Αυτές τις μέρες που όλοι θα περιηγηθούμε στα στάδια και στις νέες οδικές αρτηρίες του λεκανοπεδίου, τώρα που περπατήσουμε στην καθαρή Αθήνα, θα απολαύσουμε τη γιορτή κάτω από το στέγαστρο του Καλτράβα, είναι η ώρα να σκεφτούμε την αξία της οργάνωσης.
Όσοι έχουν περιπλανηθεί τις τελευταίες μέρες στην Αθήνα νομίζουν πως ζουν σε μια άλλη πόλη. «Ευρωπαϊκή», την χαρακτηρίζουν μερικοί. Σαν «Αμερικάνικη», κάποιοι άλλοι. Εξαρτάται που έχει ζήσει καθείς και με τι μπορεί – τι παραστάσεις έχει- να συγκρίνει. Τώρα λοιπόν, λίγο πριν τη μεγάλη γιορτή, είναι η ώρα να αφήσουμε κατά μέρος της γκρίνιες. Μέχρι τον Σεπτέμβριο. Να σκεφθούμε λίγο όσα έγιναν. Και κυρίως πως έγιναν…
Θεμιτά όσα ακούγονται και γίνονται πρωτοσέλιδα στις εφημερίδες της παραδοσιακής Αριστεράς. Φυσικά, δεν έχει όσο πράσινο θα θέλαμε πέριξ των γηπέδων (δεν γνωρίζουμε βέβαια πόσο θα αποκτήσουμε, δηλαδή πόσα από τα δενδρύλλια που φυτεύτηκαν θα πιάσουν). Ναι, η χώρα δεν αναπτύχθηκε ισόρροπα. Ούτε καν η Αθήνα. Υπάρχουν κι εντός του λεκανοπεδίου υποβαθμισμένες γειτονιές. Δίπλα μας είναι, αλλά από κάπου βρε αδελφέ έπρεπε να ξεκινήσουμε. Αν θέλαμε να κάνουμε όλη την Αττική σαν την περιοχή του ΟΑΚΚΑ, μάλλον το Μαρούσι θα ήταν σαν την υπόλοιπη Αττική. Όμορφο είναι το όραμα της ισότητας στην ανάπτυξη, αλλά πολλές φορές παραλυτικό. Μέχρι τώρα μας οδηγούσε σε ισότητα στην υπανάπτυξη. Εντάξει! Τα έργα θα μπορούσαν να γίνουν φθηνότερα, καλύτερα και ταχύτερα. Το ζήτημα όμως είναι ότι έγιναν. Πάντα το καλύτερο είναι ο εχθρός του καλού. Ήρθε, όμως, η ώρα ενός πρώτο απολογισμού αυτών που πετύχαμε, να δούμε το πώς και κυρίως το γιατί.
Κάποιοι μιλούν για «ελληνικό θαύμα». Ναι, υπάρχει ένα θαύμα στην ιστορία, αλλά δεν είναι αυτό που κάποιοι ντύνουν στα γαλανόλευκα. Το θαύμα είναι πως αυτή η χώρα με τις συγκεκριμένες δομές, τις συγκεκριμένες αντιπαραγωγικές αντιλήψεις της κυρίαρχης διανόησης, με τον διάχυτο «ωχαδελφισμό» κατάφερε να προγραμματίσει στοιχειωδώς, να εκτελέσει με χρονοδιαγράμματα, και να τελειώσει αυτά που κάποιοι, κάποτε βάφτιζαν περιττά. Αυτό το «θαύμα» ήταν θαύμα οργάνωσης και μιας εν σπέρματι νέας αντίληψης για την ανάπτυξη. Υπήρξαν μάνατζερ σ’ αυτή τη διαδικασία, άνθρωποι που δουλειά τους ήταν να εξοικονομούν χρόνο, χρήμα, δυνάμεις. Υπήρξαν μηχανικοί και εργαζόμενοι, αλλά υπήρξαν και οι κατασυκοφαντημένοι εργολάβοι. Σίγουρα, πολλές από τις αιτιάσεις εναντίον των τελευταίων είναι ορθές. Φυσικά κι έκαναν την Αττική Οδό σε ταχύτατα προκειμένου να κερδίσουν χρήματα. Αλλά, ας σκεφθούμε: πόσο χρόνο χάναμε όλοι την εποχή που κανείς δεν κέρδιζε χρήματα; Ας σκεφθούμε πόσα χρόνια ζούσαμε χωρίς υποδομές επειδή ιδεολογικές αγκυλώσεις (αριστερές, οικολογικές κ.λ.π.) μας ήθελαν όλους ίσους στη μιζέρια; Η κριτική, σε κάθε αναπτυξιακό βήμα, είναι στερεότυπη: «Ναι, αυτό θα φέρει ανάπτυξη, αλλά κάποιοι θα γίνουν πλούσιοι». Μα το θέμα δεν είναι αυτό! Ας γίνουμε όλοι λίγο πλουσιότεροι από ότι είμαστε σήμερα κι ας γίνουν κάποιοι άλλοι λίγο πλουσιότεροι, απ’ όσο πλούσιοι θα είμαστε εμείς αύριο. Η λογική «να είμαστε όλοι λίγο πιο φτωχοί, από το φόβο μήπως γίνουν κάποιοι λίγο πιο πλούσιοι» είναι ανακυκλούμενη υπανάπτυξη.
Αυτές τις μέρες που όλοι θα περιηγηθούμε στα στάδια και στις νέες οδικές αρτηρίες του λεκανοπεδίου, τώρα που περπατήσουμε στην καθαρή Αθήνα, θα απολαύσουμε τη γιορτή κάτω από το στέγαστρο του Καλτράβα, είναι η ώρα να σκεφτούμε την αξία της οργάνωσης. Τίποτε δεν θα είχε τελειώσει αν δεν υπήρχαν οι στόχοι, οι προτεραιότητες, τα χρονοδιαγράμματα, τα πλάνα, όλα αυτά που μοιάζουν περιττά. Φυσικά η ανθρώπινη εργασία είναι ο πυρήνας της παραγωγής, αλλά στις σύγχρονες συνθήκες από μόνη της δεν παράγει πολλά. Χρειάζεται πλέον ο πολλαπλασιαστής της που είναι η οργάνωση. Κι απ’ αυτή αρχίσαμε να αποκτάμε λίγο…
Με τους Ολυμπιακούς δεν τελειώνουν τα στοιχήματα μας. Απομένουν να γίνουν πολλά: και έργα υποδομής στην υπόλοιπη Ελλάδα και αναδιάρθρωση της παραγωγικής δομής της χώρας. Ας δούμε λοιπόν τι πετύχαμε, ας κρατήσουμε τα καλά, ας διορθώσουμε τα άσχημα κι όλα θα πάνε καλά στο μέλλον.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 8.8.2004
