Η εξωτερική μας πολιτική είχε βαλτώσει χρόνια τώρα στο νεομακεδονικό. Ξεκίνησε αιχμάλωτη από τις ρητορείες και τις κορόνες της δεκαετίας του ’90 και συνέχισε αιχμάλωτη από την έλλειψη θάρρους και συνεννόησης του πολιτικού κόσμου.
Τελικώς είχαν δίκιο όλοι όσοι πίστευαν ότι την δεύτερη τετραετία ο Αμερικανός Πρόεδρος απαλλαγμένος από το άγχος της επανεκλογής θα φρόντιζε την υστεροφημία του. Έπιασε από χθες δουλειά, την πρώτη μέρα της επανεκλογής του. Είχαν επίσης δίκιο εκείνοι που απευχόταν να βγει ο Γερουσιαστής Κέρι, διότι -όπως έλεγαν- θα έκανε υπουργό Εξωτερικών τον κ. Χόλμπρουκ, ο οποίος θα μας έριχνε στα βαλκανικά μας συμφέροντα. Αν ο «δικός μας» κ. Μπους, που χρηματοδοτήθηκε και υποστηρίχτηκε από τόσο επιφανείς ομογενείς, αναγνωρίζει τη «Φυρομία» ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας», τότε πιθανότατα ο εχθρός κ. Χόλμπρουκ θα την αναγνώριζε ως «Μακεδονία της Μακεδονίας».
Επίσης δεν πρέπει να είχαν άδικο όλοι εκείνοι οι τηλεμακεδονομάχοι, οι οποίοι πολεμούσαν στα έλη της ιδιωτικής τηλεόρασης (δυστυχώς η λίμνη των Γιαννιτσών αποξηράνθηκε) ωσάν σύγχρονοι Τάσσοι για να μην περάσει το επαίσχυντο σχέδιο Πινέϊρο για την σύνθετη ονομασία. Οι τότε υπέρμαχοι του «ΟΧΙ» δεν κατάφεραν μόνο να σταματήσουν ένα σχέδιο που απειλούσε τον ελληνισμό, αλλά επέτυχαν ρίξουν μια εκλεγμένη με 47% κυβέρνηση.
Στα σοβαρά τώρα. Η εξωτερική μας πολιτική είχε βαλτώσει χρόνια τώρα στο νεομακεδονικό. Ξεκίνησε αιχμάλωτη από τις ρητορείες και τις κορόνες της δεκαετίας του ’90 και συνέχισε αιχμάλωτη από την έλλειψη θάρρους και συνεννόησης του πολιτικού κόσμου να επιλύσει το θέμα. Όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί το 1992 οδηγήθηκαν από τα συλλαλητήρια να συμφωνήσουν σε μια πολιτική που κάθε εχέφρων άνθρωπος την έβλεπε αδιέξοδη διότι δεν άφηνε περιθώρια ελιγμών. Η ίδια πολιτική συνεχίστηκε επειδή κανείς δεν είχε το πολιτικό θάρρος να το ξανανοίξει.
Ο επίκαιρος (αυτή την περίοδο) βάλτος της εξωτερικής μας πολιτικής έχει όλα τα τυπικά χαρακτηριστικά των υποθέσεων που κολλάμε όλα αυτά τα χρόνια. Έχει κατ’ αρχήν τους συνήθεις μαϊντανούς της τηλεόρασης που σχίζουν τα ιμάτιά τους για τα εθνικά μας δίκαια. Έχει γκάλοπ με συντριπτικές πλειοψηφίες. Έχει οργή κατά των μειοδοτών που υποστήριζαν ότι πρέπει να συζητήσουμε λίγο πιο σοβαρά το θέμα. Φυσικά έχει και διεθνείς συνομωσίες -μουσουλμανικός άξονας λεγόταν τότε. Όπως χειριστήκαμε πρόσφατα το Κυπριακό, έτσι παλιότερα και με το «νεομακεδονικό» γιορτάζαμε επί δεκατρία χρόνια τις «εθνικές επιτυχίες» μας, είχαμε βάλαμε μόνοι τη χώρα στη γωνία και την αφήσαμε εκεί. Και τώρα -υπό των ήχων των καναλιών- φαντάζει τρομαχτική διπλωματική αποτυχία αυτό που ξέραμε όλοι ότι θα συμβεί. Αποτυχία είναι. Μόνο σε σχέση με τους στόχους που είχαμε θέσει. Αν, για παράδειγμα, θέταμε ως στόχο να πάμε στον Αρη μέχρι το 2005 φυσικά θα είχαμε αποτύχει. Κατ’ αρχήν στη στοχοθεσία. Έτσι αφού αποκλείσαμε τα παράγωγα, θα μας μείνει σε λίγο καιρό το όνομα.
Πρέπει να καταλάβουμε κάτι από τη χθεσινή απρόσμενη εξέλιξη. Η εξωτερική πολιτική δεν γίνεται στα παράθυρα ή για τα παράθυρα. Δεν έχει αποτελέσματα όταν οδηγός είναι ο μαξιμαλισμός, αντί να είναι η σκέψη. Διπλωματία δεν γίνεται με παχιές κουβέντες, αλλά με καλές κινήσεις, και οι καλές κινήσεις έχουν πάντα το στοιχείο του δούναι και λαβείν. Η πολιτική του «πάρτα όλα» δεν λειτουργεί ποτέ στις εξωτερικές σχέσεις.
Ένα ακόμη πράγμα που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα είναι και φθηνά σε όσους τα εκστομίζουν. Περίσσεψαν και χθες στα παραθύρια. Κάποιοι μίλησαν για «εχθρική ενέργεια των ΗΠΑ». Μπορεί να είναι, αλλά αν μια χώρα υιοθετήσει αυτή την άποψη πρέπει να απαντήσει τουλάχιστον ισοδύναμα. Έχουν κάτι κατά νου οι μερακλήδες των καναλιών; Να αναγνωρίσουμε ίσως την Καλιφόρνια ως ανεξάρτητο κράτος; Ή μήπως σαν το λαγό του ανεκδότου, θα πουν: «Εντάξει, λέμε καμιά ανοησία να περνάει η ώρα…»
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 5.11.2004
