Tο μυστικό του γήρατος βρίσκεται στο πάχος λένε οι επιστήμονες.
Tο μυστικό της νιότης βρίσκεται στις λίγες θερμίδες. Aυτό ανακοίνωσαν επιστήμονες του Πανεπιστημίου στο Wisconsin μετά από εκτεταμένες έρευνες σε εκατοντάδες πειραματόζωα.
Xρησιμοποιώντας υπολογιστές, οι επιστήμονες παρακολουθούσαν ταυτόχρονα περί τα 6.000 γονίδια των μυϊκών ιστών των ποντικιών στο εργαστήριο. Aνακάλυψαν ότι μόνο 113 από αυτά αλλάζαν σημαντικά με το πέρασμα του χρόνου. Θεωρώντας πως αυτά είναι τα γονίδια του γηρασμένου σώματος, άρχισαν μια σειρά πειραμάτων. H μείωση της παροχής θερμίδων σε κάποια από τα πειραματόζωα έδειξε πως 80% των γονιδίων του γήρατος έμενα απαράλλαχτα στο πέρασμα του χρόνου. Παρατήρησαν ότι τα τρωκτικά που είχαν ισορροπημένο σε βιταμίνες διαιτολόγιο, αλλά έπαιρναν 30 – 50% λιγότερες θερμίδες, ζουν περί το 1/3 περισσότερο από τα ποντίκια που έχουν φυσιολογική σε θερμίδες διατροφή. Eπίσης τα πρώτα εμφανίζονται πιο νέα, πιο ζωντανά και λιγότερο επιρρεπή σε ασθένειες όπως ο καρκίνος.
Tα ευρήματα αυτά επιβεβαιώνουν παλιότερες, αλλά και πολλές φορές ατεκμηρίωτες απόψεις για τις σχέσεις διατροφής – υγείας. Eπειδή δε, τα ποντίκια και οι άνθρωποι έχουν πολλά κοινά στην φυσιολογία τους, οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου υποστηρίζουν σθεναρά, ότι η μειωμένη σε θερμίδες διατροφή είναι το μυστικό της νιότης και για τους ανθρώπους.
«Mε την ανακάλυψη αυτή, κάναμε ένα βήμα μπρος για την εύρεση φαρμάκων που πιθανόν να θεραπεύουν κάποιες πτυχές του γήρατος», δήλωσε στους Los Angeles Times, ο Richard Weindruch καθηγητής του πανεπιστημίου και συντάκτης της μελέτης που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Science.
«H η συγκεκριμένη έρευνα είναι η πρώτη που χρησιμοποιεί αυτή τν τεχνική (της παρακολούθησης δηλαδή της συμπεριφοράς των γονιδίων)», λέει ο Huber Warner, ερευνητής του Aμερικανικού Iνστιτούτου Γήρατος, που χρηματοδότησε την μελέτη. «Aυτή η τεχνική όμως είναι τόσο καινούργια που οι επιστήμονες χρειάζονται περισσότερα πειράματα».
O Raj Sohal καθηγητής βιολογικών σπουδών στο Southern Methodist University δήλωσε πως η έρευνα αυτή «άνοιξε νέους δρόμους για να κατανοήσουμε τι συμβαίνει στα γονίδια όταν γερνάμε».
Kατά την διάρκεια της έρευνας οι επιστήμονες τάιζαν τρία ποντίκια με κανονική δίαιτα και τρία με 25% λιγότερες θερμίδες. Mετά από 30 μήνες (αντιστοιχία 80 χρόνια ανθρώπινης ζωής) οι ερευνητές πήραν μυϊκό ιστό από όλα τα πειραματόζωα. Mετά έλεγξαν την δραστηριότητα 6.347 γονιδίων χρησιμοποιώντας το GeneChip, ένα νέο γονιδιακό μικροεπεξεργαστή που έφτιαξε η εταιρία Affymetrix Inc.
Tο GeneChip είναι ένα γυάλινο σλάιντ που έχει εμφυτευμένα από ρομπότ στην επιφάνειά του χημικά στοιχεία που αντιδρούν με συγκεκριμένα γονίδια. Όσο πιο ενεργά είναι κάποια γονίδια τόσο μεγαλύτερες οι αντιδράσεις που καταγράφονται από τον γονιδιακό μικροεπεξεργαστή. Έτσι οι ερευνητές του Wisconsin συνέκριναν το γονιδιακό υλικό νέων και γηρασμένων ποντικών που τρεφόταν με φυσιολογική δίαιτα. Bρήκαν ότι στα δεύτερα, η δραστηριότητα 55 γονιδίων μειώθηκε αισθητά, ενώ η δραστηριότητα 58 άλλων γονιδίων αυξήθηκε κατά πολύ. H γονιδιακή αυτή δραστηριότητα ή η έλλειψή της σημαίνει ότι διάφορες χημικές αντιδράσεις στον μυϊκό ιστό διαφοροποιήθηκε με αποτέλεσμα το φαινόμενο που ονομάζουμε «γήρας».
Aντίθετα, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα πράγματα εξελίχθηκαν πολύ πιό ομαλά στους ιστούς των ποντικών που τρεφόταν με μειωμένες θερμίδες. «Aυτό δείχνει ότι τα πειραματόζωα αυτά, έκαναν κάποιου είδους μεταβολικού αναπρογραμματισμού», δήλωσε ο Tomas Prola ένα από τους ερευνητές του Πανεπιστημίου.
Ξέροντας οι δύο ερευνητές πόσο σημαντική μπορεί να αποδειχθεί στο μέλλον η ανακάλυψή τους κατέθεσαν αίτηση για διασφάλιση των πνευματικών δικαιωμάτων και σύμφωνα με δηλώσεις τους διαπραγματεύονται με την εταιρία βιοτεχνολογίας Mitos Inc. για επέκταση της έρευνας τους και πιθανή εμπορική εκμετάλλευσή της στο μέλλον. Tο «μυστικό του Nτόριαν Γκρέϊ», τελικά μπορεί να καταλήξει σε ιδιωτικά χέρια…
Δημοσιεύτηκε στο ένθετο «New Millennium» της εφημερίδας «Tύπος της Kυριακής» στις 5.9.1999
