Παρά τα όποια αρνητικά παρουσίασε η εκλογή αρχηγού στο ΠΑΣΟΚ, η διαδικασία είναι κέρδος για το πολιτικό σύστημα συνολικά. Στο τελματωμένο πολιτικό σκηνικό, επιτέλους, κάτι νέο δοκιμάζεται.
Tο ΠΑΣΟΚ ψηφίζει αύριο. Μπράβο του. Μπράβο διότι εισάγει στο κομματικό σύστημα την πρώτη μετά τη μεταπολίτευση καινοτομία και μπράβο διότι αναλαμβάνει ολόκληρο το ρίσκο, αλλά και το κόστος της εσωκομματικής ψηφοφορίας. Παρά τις όποιες αντιρρήσεις μπορεί να έχει κάποιος για το πρόσωπο του κ. Γιώργου Παπανδρέου πρέπει να παραδεχθεί ότι η αυριανή ψηφοφορία είναι η πρώτη μεγάλη ρήξη στο πολιτικό σύστημα, από τις πολλές που υποσχέθηκε.
Πολλοί βιάστηκαν να επικρίνουν τη διαδικασία με το σκεπτικό ότι έχει μεγάλο κόστος το ΠΑΣΟΚ. «Βγήκαν μαχαίρια από τα θηκάρια», λένε, «και ειπώθηκαν βαριές κουβέντες». Οι επικριτές πιθανότατα δεν γνωρίζουν τη λειτουργία των κομμάτων. Εντός των τειχών τα μαχαίρια ποτέ δεν είναι στα θηκάρια και οι βαριές κουβέντες λεγόταν πάντα. Κεκλεισμένων των θυρών. Τώρα οι πολίτες γίνονται κοινωνοί των κομματικών διεργασιών. Με όσα θετικά και αρνητικά αυτές έχουν.
Οι επικριτές επίσης ξεχνούν ότι η δημοκρατία πάντα έχει κόστος. «Είναι το χειρότερο πολίτευμα, με εξαίρεση όλα τα άλλα που δοκιμάσαμε», είχε πει ο Ουίνστον Τσόρτσιλ. Ποιος είπε ότι η δημοκρατία είναι ένας παράδεισος, που αυτόματα οδηγούμαστε και όλα γίνονται αμέσως καλά κι άγια; Ξεχάσαμε ότι, για να φτάσει η Ελλάδα να εκλέγει, με υποδειγματικό τρόπο κυβέρνηση, πέρασε πολλά; Κάποτε σκοτωνόταν στα καφενεία, γινόταν εκτεταμένες νοθείες κ.ά. Η δημοκρατία είναι μια διαρκής πρόκληση, ένας διαρκής αγώνας για την ποιότητά της. Χρειάζεται χρόνο για να ωριμάσει. Είναι μια διαρκής διαδικασία δοκιμής και λάθους, νέων δοκιμών κι επιτυχίας.
Οσα, λοιπόν, συμβαίνουν σήμερα στο ΠΑΣΟΚ είναι προίκα για το πολιτικό σύστημα συνολικά κι ας επωμίζεται μόνο το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης το κόστος αυτής της δοκιμής. Η ελληνική πολιτική ψηλαφεί νέους δρόμους συμμετοχής, η οποία θα έχει και θετικά κι αρνητικά αποτελέσματα. Αύριο δοκιμάζονται όλα, ακόμη κι ένας νέος τρόπος μηχανοργάνωσης που δεν εφαρμόστηκε ούτε σε εθνικές εκλογές. Ολοι, εντός κι εκτός ΠΑΣΟΚ, θα ανιχνεύσουμε τι πρέπει να κρατήσουμε και τι να πετάξουμε.
Κυρίως όμως εισάγει πολλούς ανθρώπους στην πολιτική διαδικασία. Ας μην γελιόμαστε: πίσω από τις κορώνες και τα πικάντικα σχόλια που τα κανάλια μας έδειξαν, υπήρξαν και πολιτικές συζητήσεις στο ΠΑΣΟΚ. Οχι μόνο σε επίπεδο κορυφής και όχι μόνο στις συνδιασκέψεις. Ζυμώθηκε πολύ περισσότερος κόσμος με τα σύγχρονα ζητήματα της πολιτικής, απ’ ό,τι θα ζυμωνόταν, αν η εκλογή αρχηγού γινόταν σε κάποια κλειστή κάμαρα, ή έστω σε ένα συνέδριο. Πιθανότατα να υπήρξε ένταση και βαριές κουβέντες. Αλλά η δημοκρατία έχει εντάσεις και τη δυνατότητα να απορροφά τις παραπάνω κουβέντες.
Δεν ξέρουμε πως θα πάει αύριο η ψηφοφορία, τι προβλήματα θα δημιουργηθούν στα 1.500 περίπου εκλογικά κέντρα του ΠΑΣΟΚ. Το πρότζεκτ είναι καινοφανές και γιγάντιο οπότε ας περιμένουμε πολλά. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να οχυρωθούμε στη συντήρηση της υπάρχουσας λειτουργίας των κομμάτων, η οποία (έτσι κι αλλιώς) δεν ικανοποιεί κανένα. Ακόμη και στην απίθανη περίπτωση που η διαδικασία αποτύχει πλήρως, κέρδος θα έχουμε: Το πολιτικό σύστημα δοκίμασε κάτι, απέτυχε, και πρέπει να πάει γι’ άλλα.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 9.11.2007
