Ελάχιστοι Ελληνες γνωρίζουν το χρονικό της μεγαλύτερης μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο σφαγής σε ευρωπαϊκό έδαφος.
Στις 11 Ιουλίου του 1995 ο Σέρβος παραστρατιωτικός Ράντκο Μπλάντιτς μπαίνει στην πόλη της Σρεμπρένιτσα πεζή. Κοιτάζει την κάμερα της σερβικής τηλεόρασης που τον ακολουθεί και βγάζει το πατριωτικό του διάγγελμα: «Εδώ είμαστε στις 11 Ιουλίου 1995 στη σερβική Σρεμπρένιτσα, λίγες μέρες πριν από την ιερή γιορτή των Σέρβων. Δίνουμε αυτή την πόλη στο σερβικό έθνος ενθυμούμενοι την εξέγερση κατά των Τούρκων. Ηρθε η ώρα να πάρουμε εκδίκηση από τους Μουσουλμάνους». Κανείς δεν πίστεψε την τελευταία του φράση, διότι κανείς ποτέ δεν θα μπορούσε να διανοηθεί ότι στην Ευρώπη, στο τέλος του 20ού αιώνα, θα επακολουθούσε η σφαγή 8.100 αμάχων στο όνομα της εθνικής καθαρότητας της περιοχής.
Ελάχιστοι Ελληνες γνωρίζουν το χρονικό της μεγαλύτερης μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο σφαγής σε ευρωπαϊκό έδαφος. Το ντοκιμαντέρ «A cry from the Grave» («Μια κραυγή από τον τάφο») του Leslie Woodhead μπορεί να προβλήθηκε στο Βελιγράδι, αλλά δεν το είδαμε στην Αθήνα. Οι ορθόδοξοι Σέρβοι «αδελφοί μας» καθώς και οι Ελληνες μισθοφόροι που συμμετείχαν σ’ αυτή τη σφαγή παραμένουν ταμπού για τα εγχώρια πράγματα. Οι απέραντοι μαζικοί τάφοι που συνεχίζουν να αποκαλύπτονται στη μαρτυρική αυτή πόλη, είναι για τη χώρα μας μια τραγική λεπτομέρεια ενός «εμφυλίου», όπως μάθαμε να λέμε, και όχι το αποτέλεσμα της συστηματικής εθνοκάθαρσης που χρόνια επιχειρούσε ο άρτια εξοπλισμένος σερβικός στρατός – που για τα προσχήματα ονομαζόταν «σερβοβοσνιακός».
Για την ελληνική κοινή γνώμη, έγκλημα είναι οι βομβαρδισμοί των νατοϊκών αεροπλάνων και όχι η απουσία τους την εβδομάδα που προηγήθηκε της σφαγής. Στο ντοκιμαντέρ αναπαράγονται τα σερβικά φιλμ εποχής που δείχνουν τα βαριά τεθωρακισμένα του Μιλόσεβιτς να βομβαρδίζουν επί μέρες την πολιορκημένη πόλη. Παρουσιάζονται οι εκκλήσεις του Ολλανδού διοικητή των κυανόκρανων για βομβαρδισμούς των σερβικών θέσεων και η άρνηση της διεθνούς κοινότητας να συνδράμει τους χιλιάδες κατατρεγμένους στον «ασφαλή» θύλακα. Αν δεν υπήρχε αυτή η δειλία, αν το ΝΑΤΟ βομβάρδιζε τα σερβικά τεθωρακισμένα που δρούσαν στη Βοσνία κατά την αρχή του πολέμου, τότε δεν θα υπήρχε στην ευρωπαϊκή ιστορία το στίγμα της Σρεμπρένιτσα. Γιατί αυτό το στίγμα δεν είναι σερβικό, είναι όλου του δυτικού κόσμου, όλων ημών, που επιτρέψαμε σε στυγνούς εγκληματίες σαν τον Μιλόσεβιτς, τον Μπλάντιτς και τον Κάρατζιτς να σφάξουν χιλιάδες αμάχους.
Δώδεκα χρόνια μετά το στίγμα παραμένει. Δικαιοσύνη δεν αποδόθηκε. Οι Μπλάντιτς και Κάρατζιτς λουφάζουν κάπου για να μη λογοδοτήσουν για τα φριχτά τους εγκλήματα, και οι «δικοί μας» εθελοντές -οι οποίοι μάλιστα ύψωσαν και την ελληνική σημαία στη ματοβαμμένη Σρεμπρένιτσα!- απολαμβάνουν της ασυλίας του ελληνικού κράτους και της σιωπής της ελληνικής κοινωνίας.
«Θα ήθελα η ταινία να φτάσει στο ευρύτερο δυνατό κοινό, με την ελπίδα ότι ίσως, την επόμενη φορά, θα αρνηθούμε να παραμείνουμε απλοί παρατηρητές σε μια γενοκτονία», δήλωσε στην εφημερίδα Athens Voice ο σκηνοθέτης της ταινίας Leslie Woodhead, με αφορμή την πρόσφατη προβολή της στο Λονδίνο. Κι επειδή μάλλον στην Ελλάδα δεν θα προβληθεί, οι εραστές της αλήθειας ας την δουν στο Διαδίκτυο: http://www.youtube.com/watch?v=X-DUsQyklUM
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 2.11.2007