Οι νόμοι χρειάζονται, αλλά μόνον όταν μπορούν να επιβληθούν και όταν εφαρμόζονται. Οχι για να γίνονται πρόσχημα κουβέντας στα τηλεπαράθυρα.
Αν υπήρχε νόμος για τη λειτουργία των εταιρειών που διοργανώνουν περιπάτους θα είχαν σωθεί οι άτυχοι εκδρομείς; Πιθανότατα όχι, αλλά θα ήταν διαφορετικοί οι τίτλοι των εφημερίδων: «Ασύδοτες εταιρείες δεν εφαρμόζουν τον νόμο».
Και αν φτιαχτεί νόμος για τις εκδρομές, τι ακριβώς θα προβλέπει; Μήπως να λέει πως «όταν βρέχει στα βουνά δεν τρέχουμε στα φαράγγια»; Οτι οι εκδρομείς υποχρεούνται να φορούν κράνος όταν βαδίζουν στις όχθες των ποταμών; Το τελευταίο θα ήταν καλό, αλλά πάλι… Σάμπως φορούν κράνος όσοι επιβαίνουν σε μοτοποδήλατα – ένα άλλο πιο ήπιο σπορ που παίρνει κάθε χρόνο πολλαπλάσιες ζωές από τον Λούτσιο; Μήπως να προβλέπει ότι, βρέξει-χιονίσει, οφείλουν να δένονται όσοι διασχίζουν χειμάρρους, εκείνοι που κατά κανόνα δεν φορούν ζώνες ασφαλείας όταν διασχίζουν την εθνική οδό;
Η λογοδιάρροια για την απουσία ή την μη εφαρμογή των νόμων είναι ένα ενδιαφέρον σπορ που επιδίδονται τα κανάλια την επομένη κάθε τραγωδίας. Ολοι έχουν κάτι να πουν για το κακό κράτος και τις χειρότερες εταιρείες που δεν προβλέπουν κανόνες περιπατητικής στα βουνά και τα λαγκάδια. Ολοι κραυγάζουν για τα κράνη στα βουνά, όταν δίπλα τους καμαρώνουν υπουργοί χωρίς κράνος στις μοτοσικλέτες.
Να μην παρεξηγηθούμε: καλό είναι να υπάρχουν νόμοι για την πιστοποίηση όσων δραστηριοποιούνται στα βουνά. Καλύτερο, όμως, είναι να εφαρμόζονται αυτοί οι νόμοι. Το βέλτιστο είναι να υπάρχει ψυχραιμία έπειτα από κάθε συμβάν, να αξιολογείται ορθά και να γίνεται σωστή κατανομή των ευθυνών.
Τώρα, υπό την πίεση των κραυγών, υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργηθεί ένα ασφυκτικό νομοθετικό πλαίσιο με εκατό ρυθμίσεις και διακόσια πιστοποιητικά. Και σε λίγα χρόνια να αναρωτιόμαστε γιατί σε άλλες χώρες αξιοποιείται το βουνό τόσο αποτελεσματικά, ενώ στην Ελλάδα κανείς δεν δραστηριοποιείται στον χώρο των αποκαλούμενων extreme sports. Υπάρχει ο κίνδυνος να δούμε νομοθετικά τερατουργήματα, τα οποία αφενός δεν θα μπορούν να εφαρμοστούν και αφετέρου θα είναι πηγή μαύρων εσόδων για κάποιους αετονύχηδες της δημόσιας διοίκησης. Το πολιτικό μας σύστημα έχει μακρά ιστορία ρυθμίσεων που ξεκίνησαν με καλές προθέσεις αλλά έγιναν θηλιά σε ολόκληρες περιοχές επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Πολλές φορές το νομοθετικό πλαίσιο λειτουργεί σαν κρεμάστρα ευθυνών της κοινωνίας. Μιας κοινωνίας που ζητάει όλο και περισσότερες ρυθμίσεις, αλλά είτε αδιαφορεί για τους νόμους είτε (χειρότερα) τους καταπατεί. Ναι, οι νόμοι χρειάζονται, αλλά μόνον όταν μπορούν να επιβληθούν και όταν εφαρμόζονται. Οχι για να γίνονται πρόσχημα κουβέντας στα τηλεπαράθυρα.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 31.5.2007
