Πρέπει να σκεφτούμε λιγάκι σοβαρά την πρόταση του κ. Ευάγγελου Βενιζέλου. Έστω να διερευνήσουμε προς αυτή την κατεύθυνση. Αντί δηλαδή να σταθούμε για μια ακόμη φορά αρνητικά στις διεθνείς εξελίξεις να πάμε θετικά και μπροστά.
Πρέπει να είναι πρόοδος στη χάραξη της εξωτερικής πολιτικής: Από την Πηνελόπη Δέλτα περάσαμε στον Ιάκωβο Καμπανέλλη. Από «Τα μυστικά του βάλτου» στο «Τραγούδι του Έκτορα και της Ανδρομάχης». Από κει και πέρα τι κάνουμε; Τι πολιτική έχουμε ή χαράσσουμε στα Βαλκάνια και πως την προωθούμε;
Η πρώτη μας επιλογή είναι να παραμείνουμε σταθεροί στις θέσεις μας. Να επιμείνουμε στις αποφάσεις του συμβουλίου Αρχηγών των αρχών της δεκαετίας του 1990 και να τιμωρήσουμε όσους μας αγνόησαν κι αναγνώρισαν τη «Φυρομία» με το συνταγματικό της όνομα. Πως; Όπως στην δεκαετία του 1990. Μποϊκοτάζ στα αμερικανικά τζιπ και τη ρώσικη βότκα. Αλλά και στα σέρβικα προϊόντα. Είναι περίεργο, αλλά κανείς από κείνους που οργίζονται με τον κ. Τζορτζ Μπους (ότι αγνόησε τις διαδικασίες του ΟΗΕ κι αναγνώρισε την «π.Γ.Δ.Μ.») δεν αναφέρεται στην πρώτη-πρώτη χώρα που αναγνώρισε την γείτονα ως «Μακεδονία». Ήταν φυσικά η προαιώνιος σύμμαχος τότε ημιενιαία Γιουγκοσλαβία και ο ελληνοφίλητος ηγέτης κ. Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς. Αυτό φυσικά αποτελεί ένα από κλασσικά ελληνικά παράδοξα. Όλες οι χώρες «δεν έχουν μόνιμους εχθρούς και φίλους, έχουν μόνιμα συμφέροντα». Στην Ελλάδα έχουμε μπέσα: δεν έχουμε μόνιμα συμφέροντα. Έχουμε μόνιμους εχθρούς και φίλους. Να ήμασταν, τουλάχιστον προσεκτικοί στις φιλίες μας…
Η δεύτερη επιλογή μας είναι κινηθούμε στο γνωστό από την ιστορία του Κυπριακού άξονα: Να διεκδικήσουμε όσα μας έδιναν το 1992 κι εμείς πεισματικά αρνηθήκαμε. Να αρχίσουμε τώρα να τρέχουμε και να ενημερώσουμε τους εταίρους και συμμάχους ότι εμείς πάντα θέλαμε την σύνθετη ονομασία αλλά κάποιοι δημεγέρτες δεν μας άφηναν να το πούμε. Απόδειξη γι’ αυτό είναι και το γεγονός ότι το όνομα που χρησιμοποιούμε τώρα («πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας») είναι -παρά την απόφαση του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών- σύνθετη ονομασία που εμπεριέχει όχι παράγωγο, αλλά τον αυτόν καθ’ αυτόν τον όρο «Μακεδονία».
Η τρίτη επιλογή είναι να σκεφτούμε λιγάκι σοβαρά την πρόταση του κ. Ευάγγελου Βενιζέλου. Έστω να διερευνήσουμε προς αυτή την κατεύθυνση. Αντί δηλαδή να σταθούμε για μια ακόμη φορά αρνητικά στις διεθνείς εξελίξεις να πάμε θετικά και μπροστά. Όχι τόσο για το όνομα, αλλά για να προστατεύσουμε και την επιθυμητή σε μας ακεραιότητα της «πΓΔΜίας», αλλά και τις επενδύσεις μας εκεί.
Η πρόταση Βενιζέλου -περίεργο! Είναι καλύτερη από τις εκλάμψεις που είχε για το χώρο που επαγγελματικά ασχολείται, την αναθεώρηση δηλαδή του Συντάγματος- λέει ότι «η Ελλάδα πρέπει να προτείνει την κατ’ εξαίρεση ένταξη των Σκοπίων για πολιτικούς λόγους στην Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να ενισχυθεί η ενότητα του κράτους των με αντάλλαγμα μια συμφωνία για το όνομα.» (Εφ. «Τα Νέα» 8.11.2204).
Είναι μια πρόταση που έχει ελπίδες να προχωρήσει. Κατ’ αρχήν η «πΓΔΜία» είναι μικρή χώρα, μικρότερη από πολλές περιφέρειες της Ε.Ε., και μπορεί εύκολα να απορροφηθεί από την Ένωση. Δεν δημιουργεί σημαντικά προβλήματα και αντιθέτως σπάει τον τσαμπουκά διάφορων ανεγκέφαλων (Σλάβων κι Αλβανών) που φαντάζονται μεγάλες Αλβανίες ή Σλαβομακεδονίες. Μπορεί να αποτελέσει ένα πολύ δημιουργικό πείραμα συνύπαρξης διαφορετικών εθνοτήτων και θρησκειών για το μέλλον, χωρίς σημαντικό κόστος για την Ένωση. Έτσι, δίπλα στις ευρωπαϊκές περιφέρειες Δυτικής, Κεντρικής και Ανατολικής Μακεδονίας μπορεί κάλλιστα να προστεθεί και η ευρωπαϊκή περιφέρεια της Βόρειας Μακεδονίας.
Μπορεί να πετύχει ένα τέτοιο κόλπο; Προς το παρόν το μόνο που ξέρουμε είναι η παροιμία: «αν δεν ρωτήσεις η απάντηση θα είναι πάντα όχι…»
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 9.11.2004
