Η απειλή του Ιράν, σε αντίθεση με το Ιράκ, είναι υπαρκτή. Ας ευχηθούμε το καλύτερο, αλλά πρέπει να βρούμε θέση και για το χειρότερο…
Tελικά οι δηλώσεις της ελληνικής πολιτικής ηγεσίας για το θέμα του Ιράν είναι σαν τις δηλώσεις για το ασφαλιστικό. Ευχές χωρίς θέση. Εντάξει! Φυσικό κι επόμενο είναι να εύχονται άπαντες να πεισθεί το θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν να συμμορφωθεί με τις επιταγές της διεθνούς κοινότητας.
Πιθανώς να πρέπει να προσευχηθούμε γι’ αυτό. Το πρόβλημα όμως είναι πως η πολιτική δεν γίνεται με προσευχές, αλλά με θέσεις. Τι γίνεται στην περίπτωση που η εν λόγω χώρα δεν αποδεχθεί όσα η Διεθνής Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας επιτάσσει; Τι πρέπει να κάνουμε αν το Ιράν, παρά τα όσα έχει υπογράψει, προχωρήσει στην κατασκευή ατομικών όπλων;
Οι απαντήσεις δεν είναι εύκολες, αλλά η έλλειψή τους δεν διευκολύνει περαιτέρω τα πράγματα. Υπάρχει κατ’ αρχήν ένα καθεστώς, το οποίο σύμφωνα με τις αρχές της ισλαμικής επανάστασης δεν λογοδοτεί στον λαό του, αλλά στον Θεό. Ενα καθεστώς που εκδίδει θανατικές ποινές για συγγραφείς των οποίων το έργο βαφτίζει «ασεβές». Είναι ένα καθεστώς που έχει εμπλακεί σε έναν δεκαετές αιματηρό πόλεμο, στον οποίο χρησιμοποίησε χημικά όπλα απαγορευμένα από τις διεθνείς συνθήκες.
Ο πρώτος τη τάξει αυτού του καθεστώτος έχει κάνει κατά καιρούς εμπρηστικές δηλώσεις εναντίον του Ισραήλ, όπως π.χ. ότι «πρέπει να σβηστεί από τον χάρτη», ότι «οι Εβραίοι πρέπει να αποκτήσουν αλλού, κάπου στην Ευρώπη, πατρίδα» κ.ά.
Αλλά ακόμη και να μην υπήρχαν αυτές οι μελανές σελίδες στην ιστορία της υποψήφιας για απόκτηση πυρηνικών όπλων χώρας, υπάρχει η εκπεφρασμένη άποψη της διεθνούς κοινότητας που δεν θέλει να αναπτυχθούν νέα πυρηνικά. Το φιλειρηνικό κίνημα (ένα ελάχιστο μέρος του οποίου διαδήλωσε χθες κατά της παρουσίας της κ. Κοντολίζα Ράις στην Αθήνα) έχει ταχθεί καιρό τώρα υπέρ του διεθνούς αφοπλισμού και φυσικά κατά της εισόδου νέων χωρών στο κλαμπ εκείνων που κατέχουν τα όπλα του θανάτου.
Το χειρότερο είναι ότι η κίνηση αυτή του Ιράν ξυπνά φόβους και ορέξεις σε μια περιοχή που χαρακτηρίζεται από γεωπολιτική αστάθεια. Η απόκτηση πυρηνικών όπλων από οποιονδήποτε στην περιοχή ανοίγει την πόρτα του τρελοκομείου. Πολλές χώρες θα νιώσουν ότι απειλούνται ή ότι η στρατηγική ισορροπία αποβαίνει εις βάρος τους και θα μπουν σε μια κούρσα εξοπλισμών. Κι αν ο Περσικός Κόλπος φαντάζει μακριά, πρέπει να αναρωτηθούμε τι θα πράξει η γείτων Τουρκία. Θα αρκεσθεί στην πυρηνική ομπρέλα του ΝΑΤΟ ή θα τρέξει να βρει νέο σημείο ισορροπίας στην περιοχή; Και μετά την Τουρκία, ποιοι;
Δυστυχώς, στην περίπτωση των εξοπλισμών η θεωρία του ντόμινο ισχύει απολύτως. Η ορθοφροσύνη, όπως έδειξε η μεταπολεμική παγκόσμια ιστορία, δεν επικρατεί. Τις δύο πυρηνικές δυνάμεις του 1950 (ΗΠΑ και ΕΣΣΔ) ακολούθησαν οι Βρετανία (1952), Γαλλία (1960), Κίνα (1964), Ινδία (1974), Πακιστάν (1998), και σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις πυρηνικά όπλα κατέχουν το Ισραήλ και η Βόρειος Κορέα.
Η ισορροπία του τρόμου που διαμορφώθηκε στον Ψυχρό Πόλεμο δεν υπάρχει πλέον. Μια τοπική σύγκρουση μπορεί να αποβεί ολέθρια για όλη την ανθρωπότητα.
Ηταν καταστροφική η πολιτική της κυβέρνησης Μπους στην περιοχή. Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι, ψευδόμενη για το Ιράκ, έχασε κάθε αξιοπιστία για το Ιράν. Είναι πως δεν θα υπήρχε το πρόβλημα Ιράν αν δεν είχε προηγηθεί το Ιράκ.
Οσο παραμένει ανοιχτό ένα τέτοιο αιματηρό μέτωπο, διάφοροι νταήδες της οικουμένης μπορούν αψήφιστα να αδιαφορούν για τις πιέσεις της διεθνούς κοινότητας.
Από την άλλη, το Ιράν επηρεάζει σημαντικά τον σιιτικό πληθυσμό του Ιράκ, κάτι που κάνει τους Αμερικανούς να σκεφτούν δύο φορές κάποια μέτρα αποτροπής των Ιρανών να αποκτήσουν πυρηνικά.
Κάποιοι μπορεί να χαίρονται με το γεγονός ότι η υπερδύναμη έφτασε στα όριά της. Βγάζουν το γινάτι τους. Ανθρώπινο, αλλά ελάχιστα λογικό. Η απειλή, σε αντίθεση με το Ιράκ, είναι υπαρκτή. Ας ευχηθούμε το καλύτερο, αλλά πρέπει να βρούμε θέση και για το χειρότερο…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 26.4.2006
