Η απελευθέρωση της οικονομίας, η θέσπιση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων δεν θα βοηθήσουν μόνο την ανάκαμψη. Θα ενισχύσουν και τη διαπραγμάτευση που έχουμε μπροστά μας.
Ολα δείχνουν ότι το κράτος φέτος θα έχει πρωτογενές πλεόνασμα. Επειτα από αρκετές παλινδρομήσεις και περισσότερες θυσίες του ελληνικού λαού, καταφέραμε σε τρία χρόνια να εξαλείψουμε το τερατώδες πρωτογενές έλλειμμα των 24 δισ. ευρώ που είχαμε το 2009. Αυτό σημαίνει πως το δημόσιο χρέος, για πρώτη φορά μετά το 2002, θα αρχίσει να μειώνεται αντί να αυξάνεται. Βεβαίως η εξυπηρέτηση όλου αυτού του χρέους που σωρεύσαμε τα τελευταία χρόνια είναι αδύνατον να επιτευχθεί. Κάτι πρέπει να γίνει για να μειωθεί, αλλά αυτό είναι πολιτική απόφαση που θα λάβουν από κοινού οι εταίροι και δανειστές μας. Στην διαπραγμάτευση, όμως, που θα συνεχιστεί (μην ξεχνάμε ότι το χρέος ήδη μειώθηκε κατά 100 δισ. με την απόφαση για «κούρεμα» των ομολόγων του ιδιωτικού τομέα τον Οκτώβριο του 2011), θα έχουμε ένα ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί: δεν ζητάμε μείωση του χρέους για να συνεχίσουμε να το αυξάνουμε διά πρωτογενών ελλειμμάτων. Θα έχουμε πλεόνασμα που θα εξυπηρετεί το χρέος, αλλά όλοι κατανοούν ότι το σύνολο του χρέους είναι αδύνατον να εξυπηρετηθεί.
Αν εξαιρέσουμε τη διαπραγμάτευση που θα γίνει, τα δύσκολα για το πολιτικό σύστημα έχουν περάσει. Με αδικίες, με οριζόντια «κουρέματα» μισθών και συντάξεων, με χίλια βάσανα των πολιτών, θα σταματήσει το κράτος να παράγει νέο χρέος. Τώρα, όμως, αρχίζουν τα δυσκολότερα. Η προσπάθεια ανάταξης της ελληνικής οικονομίας.
Η αλήθεια είναι ότι η οικονομία μπορεί να αναταχθεί μόνη της χωρίς τη βοήθεια του πολιτικού συστήματος. Εκατομμύρια οικονομικές μονάδες θα ψάξουν να βρουν νέους τρόπους παραγωγής πλούτου για το δικό τους συμφέρον, δημιουργώντας ταυτόχρονα την πολυπόθητη ανάκαμψη. Αρκεί να αφεθούν ελεύθερες να το κάνουν. Η απελευθέρωση της οικονομίας από τα κρατικά δεσμά, αυτά που γεννούν και το τέρας της γραφειοκρατίας, είναι το μυστικό. Αν οι άνθρωποι αφεθούν να δημιουργήσουν, η οικονομία θα απογειωθεί. Αν, αντιθέτως, για κάθε βήμα μιας επιχείρησης υπάρχει ένα εμπόδιο, μια σφραγίδα, μια υπογραφή, θα συνεχίσουμε να σερνόμαστε, είτε στην ύφεση είτε στη στασιμότητα. Κι εκεί είναι τα δύσκολα για το πολιτικό σύστημα, το οποίο συνήθισε να διευθετεί υποθέσεις για χάρη προσοδοθηρικών ομάδων του πελατειακού συστήματος.
Δυστυχώς, το υπάρχον πολιτικό σύστημα έχει συνηθίσει να λειτουργεί και με συλλογικά ρουσφέτια. Περιμένει την ανάπτυξη σαν μάννα εξ ουρανού ή ως επενδύσεις που θα έρθουν μαγικά, αλλά ταυτοχρόνως την εμποδίζει. Δεν αρκεί η γοητεία ενός πρωθυπουργού προς τα στελέχη ξένων επιχειρήσεων. Ούτε οι υποσχέσεις των τελευταίων μετρούν. Για να επενδύσει κάποιος, χρειάζονται σταθερό περιβάλλον και κανόνες. Θα πρέπει να ξέρει ότι το κράτος θα μπλεχτεί μόνον αν και όταν η επιχείρηση παραβεί τους κανόνες που έχουν συνομολογηθεί.
Η απελευθέρωση της οικονομίας, η θέσπιση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων δεν θα βοηθήσουν μόνο την ανάκαμψη. Θα ενισχύσουν και τη διαπραγμάτευση που έχουμε μπροστά μας. Θα είναι διαφορετικό να πάει ο πρωθυπουργός στο Συμβούλιο Κορυφής λέγοντας ότι «εμείς κάναμε όλες τις αλλαγές, αλλά μπορείτε να δείτε ότι το χρέος δεν βγαίνει», αντί να διαπραγματεύεται διαρκώς τα επουσιώδη· μια ρύθμιση για χάρη μιας επαγγελματικής ομάδας από δω, μια καθυστέρηση για χάρη κάποιας άλλης ομάδας από κει. Τότε το παιγνίδι θα είναι από την έναρξη χαμένο.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 30.4.2013
