Η, χωρίς ερωτηματικά, απάντηση για τον Πόλεμο στο Ιράκ και τα περί στρατιωτικού καθεστώτος των ΗΠΑ…
«Και τι εστίν η αλήθεια;» ρώτησε Πόντιος Πιλάτος στον Ιησού και πολύ καλά έκανε. Στο κάτω-κάτω της γραφής ο Ρωμαίος έπαρχος δεν ήταν παρά ένας αγράμματος στρατιωτικός, δουλειά του οποίου ήταν να σφάζει κοσμάκη παρά να διαβάζει στον Αριστοτέλη. Είχε και μια καλή δικαιολογία. Δεν πρόλαβε τον Διαφωτισμό, ούτε την επιστημονική επανάσταση που οδήγησαν στο πολύ απτό και πολύ πραγματικό μεγαλείο του Δυτικού Πολιτισμού. Οπότε, μπράβο στον Πόντιο Πιλάτο, ο οποίος, αν και στρατιωτικός και δη του 1ου μΧ. Αιώνα, είχε τέτοιες ευαισθησίες.
Δικαιούται όμως να κάνει την ίδια ερώτηση και ο κ. Χαρίτων Καρανάσιος (1), εξέχων (αν και ξενιτεμένος) λόγιος της περιοχής; Φυσικά. Αν πραγματευόταν κάποιο θέμα κβαντικής φυσικής (όπου η παρατήρηση αλλοιώνει το πείραμα) ή κάποιο πείραμα που είχε να κάνει με ταχύτητα του φωτός. Αλλά για το Ιράκ; Πρέπει να λύσουμε το πρόβλημα της αλήθειας για να καταλάβουμε πώς οδηγήθηκαν δύο έθνη σε πόλεμο; Φυσικά όχι. Μας αρκεί ο παλιός καλός Αριστοτέλης, τον οποίο αναφέρει μάλιστα ο κ. Καρανάσιος στο άρθρο του:
«Το πρόβλημα της δομής της Λογικής το είχε λύσει ο Αριστοτέλης. Για να θεωρηθεί κάποιος συλλογισμός αληθής, πρέπει οι προκείμενες προτάσεις, στις οποίες στηρίζεται, να είναι έγκυρες και αληθείς…» (1)
Ο κ. Καρανάσιος, λοιπόν, έγραψε ένα άρθρο με τον ανατριχιαστικό τίτλο «Τα Βαμπίρ της Νέας Τάξης». Σ’ αυτό αναπτύσσει ένα συλλογισμό:
«Στις ταινίες με τα κάθε είδους διαβολικά ξωτικά, τα βαμπίρ έχουν αρχικά όμορφη μορφή ανθρώπινη, στο τέλος όμως δείχνουν την πραγματική διαβολική φύση: Για να επιζήσουν, πίνουν το αίμα αθώων και ανυπεράσπιστων. Αυτό κάνουν εδώ και δεκαετίες οι ΗΠΑ. Όταν η οικονομία βρίσκεται στασιμότητα, βρίσκουν κάποιο θύμα, για να το κατασπαράξουν. Και όσο πιο μεστό είναι το θύμα, τόσο μεγαλύτερη η απόλαυση. Έτσι, εξοπλίζουν με όπλα τεχνολογίας τα μελλοντικά θύματά τους – τα όπλα τελευταίας τεχνολογίας τα κατέχουν μόνον οι ίδιοι, για να ελέγχουν την κατάσταση -,ευκαιρίας δοθείσης απομυζούν αγορές και λαούς. Γι’ αυτόν τον λόγο ο χαρακτήρας του κράτους είναι στρατοκρατικός – περισσότερο εξευγενισμένος βέβαια από ό,τι στην Τουρκία -, ενώ οι περισσότεροι πρόεδροι και υπουργοί έχουν διατελέσει στρατιωτικοί. Υπό αυτές τις συνθήκες ο πόλεμος γίνεται αναπόφευκτα αναγκαστικός μοχλός για την εξέλιξη της παγκόσμιας πολιτικής και των κοινωνιών της υφηλίου.» (2)
Στον πρόλογο μόνο του άρθρου του υπάρχουν τρεις ανακρίβειες (και κατά την παραδοχή του κ. Καρανάσιου). Δεν αναφέρομαι στα περί «διαβολικής φύσης» των ΗΠΑ (επιχειρηματολογία που ταιριάζει καλύτερα στον Πατέρα Αυγουστίνο, παρά τον δυτικοσπουδαγμένο Καρανάσιο) αλλά σε τρεις προκείμενες προτάσεις που μπορούν να ελεγχθούν με βάση την πραγματικότητα.
Α. «Έτσι, εξοπλίζουν με όπλα τεχνολογίας τα μελλοντικά θύματά τους». (2) Οι πόλεμοι τους οποίους έκαναν τον περασμένο κι αυτόν αιώνα οι ΗΠΑ ήταν: δύο φορές εναντίον της Γερμανίας (μας έσωσαν από τον Ναζισμό. Ας μην το ξεχνάμε αυτό), ένα μακρόσυρτο Ψυχρό Πόλεμο κατά της ΕΣΣΔ (μας έσωσαν από τον Κομμουνισμό. Ας μην το ξεχνάμε κι αυτό), τον Πόλεμο στο Βιετνάμ. Παράλληλα συμμετείχαν στην επέμβαση του ΟΗΕ στην Κορέα, στον Πρώτο Πόλεμο του Κόλπου (ας μην ξεχνάμε: ήταν με απόφαση του ΟΗΕ και συμμετείχαν μέχρι και στρατεύματα Αραβικών Χωρών), σύρθηκαν στον Πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας (ας μην ξεχνάμε: ήταν ευρωπαϊκός πόλεμος και ευρωπαϊκή ήταν η απαίτηση για συμμετοχή των ΗΠΑ, παρά τη λυσσαλέα αντίδραση του αμερικανικού κατεστημένου), συμμετείχαν στην επέμβαση στη Σομαλία κατ’ επιταγήν πάλι του ΟΗΕ.
Οι δύο αμιγείς αμερικανικοί πόλεμοι ήταν στο Αφγανιστάν (με απόφαση του ΟΗΕ) και στο Ιράκ (χωρίς απόφαση του ΟΗΕ και γι’ αυτό παράνομος). Παρά την Κνιτογενή μυθολογία που βασιλεύει στον ελληνικό δημόσιο διάλογο, μόνο στην περίπτωση του Παναμά (άντε και της Γρενάδα με τον ελάχιστο στρατό) «οι Αμερικανοί εξόπλισαν τα μελλοντικά θύματά τους». Με τους Ταλιμπάν αυτό είναι εν μέρει αληθές. Οι Αμερικανοί έδωσαν μικρά όπλα στους Μουτζαχεντίν, μέρος των οποίων έγιναν Ταλιμπάν και άλλοι πολέμαρχοι της Βόρειας Συμμαχίας. Για το καθεστώς του Σαντάμ Χουσεϊν αυτό είναι κατά 1% αληθές (3)
Β. «Οι περισσότεροι πρόεδροι και υπουργοί έχουν διατελέσει στρατιωτικοί». (2) Η βασική κριτική που γίνεται σήμερα από την Αριστερά στις ΗΠΑ είναι ότι οι Πρόεδροι που κηρύσσουν πολέμους, δεν έχουν πάει στρατό και δεν γνωρίζουν την φρίκη του πολέμου. Για τον ίδιο τον Τζόρτζ Μπους Τζούνιορ, υπήρξε μίνι σκάνδαλο το γεγονός ότι κατά την διάρκεια του Πολέμου στο Βιετνάμ λούφαρε στην Εθνοφρουρά του Τέξας (με την βοήθεια του μπαμπά του) αντί να πάει στο μέτωπο. Η ίδια κριτική ασκήθηκε και στον Μπιλ Κλίντον (λούφαρε στην Οξφόρδη). Από το στενό επιτελείο του νυν προέδρου των ΗΠΑ μόνο ο Κόλιν Πάουελ διετέλεσε στρατιωτικός.
Γ. « Όταν η οικονομία βρίσκεται στασιμότητα…» (2). Όταν ξεκίνησε ο Πόλεμος στο Βιετνάμ οι ΗΠΑ ζούσαν το θαύμα της μεταπολεμικής ανάπτυξής τους, όταν έγινε ο Πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία ζούσαν το θαύμα της Νέας Οικονομίας (και στις δύο περιπτώσεις οι ρυθμοί ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας ήταν πλέον του 4%), όταν μπήκαν στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν η μόνη ακμάζουσα οικονομία της υφηλίου. Φυσικά, όπως μπορεί να αναλύσει κάθε νηφάλιος και εγγράμματος μαρξιστής (δεν απέμειναν δυστυχώς πολλοί σ’ αυτόν τον τόπο) η οικονομία και ο πόλεμος δεν είναι ασύνδετα φαινόμενα. Σαφέστατα όμως δεν υπάρχει η ευθεία σχέση που αναφέρει ο Χαρίτων Καρανάσιος: «Όταν η οικονομία βρίσκεται στασιμότητα, βρίσκουν κάποιο θύμα, για να το κατασπαράξουν.»
Δεδομένων λοιπών των τριών ανακριβών προκείμενων προτάσεων ίσως δεν πρέπει να ασχοληθούμε με τον συλλογισμό, ο οποίος -άσχετα αν έχει λογική δομή, όπως ισχυρίζεται ο κ. Καρανάσιος- παραμένει αναληθής όσο κι αν τηρούνται οι κανόνες της τυπικής λογικής. Ένα παράδειγμα: αν η προκείμενη πρόταση είναι ότι προσγειώθηκαν εξωγήινοι στην κεντρική πλατεία της Κοζάνης, μπορούμε πιθανώς με λογικούς συλλογισμούς να «αποδείξουμε» ότι ο κ. Κουκουλόπουλος είναι Αρειανός μεταμφιεσμένος σε Δήμαρχο. Μόνο που υπάρχει το αγκάθι της προκείμενης πρότασης. Προσγειώθηκαν πραγματικά εξωγήινοι στην Πλατεία;
Ο αφορισμός περί στρατοκρατικού καθεστώτος που εκτοξεύει ο κ. Καρανάσιος για τις ΗΠΑ, δεν μπορεί να σταθεί με τις προκείμενες προτάσεις του. Αλλά, σάμπως μπορεί να σταθεί υπό το φως της ιστορίας; Οι ΗΠΑ είναι η μοναδική κοινωνία ανθρώπων στην ιστορία, που η οργάνωσή τους ήταν αποτέλεσμα μεγάλης συζήτησης και όχι βιασμού της ιστορικής αναγκαιότητας. Στη συζήτηση αυτή υπήρξαν πολλά θέματα που δίχασαν τους Πατέρες του Αμερικανικού Έθνους (π.χ. τα όρια της εξουσίας της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης, σε σχέση με τις Πολιτειακές κυβερνήσεις). Το θέμα όμως που χώρισε κυριολεκτικά στη μέση τη συντακτική συνέλευση ήταν η ύπαρξη η μη μόνιμου στρατού (Standing Army). Από τη μια είχαν συστοιχηθεί οι φιλελεύθεροι που ισχυριζόταν ότι οι ένοπλοι πολίτες μπορούν να υπερασπιστούν την Αμερική των 12 (τότε) Πολιτειών έναντι των εξωτερικών απειλών και ότι ο μόνιμος στρατός θα αποτελεί διαρκή απειλή για την Δημοκρατία. Από την άλλη υπήρχαν οι Συντηρητικοί οι οποίοι επέσειαν το σκιάχτρο της Βρετανικής Αυτοκρατορίας και την ανάγκη ύπαρξης τακτικού στρατού. (4) Η διαμάχη ήταν τόσο σφοδρή που κινδύνεψε να τιναχτεί στον αέρα η συντακτική συνέλευση. Τελικά, υπήρξε ένας συμβιβασμός, που έλεγε ότι θα υπάρχει μεν τακτικός στρατός, αλλά θα είναι συνταγματικά κατοχυρωμένο το δικαίωμα οπλοφορίας των πολιτών για να υπερασπιστούν την Δημοκρατία από εξωτερικές και εσωτερικές απειλές. Το δεύτερο άρθρο της «Χάρτας των Δικαιωμάτων» του Αμερικανικού Συντάγματος («Μια καλά ρυθμισμένη πολιτοφυλακή είναι αναγκαία για την εξασφάλιση του ελευθέρου κράτους. Το δικαίωμα των πολιτών να έχουν και να κρατούν όπλα δεν πρέπει να καταπατηθεί») (5) είναι ένα τεράστιο αγκάθι σήμερα για τις ΗΠΑ. Παρά το γεγονός ότι έχει προοδευτικές καταβολές κατέληξε να γίνει άλλοθι των ακροδεξιών οργανώσεων, οι οποίες όμως αντιμάχονται τον συγκεντρωτισμό της ομοσπονδιακής κυβέρνησης -με πληθώρα θεωριών συνωμοσίας- και κατέληξε στη φρίκη της τρομοκρατικής επίθεσης στην Οκλαχόμα.
Στον πυρήνα λοιπόν της Αμερικανικής Δημοκρατίας, υπάρχει έμφυτη η απέχθεια και στο στρατό και στο κράτος. Αυτό κάθε άλλο παρά στρατοκρατικό καθεστώς την κάνει.
Κι ας έρθουμε στον δικό μας «φιλειρηνισμό». Τι καλά θα ήταν λοιπόν αν και στη συζήτηση για το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, υπήρχε ένας αντίστοιχος προβληματισμός; Η «φιλειρηνική» μας Ευρώπη όμως θεωρεί ως προαπαιτούμενο για την ολοκλήρωσή της την ύπαρξη ενιαίου στρατού. Aσχετα αν αυτή η «φιλειρηνική» Ευρώπη είναι η ήπειρος που έκανε τους δύο πιο αιματηρούς πολέμους στην ιστορία της ανθρωπότητας, γέννησε δύο ολοκληρωτισμούς, αναρίθμητους μιλιταρισμούς, την αποικιοκρατία και τον ιμπεριαλισμό. Όλα τα παραπάνω είναι αποκλειστικά ευρωπαϊκά φρούτα. Ακόμη και η εθνοκάθαρση, τελευταία φορά στην Ευρώπη εμφανίστηκε (στη «αδελφή» Γιουγκοσλαβία).
Θα ήταν ευχής έργον λοιπόν αν για το Σύνταγμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (με το οποίο δυστυχώς στην Ελλάδα ελάχιστα ασχολούμαστε) γινόταν η συζήτηση για το τι σημαίνει τακτικός Ευρωπαϊκός Στρατός. Μπορεί να αποτελέσει απειλή για τις Δημοκρατίες μας; Είναι δε απορίας άξιον πως δεν συζητείται καν το θέμα του επανεξοπλισμού της Γερμανίας! Οι έχοντες την ελάχιστη ιστορική μνήμη, πρέπει να θυμούνται ότι η Γερμανία αιματοκύλισε δυο φορές τον πλανήτη. Δεν πρέπει να συζητήσουμε ποιους όρους μπορεί να επανεξοπλιστεί η Γερμανία, αφού την τελευταία φορά που εξοπλίστηκε θρηνήσαμε 20 εκατ. νεκρούς;
Στην Ελλάδα που κυριαρχεί ο απλοϊκός, αγράμματος και Κνιτογενής διάλογος αυτά είναι πολύ ψιλά γράμματα. Στην Ευρώπη όμως πρέπει να ξεπεράσουμε τις γαλλικές μεγαλομανίες του Ζακ Σιράκ και να διδαχθούμε από την Αμερικανική εμπειρία. Αντί να γυρεύουμε τον τορό της επιτυχίας του αμερικανικού μοντέλου, πρέπει -αφού βλέπουμε τον λύκο- να το μιμηθούμε σε κάποια πράγματα. Αντί να απορρίπτουμε άκριτα και χωρίς στοιχεία την Αμερικανική εμπειρία (π.χ. ως στρατοκρατικό καθεστώς), αντί να αναπαράγουμε τις παρόλες του Νίκου Κωνσταντόπουλου και άλλων στελεχών του Κομμουνιστικού Κόμματος, πρέπει να την μελετήσουμε σε βάθος και να αντλήσουμε τα θετικά απ’ αυτήν. Έτσι κι αλλιώς το μυστικό της επιτυχίας των ΗΠΑ εκεί βρίσκεται: μελέτησαν την ευρωπαϊκή εμπειρία και κράτησαν τα θετικά.
Τι εστίν η αλήθεια λοιπόν για τον Πόλεμο στο Ιράκ; Η αλήθεια είναι ότι για μια ακόμη φορά στην ιστορία, μια μεγάλη δύναμη έκανε ένα παράνομο πόλεμο – με βάση τη στοιχειώδη νομιμότητα που δομήθηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και ασκήθηκε κυρίως μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ. Αυτό είναι κακό, αλλά δεν είναι ούτε το τέλος του κόσμου (όπως δεν τέλειωσε ο κόσμος με τον προτελευταίο παράνομο πόλεμο, τον οποίο έκαναν οι Σοβιετικοί στο Αφγανιστάν), ούτε θα αποτελέσει πηγή όλων των δεινών της ανθρωπότητας. Ενέχει κινδύνους (π.χ. ισλαμική τρομοκρατία), αλλά μεγαλύτερος κίνδυνος για την χώρα μας είναι ο κνιτογενής ανορθολογισμός που αναπτύσσεται πλέον σε όλα τα επίπεδα.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. «Και τι εστίν η αλήθεια;» εφ. «Κοζάνη» και «Πτολεμαίος» 22.4.2003 (http://www.e-kozani.gr/apopseis/xkaranasios/alithia-20-4-03.htm)
2. «Τα Βαμπίρ της Νέας Τάξης», εφ. «Κοζάνη» και «Πτολεμαίος» 9.4.2003 (http://www.e-kozani.gr/apopseis/xkaranasios/vampir-7-4-03.htm)
3. Σύμφωνα με το Stocholm International Peace Research Institute, οι εισαγωγές όπλων του Ιράκ την περίοδο που κυβερνούσε ο Σαντάμ (1973-2002) προήλθαν από:
* ΕΣΣΔ: 57%
* Γαλλία: 13%
* Κίνα: 12%
* Τσεχοσλοβακία: 7%
* Πολωνία: 4%
* Βραζιλία: 2%
* Αίγυπτος, Ρουμανία, Δανία Λιβύη από: 1%
* ΗΠΑ: 1%
* Κάτι ψιλά, έχει δώσει και η Ελλάδα (σφαίρες και τυφέκια) από την πάλαι ποτέ κραταιά κρατική και πράσινη ΠΥΡΚΑΛ.
4. Περισσότερα για τη συζήτηση στο «The Federalist papers» http://thomas.loc.gov/home/histdox/fedpapers.html
5. «Bill of rights» http://www.archives.gov/exhibit_hall/charters_of_freedom/
bill_of_rights/bill_of_rights.html
Δημοσιεύτηκε στον τοπικό Τύπο της Κοζάνης στις 6.5.2003
