Η κριτική που γίνεται στον κ. Γ. Παπανδρέου είναι αυστηρή και δίκαιη. Μόνο που όταν είναι αυστηρή δεν είναι δίκαιη και όταν είναι δίκαιη δεν είναι αυστηρή.
Τι θα γινόταν άραγε αν ο κ. Κώστας Σημίτης αναλάμβανε το ΠΑΣΟΚ σε εποχή αντιπολίτευσης; Πόσο θα άντεχε στην ηγεσία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης; Εδώ, από το ΠΑΣΟΚ άκουσε τα μύρια όσα ως κυβερνήτης και δις εκλογικά νικητής (ξέρετε τώρα: «ανεπαρκής», «διαχειριστής», «λογιστής χωρίς όραμα που κάνει συνεχώς σαρδάμ» κ.λπ.), πόσω δε μάλλον αν γινόταν αρχηγός μιας ορδής στελεχών που βρίσκονται μακριά από την εξουσία.
Τι θα γινόταν άραγε ο κ. Κώστας Καραμανλής, αν δεν υπήρχε το γινάτι της βάσης να κερδίσει έπειτα από μακρά περίοδο διακυβέρνησης των αντιπάλων; Στα πόσα γκάλοπ θα είχε κριθεί ανεπαρκής; Οι επιθέσεις εναντίον του είχαν φτάσει σε επίπεδο χυδαιότητας, αλλά η κοινή επωδός πάντα ήταν μία: «Δεν μπορεί το παιδί…».
Τα τελευταία χρόνια κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι της ανανέωσης του πολιτικού σκηνικού. Μόνο που καμιά επιλογή δεν μοιάζει να ικανοποιεί τους θαμώνες του «Ντα Κάπο». Κάποιες επιλογές (σαν της κ. Γκιούλ Καραχασάν) χρίζονται πολύ τολμηρές για να τις δεχθεί η κοινωνία και κάποιες πολύ συντηρητικές. Σε κάθε περίπτωση η επωδός είναι μία: «Αυτόν/αυτή βρήκε; Δεν υπήρχε κανένας άλλος, ρε παιδάκι μου;»
Οχι πως ευτύχησε σε όλες τις επιλογές του ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Μαζί, όμως, με την κ. Μ. Ματσούκα κάηκαν και πολλά χλωρά. Αυτό που παρατηρείται είναι ο αξιοθαύμαστος συντηρητισμός του πολιτικοδημοσιογραφικού συμπλέγματος που στριμώχνεται στα καφέ πέριξ της πλατείας Κολωνακίου. Δεν άφησε κανέναν νέο να προβάλει. Εστειλε μια νέα γενιά στελεχών αδιάβαστη. Δεν τους δόθηκε καν περίοδος χάριτος. Συγκρίθηκαν αμέσως με τους προκατόχους των. Οχι σε ό,τι έλεγαν, αλλά στο πώς τα έλεγαν. Στη διαχείριση του υπάρχοντος πολιτικαντισμού. Ετσι κι αλλιώς αυτό το σύμπλεγμα δεν ασχολείται με την ουσία των προτάσεων που παράγουν, όσοι πολιτικοί παράγουν. Εξαντλείται στο «σού ‘πα, μου ‘πες» και με το «να δεις ποιον είδα με ποιον χθες».
Ο συντηρητισμός και η επιφανειακή ανάγνωση της πολιτικής είναι το πιο αθώο χαρακτηριστικό του πολιτικοδημοσιογραφικού συμπλέγματος που διαμορφώνει την κοινή γνώμη της χώρας. Υπάρχει και το δέος της εξουσίας και ειδικά του εκάστοτε πρωθυπουργού. Η σφοδρότητα της κριτικής είναι ευθέως ανάλογη της απόστασης που κάποιος έχει από την εξουσία.
Αν δούμε τι τράβηξε ο κ. Καραμανλής την πρώτη τετραετία της αντιπολίτευσής του, θα πρέπει να θυμηθούμε τους διαδοχικούς τίτλους των γαλλικών εφημερίδων για τον Ναπολέοντα πριν από τη δεύτερη κατάληψη της εξουσίας: «Το θηρίο το ‘σκασε από το κλουβί του. Δραπέτευσε από την Ελβα». «Ο Κορσικανός λυκάνθρωπος πάτησε τα χώματα του Λουζινιάν». «Ο τίγρης έσκασε μύτη στο Γκαπ». «Το τέρας έφθασε στην Γκρενόμπλ». «Ο τύραννος στη Λυών». «Ο θρασύτατος σφετεριστής εξήντα ώρες μακριά από την πρωτεύουσα». «Ο Βοναπάρτης προχωρεί με σταθερό βήμα». «Ο Ναπολέων αύριο στα τείχη του Παρισιού». «Ο Αυτοκράτωρ στο Φοντενεμπλό». Κάπως έτσι δεν μεταμορφώθηκε σε ένα έντυπο και ο κ. Καραμανλής, από προϊόν κλωνοποίησης σε «κύριο πρωθυπουργό»; Απλώς ο κ. Γιώργος Παπανδρέου δεν έχει φτάσει στην Γκρενόμπλ. Και δεν ξέρουμε αν θα φτάσει ποτέ…
Η κριτική που γίνεται στον κ. Γ. Παπανδρέου είναι αυστηρή και δίκαιη. Μόνο που όταν είναι αυστηρή δεν είναι δίκαιη και όταν είναι δίκαιη δεν είναι αυστηρή. Για παράδειγμα: Κατηγορείται πολλάκις για έλλειψη θέσεων. Κι όμως, όποιος διαβάσει τις ομιλίες του θα βρει πολλές νέες προτάσεις και για την οικονομία και για την αποκέντρωση και για την παιδεία. Πέρα από τα μη κρατικά πανεπιστήμια, υπήρξαν συγκεκριμένες προτάσεις για αυτονόμηση των δημόσιων ΑΕΙ, για αποκέντρωση της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, αλλαγή του εκλογικού συστήματος με μονοεδρικές περιφέρειες για τον γ’ βαθμό Τ.Α. και άλλα πολλά.
Τις θέσεις αυτές δεν τις μαθαίνουμε, επειδή οι επιφορτισμένοι με την ενημέρωσή μας διαβάζουν διαγωνίως τις ομιλίες, ψάχνοντας αιχμές κατά του κ. Βενιζέλου. Αν υπάρχουν, υπάρχει «θέμα». Αν δεν υπάρχουν τότε όλα γίνονται μονόστηλο, προτάσσοντας μάλιστα το στοιχείο της σύγκρουσης: «Κεραυνοί Παπανδρέου για κυβερνητική πολιτική».
Από την άλλη γίνεται δίκαιη, αλλά χλιαρή κριτική για τις διαχειριστικές του αδυναμίες. Τα οργανωτικά σχήματα που προωθεί πιθανότατα να είναι επαρκή για τη διοίκηση του κοινοβίου στη Δανία ονόματι «Κριστιανία» και όχι για ένα κόμμα. Πόσω δε μάλλον για ένα κράτος, όπως είναι το ελληνικό, το οποίο θεωρητικά τουλάχιστον θα κληθεί να διαχειριστεί.
Το πιθανότερο είναι πως το ΠΑΣΟΚ θα χάσει τις επόμενες εκλογές. Αυτό επιτάσσει ο πολιτικός κύκλος κι αυτό δείχνουν οι δημοσκοπήσεις. Το ζήτημα όμως είναι να τις χάσει για τους σωστούς λόγους και όχι για εκείνους που κάποιοι θέλουν…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 25.6.2006
