Είναι η πολλοστή φορά τα τελευταία τέσσερα χρόνια που η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία μας εκπλήσσει ευχάριστα.
Βεβαίως κάποιος μπορεί να πει: ένας κρατικός οργανισμός που αύξησε το ακαθάριστο εθνικό προϊόν κατά 25% εν μία νυκτί δεν μπορεί να ρίξει την ανεργία κατά 1% σε ένα ολόκληρο χρόνο; Το θαύμα της μείωσης της ανεργίας που επέτυχε η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία πιθανότατα θα αναγραφεί σε μια «Καινότερη Διαθήκη». Όπως ο Ιησούς πλήθυνε τους άρτους και τους ιχθύς της Γαλιλαίας έτσι και η στατιστική υπηρεσία πλήθυνε τους απασχολούμενους. Έτσι σε περιόδους προηγούμενης οικονομικής ανόδου, περισσότερων επενδύσεων και οικοδομικού οργασμού οι απασχολούμενοι μειώνονται (δηλαδή η ανεργία αυξάνει), τώρα -σε περίοδο επιβράδυνσης της οικονομίας και μείωσης των επενδύσεων και της οικοδομικής δραστηριότητας- η ανεργία μειώνεται. Είναι να απορεί κανείς γιατί τόσες κυβερνήσεις έθεσαν ως στόχο τους την επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης. Μια χαρά δεν μας βολεύει η επιβράδυνση;
Είναι η πολλοστή φορά τα τελευταία τέσσερα χρόνια που η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία μας εκπλήσσει ευχάριστα. Δεν μιλάμε ότι μας έκανε κατά 25% πλουσιότερους, άσχετα αν οι γραφειοκράτες της ΕυρωπαΪκής Επιτροπής δε το κατάλαβαν και ψαλίδισαν τον πλούτο μας κατά 16 ποσοστιαίες μονάδες. Το ζήτημα είναι ότι με το που ανέλαβε ο κ. Κοντοπυράκης η ανεργία μειώθηκε από το 11% στο 9% για να συνεχίσει την καθοδική της πορεία φτάνοντας στο ποσοστό-όνειρο (ακόμη και για πολλές δυτικές οικονομίες) 6,6%. Ετσι οι δείκτες άρχισαν ένα νέο κύκλο ευημερίας κάτι που σίγουρα -κάποια στιγμή- θα έχει αντίκτυπο και στην πραγματική οικονομία. Ποιος είπε ότι ο ψυχολογικός παράγων είναι αδιάφορος στην οικονομική δραστηριότητα; Καλύτεροι δείκτες σημαίνει αναπτερωμένο ηθικό, σημαίνει υψηλότερη παραγωγικότητα και τελικά η κατιούσα της ελληνικής οικονομίας θα αναστραφεί.
Αυτή είναι η μία ανάγνωση. Η άλλη είναι του Μάρκ Τουέιν που έβαλε στο στόμα του Μπένζαμιν Ντισραέλι την αμφιβολία: «Υπάρχουν ψέματα, μεγάλα ψέματα, και στατιστικές». Δυστυχώς πολλοί ασπάζονται αυτή τη ρήση και θαύματα σαν κι αυτό της ανεργίας δίνουν επιχειρήματα στους αιρετικούς. Βλέπετε πολλοί δεν πιστεύουν στον «παντοδύναμο Θεό της Ελλάδος» και στα άχραντα μυστήρια με αποτέλεσμα να αμφισβητήσουν κατά το παρελθόν τον κατά 25% αιφνίδιο πλουτισμό μας και να αμφισβητούν σήμερα τα νούμερα της ανεργίας, με δεδομένο δε ότι παρουσιάζουν τον ανενεργό πληθυσμό μεγαλύτερο του ενεργού.
Αυτή καθαυτή η αμφισβήτηση, ακόμη κι αν είναι κακόβουλη, θέτει ένα τεράστιο ζήτημα για την ελληνική οικονομία. Δεν έχουμε βάση να συνεννοηθούμε. Τα αποτελέσματα της στατιστικής υπηρεσίας είναι η πρώτη ύλη του διαλόγου που πρέπει να γίνει για να λύσουμε τα μεγάλα κι διαρθρωτικά προβλήματα του τόπου. Με αυτά γίνονται συγκρίσεις και αξιολογούνται πολιτικές. Όχι για λόγους εντυπώσεων, αλλά για να δούμε τι δουλεύει και τι δεν ταιριάζει στην ελληνική οικονομία. Χωρίς αδιαμφισβήτητους δείκτες η συζήτηση δεν μπορεί να προχωρήσει. Για ανεργία θα μιλά ο ένας, για καταπολέμησή της θα απαντά ο άλλος, για να μην καταλήξουμε τελικά πουθενά.
Γι’ αυτό πρέπει να ξεσκονίσουμε μια ξεχασμένη θέση του ΠΑΣΟΚ. Η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία πρέπει να γίνει ανεξάρτητη αρχή, έτσι ώστε τα αποτελέσματά της να μην μπορούν να αμφισβητηθούν. Κάποιοι δικαίως θα αναρωτηθούν: και γιατί το ΠΑΣΟΚ δεν το έκανε όταν ήταν κυβέρνηση; Ποιος ξέρει; Μπορεί να ήλπιζε σε θαύματα.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 17.8.2008