Οι πρυτάνεις των πανεπιστημίων, αφού δίδαξαν επί ένα έτος εμπράκτως στην ελληνική κοινωνία την ανομία, ήρθε η ώρα να δικαιωθούν;
Το νομοσχέδιο για την ανώτατη παιδεία ήταν μια από τις λίγες μεγάλες μεταρρυθμίσεις που έγιναν τα τελευταία χρόνια χωρίς να προβλέπεται από το Μνημόνιο. Ισως γι’ αυτό καρκινοβατεί. Χωρίς την τρόικα να πιέζει για την εφαρμογή των νόμων και χωρίς τους τριμηνιαίους ελέγχους, το υπάρχον πολιτικό σύστημα αδυνατεί να ξεχωρίσει δύο γαϊδουριών άχυρα ή έστω να εφαρμόσει μια στοιχειώδη αλλαγή.
Δυστυχώς οι πολιτικοί μας δεν είναι δέσμιοι του πολιτικού κόστους, όπως συνηθίζουμε να λέμε. Είναι δέσμιοι συντεχνιών, οι οποίες με τον τσαμπουκά τους εμποτίζουν την κοινωνία με τα δικά τους ήθη. Απόδειξη του προλεχθέντος είναι ότι οι προηγούμενες κυβερνήσεις μπόρεσαν τελικά να κόψουν μισθούς και συντάξεις οριζόντια, αλλά έκαναν τα στραβά μάτια σε μηχανικούς, δικηγόρους, πρυτάνεις κ.λπ. Οι ηγεσίες των συντεχνιών έχουν προνομιακή πρόσβαση στους διαδρόμους της εξουσίας και διατηρούν τα προνόμιά τους με τον τρόπο που τα απέκτησαν.
Αυτό ισχύει και για τους πρυτάνεις των πανεπιστημίων. Αφού δίδαξαν επί ένα έτος εμπράκτως στην ελληνική κοινωνία την ανομία, ήρθε η ώρα να δικαιωθούν. Ο νόμος δεν εφαρμόστηκε ποτέ και η άρνηση εφαρμογής του έγινε επιχείρημα… ακαταλληλότητάς του. Στα ελληνικά ΑΕΙ, εκτός από την ανομία, ανθεί και η στρεψοδικία.
Ετσι ακούσαμε από την «πνευματική -τρομάρα μας!- ηγεσία» του τόπου ότι νόμος ψηφισμένος από τα 4/5 της Βουλής δεν ισχύει επειδή διαφωνούν κάποια φοιτητικά γκρουπούσκουλα, συν εκείνοι που (σε συνδιαλλαγή με αυτά τα γκρουπούσκουλα) κατέχουν την κουτάλα στα ΑΕΙ. Ακούσαμε κι άλλες ιλαρότητες, όπως ότι η αξιολόγηση δεν ταιριάζει στα ελληνικά ΑΕΙ, διότι πρέπει να είναι «απροϋπόθετα», ή ότι συστήματα που εφαρμόζουν τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου δεν προάγουν την επιστήμη· προφανώς τα ελληνικά ΑΕΙ αποτελούν φάρο της γνώσης όλου του κόσμου κι ας μην τα γνωρίζει κανείς.
Βεβαίως στη χώρα μας ισχύουν δύο πράγματα: «ό,τι δηλώσεις είσαι» και «μ’ αγώνες συντηρούμε τα προνόμιά μας». Σύμφωνα με όσα διαβάζουμε, ο δρόμος για τη δικαίωση της ανομίας (και τη συνακόλουθη καταρράκωση του κύρους των νόμων) έχει ανοίξει. Η νέα ηγεσία εξετάζει πέντε αλλαγές στον νόμο για τα ΑΕΙ, έτσι ώστε να διατηρηθεί όσο περισσότερο από το υπάρχον τέλμα. Εκτός από τα χατήρια των άνομων πρυτάνεων, υπάρχει η σκέψη να επαναθεσπιστεί η συμμετοχή των φοιτητοπατέρων στην εκλογή διοικήσεων των πανεπιστημίων, έτσι ώστε να συντηρηθεί η δυσώδης συναλλαγή μεταξύ των συνδικαλιστών (και κατά κανόνα αιωνίων φοιτητών) και πρυτανικών αρχών.
Δεν ξέρουμε αν ο νέος υπουργός Παιδείας Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος κουβαλά γραμμάτια που πρέπει να αποπληρώσει. Γνωρίζουμε, όμως, ότι σπούδασε και δίδαξε σε μεγάλα πανεπιστήμια του εξωτερικού και ξέρει πως οι αλλαγές του νόμου Διαμαντοπούλου, αν και φαντάζουν ριζοσπαστικές στην Ελλάδα, είναι ελάχιστες μπροστά στις πραγματικές ανάγκες των ΑΕΙ και στις προκλήσεις που έχει η ανώτατη παιδεία στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον εκπαίδευσης και εργασίας. Φυσιολογικά, ένας ακαδημαϊκός -στον βαθμό που δεν έχει μεταμορφωθεί σε πολιτικάντη- θα πρέπει να βαθύνει τη μεταρρύθμιση αντί να κάνει τα χατήρια των πρυτάνεων που εκλέχτηκαν και πορεύονται συναλλασσόμενοι με τους συνδικαλιστές. Ιδωμεν. Στη σύνοδο των πρυτάνεων το ερχόμενο Σαββατοκύριακο…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 26.6.2012
