Σάμπως το Τείχος του Βερολίνου προβλεπόταν από καμιά συνθήκη;
Μια από τις αξιοπρόσεκτες λεπτομέρειες της Ιστορίας του Βερολίνου αποτυπώνεται σε μια ασπρόμαυρη φωτογραφία. Δείχνει ένα σταθμό μετρό· το τρένο είναι εν κινήσει, περνά, ενώ Ανατολικογερμανοί στρατιώτες είναι ακίνητοι στην αποβάθρα. Στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου ο δυτικογερμανικός υπόγειος, αναγκαστικά έπρεπε να περνά κάτω από το έδαφος του Ανατολικού Βερολίνου. Μετά την πρώτη κορύφωση του ανταγωνισμού των δύο χωρών και συστημάτων, οι κυβερνήσεις της μοιρασμένης χώρας κατέληξαν σε μια πιο ειρηνική, αλλά και περίεργη συμφωνία για να εξυπηρετηθούν οι καθημερινές ανάγκες. Τα «καπιταλιστικά» τρένα περνούσαν από τους «κομμουνιστικούς» σταθμούς, αλλά απαγορευόταν να σταματήσουν, επειδή υπήρχε ο φόβος αποσκιρτήσεων αντιφρονούντων από τη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας. Οι ανάγκες και η ζωή στράβωσαν τις συνθήκες τόσο πολύ που δημιούργησαν μια μοναδική λεπτομέρεια στην παγκόσμια Ιστορία.
Πολλοί υποστηρίζουν ότι δεν πρέπει να ανησυχούμε για έξοδο της Ελλάδας από τη Ζώνη του Ευρώ διότι «δεν προβλέπεται από τις συνθήκες της ΟΝΕ». Σάμπως το Τείχος του Βερολίνου προβλεπόταν από καμιά συνθήκη; Ηταν οι πολιτικές επιλογές και οι πολιτικές εξελίξεις που επεφύλαξαν στους Γερμανούς μια πρωτόγνωρη εμπειρία. Κάποιοι, που στις 12 Αυγούστου του 1961 κοιμήθηκαν στον ανατολικό τομέα της πόλης τους, δεν μπορούσαν να πάνε στον δυτικό, ακόμη κι αν το σπίτι τους ήταν στην άλλη πλευρά των οδοφραγμάτων. Οικογένειες και ζευγάρια χώρισαν για να ξαναβρεθούν μετά το 1971, όταν επετράπη σε Δυτικογερμανούς να επισκεφθούν την Ανατολική Γερμανία. Το αστείο είναι ότι δύο μήνες πριν ξεκινήσει το χτίσιμο του «Προμαχώνα Αντιφασιστικής Προστασίας» (επίσημο όνομα του Τείχους στη ΛΔΓ), στις 15/6/1961 ο Ανατολικογερμανός κομμουνιστής ηγέτης Γουόλτερ Ούλμπριχ δήλωνε ότι «ουδείς προτίθεται να χτίσει κάποιο τείχος».
Τα παραπάνω μόνο κατ’ αναλογία ισχύουν για την Ελλάδα και την Ζώνη του Ευρώ. Θέλουν απλώς να δείξουν ότι η Ιστορία πάντα παίρνει αναπάντεχες στροφές και αρκετές φορές έχει απεχθή αποτελέσματα. Παρά τις εντάσεις του Ψυχρού Πολέμου, τον αποκλεισμό του Βερολίνου που είχε κάνει ο Στάλιν, τις αποσκιρτήσεις από την Ανατολική Γερμανία, ελάχιστοι μπορούσαν να διανοηθούν και πιο λίγοι μπορούσαν να πιστέψουν ότι θα χωριζόταν μια πόλη στη μέση και ο δυτικός τομέας θα περικυκλωνόταν από ένα πανύψηλο τσιμεντένιο τείχος. Κι όμως, όχι μόνο έγινε αλλά χαντάκωσε και δύο γενιές Ανατολικογερμανών.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 16.6.2012
