστό των δασκάλων που πρέπει να παίρνουν τον βαθμό α΄) είναι το 30%, το 40%, το 50% ή και το 10%. Πώς είναι το ποσοστό που μπαίνει αντικειμενικό;»
Το ποσοστό, πραγματικά, είναι αυθαίρετο και μπορεί το 20%, δηλαδή 3.500 δάσκαλοι να είναι πολλοί. Θα πρέπει να δούμε τι ποσοστό δασκάλων φτάνει στην ανώτατη βαθμίδα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Δεν τίθεται θέμα αντικειμενικότητας· απλώς επιβραβεύονται οι καλύτεροι του κλάδου, δίνοντας έτσι κίνητρα σε όλους να βελτιωθούν. Χωρίς ποσοστώσεις και με το σύστημα της συμπλήρωσης των τριετιών, οι περισσότεροι -πλην ελαχίστων φιλότιμων- θα κάαααθονται και θα περιμένουν το χρονοδιάγραμμα ανέλιξής τους. Δεν θα προσπαθούν λίγο παραπάνω· δεν θα διαβάζουν, έστω για να καλύψουν τα κενά που έχουν από το δημοτικό, π.χ. πόσα είναι τα φωνήεντα. Απλώς θα περιμένουν να προαχθούν. Οπως ακριβώς γίνεται σήμερα.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 24, 25.7 & 1.8.2012
