Αν συνεχίσουμε στο ρυθμό της αθλητικής υπερβολής όλος ο κόσμος θα μιλάει για «πρότυπο Ολυμπιάδας» και η Ελλάδα για «αγώνες της ντροπής». Δεν μας αξίζει τέτοιο αυτομαστίγωμα. Όπως δεν μας πρέπει και η υπερβολή κάθε φορά που κάποιος της ελληνικής ομάδας κερδίζει μετάλλιο.
Μαύρο πρωτοσέλιδο χιούμορ (;): «Καλύτερα να μας χτύπαγε ο Μπιν Λάντεν, παρά το ντόπινγκ. Λιγότερη θα ήταν η ζημιά της Ελλάδας…» (εφ. «Παρόν» 22.8.2204). Το σημείωμα του εκδότη κ. Μάκη Κουρή μπορεί να είναι υπερβολικό, αλλά αντικατοπτρίζει την υπερβολή της ελληνικής κοινωνίας σε ότι αφορά τον αθλητισμό. Οι συναισθηματικές εξάρσεις και καταβυθίσεις αυτό το καλοκαίρι είναι αντίστοιχες του ελληνικού χρηματιστηρίου. Αγελαία υπερτιμάμε τα πράγματα, συλλογικά μελαγχολούμε. Κάθε μετάλλιο (ακόμη και σ’ αγωνίσματα που δεν ξέραμε ότι υπήρχαν) μεταφράζεται από τα ελληνικά ΜΜΕ ως απόδειξη ανωτερότητας. Τα υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης στα ούρα ενός αθλητή αναδεικνύεται ως εθνική απαξία. Τα ΜΜΕ βαρούν το νταούλι της υπερβολής κι όλοι χορεύουμε στο ρυθμό του. Σε ποια χώρα του κόσμου όλα τα εθνικά δίκτυα διακόπτουν το πρόγραμμά τους για να δείξουν live την συνέντευξη ενός πρωταθλητή; Σε ποια χώρα το κρυφτούλι ενός αθλητή με τους γιατρούς λογίζεται ως εθνική καταστροφή; Που αλλού υπάρχουν φίλαθλοι κατά περίπτωση, ανάλογα με την επίδοση των αθλητών της χώρας; Όλες οι χώρες παίρνουν μετάλλια κι όλες έχουν κρούσματα ντόπινγκ. Σε καμιά όμως δεν στήνεται συλλογικό πανηγύρι και πάνδημη κηδεία…
Κάνουμε καλούς αγώνες. Αυτό μεταδίδουν όλα τα ξένα δίκτυα. Μέχρι και οι φυλλάδες του κ. Μέρντοχ δεν μπορούν να αρνηθούν ότι στην Αθήνα δεν έγιναν τα κωμικά του Σίδνεϊ, όπου αθλητές έχασαν τον αγώνα λόγω κυκλοφοριακής συμφόρησης. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να μας απασχολεί. Ότι μεταδίδεται φέτος για την Αθήνα είναι προστιθέμενη αξία για του χρόνου. Ειδικά σε ένα τομέα που αποφασίσαμε να είναι η εθνική μας βιομηχανία. Ο τουρισμός το 2005 δεν θα παρουσιάσει την απελπιστική κατάσταση του 2004. Η ελληνική οικονομία έχει λαμβάνειν από τις επιδόσεις στον τομέα της καθαριότητας. Δεν έχει να κερδίσει παρά ελάχιστα από την κ. Θάνου. Είτε έπαιρνε μετάλλιο είτε αποκλεισμένη από τους αγώνες. Για μας το πρώτο στοίχημα φέτος δεν είναι «citius, altius, fortius», αλλά «αποτελεσματικότερα, παραγωγικότερα, καθαρότερα». Κι αν έρθει κάποιο μετάλλιο να το χαρούμε. Όχι να το θεωρήσουμε αρχή και τέλος του κόσμου.
Μια κοινωνία που λειτουργεί ορθολογικά -έξω από τις υστερίες των (ηλεκτρονικών κυρίως) ΜΜΕ- έπρεπε να λογαριάζει το μέγιστο κέρδος της διοργάνωσης. Δηλαδή τι καλό θα έβλεπε η χώρα αν είχε 100 μετάλλια και κατέρρεε το σύστημα συγκοινωνιών; Θα ήταν καλύτερο να τερμάτιζε πρώτος ο κ. Κεντέρης και να ‘σκαγε μια βόμβα όπως εκείνη στην Καλλιθέα;
Η Ελλάδα της υπερβολής θα πουν κάποιοι. Λάθος. Είναι η Ελλάδα των υπερβολικών ηλεκτρονικών ΜΜΕ. Αυτή που ντοπάρει τις μάζες με μουσικές υποκρούσεις στα δελτία ειδήσεων και με φράσεις του στιλ «με την υπόθεση Κεντέρη αιμορραγεί η χώρα…». Σιγά ρε μεγάλε! Όλοι αγάπησαν τους αθλητές, αλλά δεν κάνουν έτσι! Είναι τα στερεότυπα της άγνοιας (π.χ. «με περίσεμα ψυχής», «ανέβασε την Ελλάδα στα ουράνια») που φτιάχνουν είδωλα με πήλινα πόδια για να τα καταρρίψουν με εξίσου στερεοτυπικές εκφράσεις (π.χ. «έκλαψε όλη η Ελλάδα», «το εθνικό δράμα Σαμπάνη») με αιμορραγίες κι άλλες υπερβολές.
Καιρός είναι να σοβαρευτούμε και να χαρούμε τους αγώνες. Ο πρωταθλητισμός είναι μια παράμετρος αποτίμησης της χώρας, αλλά ελάσσων. Το 1988 στη Σεούλ η Σοβιετική Ένωση σάρωσε με 119 μετάλλια και η Ανατολική Γερμανία ήρθε δεύτερη με 94 μετάλλια. Όλοι ξέρουμε τι απέγιναν αυτές οι χώρες το 1989. Καλός είναι ο πρωταθλητισμός, να χαιρόμαστε τα μετάλλια, αλλά δεν είναι το άπαν. Οι αγώνες αυτοί μας επιτρέπουν να βγάλουμε συμπεράσματα για τη χώρα. Να συνεχίσουμε όσα κάναμε καλά και να βελτιώσουμε όσα κάναμε άσχημα. Αν συνεχίσουμε στο ρυθμό της αθλητικής υπερβολής όλος ο κόσμος θα μιλάει για «πρότυπο Ολυμπιάδας» και η Ελλάδα για «αγώνες της ντροπής». Δεν μας αξίζει τέτοιο αυτομαστίγωμα. Όπως δεν μας πρέπει και η υπερβολή κάθε φορά που κάποιος της ελληνικής ομάδας κερδίζει μετάλλιο. Εξάλλου, σ’ αυτό τον τόπο δεν γεννήθηκε το μέτρο; Σε ποιο δελτίο ειδήσεων το χάσαμε;
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 23.8.2004